Bir önceki yazımda, sigorta sözleşmesi düzenlenmeden önce, esnasında ve sonrasında olmak üzere 3 ayrı aşamada sözleşme tasarımı / poliçe mimarisinin etkinleştiğinden bahis ile gelişen pazarlarda güncellenen bazı kloz örneklerine yer vermiştim. Klozlar sigortalının talep ve haklarını sınırlamak için değil, aksine risk yönetimini etkinleştirmek için koşullandırma-bilgi verme olarak görülmelidir. Her kloz bir önerme ile sigortalının riskini yönetmesi için kural ve koşullar getirirken, risk olasılıklarını azaltıcı önlemleri artırarak yol gösterici özellik taşır.
Farklı ülkelerde kullanılan aşağıdaki güncel 2 kloz, gerek risk yönetimi gerekse hasar yönetiminde etkin olunmasını, sorunların daha çözümcül çerçevede ele alınmasını sağlamaktadır.
Yangın standartlarının ihlali ek şartı
| Sigortalı/Hak Sahibi ve/veya çalışanları ve/veya sigorta bölgesi içinde Sigortalı /Hak Sahibi adına hareket eden herhangi bir kişinin, yürürlükteki norm ve güvenlik düzenlemelerini ihlal eden eylemlerinden kaynaklanan herhangi bir zarar, sigortalı hadise olarak kabul edilmez ve tazminata tabi olmaz, bunlara aşağıdakiler dahildir: |
| Kaynak işleri; |
| Malzemeler, yapılar, bina bileşenleri, tesisler ve bunların ekipmanı üzerinde açık ateş/alev ve/veya termal etkilerin kullanılmasını içeren her türlü iş. |
| Sigorta Ettiren/Hak Sahibi ve/veya çalışanları ve/veya Sigorta Ettiren/Hak Sahibi menfaati doğrultusunda hareket eden herhangi bir kişinin eylemlerinden veya aşağıdakilerden kaynaklanan hadise, sigortalı hadise değildir ve sigorta tazminatına tabi değildir ve; |
| Yangın Güvenliği Denetim Servisi (Acil Durumlar Bakanlığı) tarafından süresi dolmuş uygunluk emrinde belirtildiği gibi Sigorta Ettiren/Hak Sahibi tarafından yangın güvenliği düzenlemelerinin ihlal edilmesinden kaynaklanmışsa ve/veya |
| İtfaiye ve yasal otoriteler tarafından süresi dolmuş uygunluk emirlerinde belirtildiği gibi Sigorta Ettiren/Hak Sahibi tarafından endüstriyel güvenlik düzenlemelerinin ihlal edilmesinden kaynaklanmışsa ve/veya |
| Sigorta Ettiren/Hak Sahibinin bina/proje dokümantasyonunda öngörülmeyen elektrikli ısıtma cihazlarını veya diğer ısıtma elemanlarını kullanırken belirlenmiş norm ve kuralları ihlal etmesinin bir sonucuysa, ayrıca bu tür kurulum Sigorta Ettiren/Hak Sahibi tarafından veya Sigorta Ettiren/Hak Sahibinin bilgisi dahilinde yürürlükteki teknik ve elektrik tesisatı yönetmeliklerine aykırı olarak gerçekleştirilmişse elektrik kablolarının işletilmesi ve kurulumu. Ülkemizde gerçekleşen birçok yangın hasarının kök sebebi son derece basit ihlallere, yasa ve yönetmeliklere uygun olmayan, ruhsatsız, teknik gerekliliklerin sağlanmadığı, ilkel uygulamalar olduğu göz çarpıyor. Kendi durumunun farkındalığında oldukça yüksek risk ile çalışan işletmelerin riski iyileştirmek yerine risk transferi yaparak sigorta ettirdiklerine tanığız. Yani yanması veya benzer risklere maruz kalması hemen hemen kesin olan işletmelerin sigortalı olmayı seçtiklerini gözlemliyoruz. Amir kanunla yasal otoritelere karşı gereklilikleri sağlamayan işletmelerin sektörü zayıflatıcı alışkanlıklarını dikkate almak için bu ve genişletilmiş benzer klozlar hazırlanmalıdır. |
| Restorasyon yapılmasının imkânsız olduğu durumlar |
| Sözleşmenin diğer hükümlerine bakılmaksızın, sigortalı kıymetin veya kıymetin münferit parçalarının restorasyonunun teknik olarak imkansız olması veya sigortalı kıymetin veya parçalarının restorasyonu ve/veya işletilmesi için gerekli operasyonların, aşağıdakiler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, amaçlanan kullanım amacı/işletimi için kullanılmasının imkansızlığı: |
| − Yedek parça ve malzemelerin satın alınması ve tedariki, |
| − Onarımların yapılması, |
| − Teknik dokümantasyonun elde edilmesi, |
| − Gerekli izinlerin, sertifikaların, münferit parçalarının ve bütünün işletilmesi için elde edilmesi, |
| − Ekipman ve uzmanların ulaşımı, |
| doğrudan veya dolaylı olarak yabancı devlet organlarının, yabancı şirketlerin ve/veya uluslararası kuruluşların kararlarıyla ilgili uluslararası ekonomik, ticari, finansal veya ulaşım kısıtlamaları nedeniyle oluşmuşsa. |
| Bu hüküm, sözleşmenin diğer tüm hükümlerine göre öncelikli olacaktır. |
| Tazminat, sigorta sözleşmesi kapsamında öngörülen ölçüde, karşılanan giderlerin toplamı, belirlenen sigorta tutarı ve tazminat limitleri, muafiyetler, amortisman tutarı, geri ödeme payı ve diğer geçerli düzenlemeler üzerindeki kısıtlamalara tabi olarak, sigorta sözleşmesi tarafından belirlenen tutarda, oluşan hasar (kayıplar, masraflar) tutarına göre yapılabilir. |
Hasar yönetiminde ve tazminat tespitinde karşılaşılan sorunların bir kısmını önlemek ve uzlaşma sürecini hızlandırmak için benzer veya genişletilmiş kloz seti hazırlamak faydalı olacaktır.
Sigorta sektörü, gelişen teknolojiler , değişen yasa ve yönetmeliklere eş zamanlı karşılık verebilmek için ‘poliçe mimarisi’ni her zaman önceliklendirmelidir. Mevcut genel şartlar ile sürdürülebilirlik oldukça zordur.
