Son dönemde yükselişe geçen enflasyon rakamları, tüm sektörleri olduğu gibi sigorta sektörünü de yakından etkiliyor. Sigortalılarının yükselen enflasyon ortamından etkilenmemesini isteyen sigorta şirketleri ise bugünlerde ‘enflasyonlu’ poliçeleri daha çok konuşmaya başladı.
SİGORTAMEDYA / SEVGİ BAŞARAN
Türkiye ekonomisi son dönemde önemli bir virajdan geçiyor. Bir yandan yükselen enflasyon, diğer yandan artan döviz kurları… Bu ekonomik gelişmeler bütün sektörleri olduğu gibi sigorta sektörünü de yakından ilgilendiriyor. Sigorta sektörü açısından artan döviz kurları sonrası en çok ‘eksik sigorta’ riskini konuşsak da yüksek enflasyon da sigortalılar için dikkat edilmesi gereken bir konu. Bu noktada sektör yetkilileri ise yüksek enflasyon rakamları için sigortalıların önlem alması gerektiğine vurgu yaparak, ‘enflasyon klozlu poliçelere’ dikkat çekiyor.
Enflasyonun yükselmeye devam etmesi halinde önümüzdeki süreçte ‘enflasyon klozlu poliçeleri’ daha sık konuşmaya başlayacağız.
Çünkü sigortalı değerlerinin hem vatandaş hem de sigorta şirketleri tarafından enflasyon değişkenlerine karşı korunması önemli bir gereklilik. Sigorta poliçelerinde her iki tarafın yani sigortalı ve sigortacının haklarını koruyan maddeler elbette var. Bu maddeler genel hatlarıyla sigorta sözleşmesinde belirtilse de bazı maddeler için kloz bölümler veya özel şartlarla düzenlemeler getirilebiliyor. Sigorta poliçesinde bir şartın uygulanabileceği durumların hiçbir açık kalmaksızın belirtilmesi hem sigortacı hem de sigortalı açısından önemli. Bu noktada enflasyon klozlu poliçeler devreye giriyor. Peki enflasyon klozlu poliçe nedir ve ne işe yarar? Bunu kısaca açıklamak gerekirse sigortalı olunan süre boyunca sigorta edilen ürünün değerinde ortaya çıkacak artışları kapsamak adına, poliçeye enflasyon klozu ekletilebiliyor. Öte yandan enflasyona önlem amacıyla uygulanan bir poliçe türü de var. Bunun adı da Enflasyon Klozlu Poliçe. Bu poliçe kapsamında uygulamada bir önceki yılın enflasyon oranı göz önüne alınıyor. Böylelikle muhtemel enflasyon karşısında sigorta bedelinin değerini koruması sağlanıyor.
Sigorta bedeli doğru saptanmalı
Sigorta sözleşmesi yapılırken belirlenmesi gereken hususlardan biri de sigorta bedeli. Sigorta bedeli, sigortalanan kıymetin piyasa fiyatına deniyor. Hasar olduğunda mağdur olmamak; boş yere fazladan prim ödememek veya tazminatı eksik almamak için sigorta bedelinin başlangıçta doğru saptanması çok önemli.
Sigorta bedelinin yenilenen her bir yıl için taraflar arasında anlaşılarak saptanan bir oranda, ayarlama klozu ile artışının sağlanması mümkün. Bu da demektir ki hasar söz konusu olduğunda sigorta bedeli, hasarın gerçekleştiği gün itibarıyla saptanan yıllık artış oranında artırılıyor. Örneğin yangın branşında düzenlenen tüm sigorta poliçe tipleri için -standart yangın ile konut ve ticari paketler gibi- sigortalı ile anlaşılarak belirlenen çeşitli enflasyon oranları uygulanabilir. Enflasyona endeksli poliçelerde prim, enflasyon artış oranın yarısı kadar artırılarak belirlenebiliyor.
Medikal enflasyon yükseliyor
Corpus Sigorta’nın enflasyon ve sigorta sektörü arasındaki ilişkiyi değerlendiren araştırması tam da bu noktada oldukça bilgilendirici. Örneğin, özel sağlık ve tamamlayıcı sağlık sigortasının prim değerlerinin belirlenmesi hususunda enflasyonla bağlantılı olan medikal enflasyon oranları etkili oluyor. Sigorta şirketleri, sigortalı adayından tamamen sağlıklı olduğunu varsayarak talep edecekleri primler için her yaş grubu ve her cinsiyete özel bir prim tablosu hazırlıyor. Bu tablodaki primler medikal enflasyon, Türk Tabipler Birliği’nin belirlediği asgari ücret tarifesi, özel hastane ve ilaç fiyatlarındaki değişim gibi birçok faktör göz önüne alınarak belirleniyor. Prim tabloları, bu faktörlerdeki değişimler sebebiyle her sene güncelleniyor.
Özel sağlık ve tamamlayıcı sağlık sigortasındaki fiyat artışı, şirketlere göre değişmekle birlikte şimdilerde yüzde 15 ve 17’ler civarında seyrediyor. Ancak sene sonuna kadar bu oranın yüzde 20’leri geçmesi bekleniyor. Bunun iki önemli sebebi bulunuyor. İlki medikal enflasyonun normal enflasyon değerlerinin 4-5 puan üzerinde olması. İkincisi de özel hastanelerdeki muayene, tahlil gibi hizmetlerin fiyatlarındaki artışa göre özel sağlık sigortalarının fiyatlarının da artması. Sağlık sigortası örneği, son iki buçuk yıllık pandemi sürecinin bir sonucu olarak kabul edilebilir.
Enflasyon Klozlu Poliçe nedir?
Sigortalı değerleri enflasyona karşı korumak amacıyla uyguladığı bir poliçe türü de Enflasyon Klozlu Poliçe’dir. Bu uygulamada bir önceki yılın enflasyon oranı göz önüne alınarak, muhtemel enflasyon karşısında sigorta bedelinin değerini koruması sağlanıyor.
Bireyler ve işletmeler ekonomik olarak sağlam bir strateji izlemeli
Mapfre Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Yıldırım Türe, özellikle yükselen enflasyon konusunda acenteleri sürekli uyardıklarını belirterek, “Eskiden enflasyona endeksli artışları otomatik zeyiller yapar gönderirdik. Ama şimdi biz bunu yapmıyoruz ve aracılarımızdan yapmalarını rica ediyoruz. Eksik sigorta oluşmaması için, hasar anında hasarın sigortalı tarafından tam alınabilmesi için bu artışların önemi çok büyük. Çünkü bugün baktığımızda hem enflasyondaki hem de döviz kurlarındaki artış hiç de azımsanacak ölçüde değil” dedi.
2022 için acentelere ve tüm sigortalılara bu konuda önerilerde de bulunan Türe, şunları söyledi: “Gelirlerdeki artış hızıyla giderlerdeki artış hızı aynı değil. Bireylerin ve işletmeler açısından ekonomik olarak daha sağlam politika ve stratejiler geliştirmesi gereken bir süreç bizleri bekliyor. Önümüzdeki birkaç sene içerisinde bu konuda tüm sektör paydaşlarının gerekli tedbir almaları önemli.”
Howden ACP Sigorta ve Reasürans Brokerliği Operasyondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ercan Eryaşar: Sigortalılar enflasyondan korunma konusunda iyi bilgilendirilmeli
Yenilemelerde veya yeni poliçe alınlarında Eksik sigorta riskine düşülmemesi için poliçelerin dövizli olarak tanzim edilmesi veya TL poliçe tanzim edilmesi halinde yeterli olabilecek oranda ‘enflasyon koruma ek şartının/klozunun’ satın alınmasının çok önemli olduğunu belirten Howden ACP Sigorta ve Reasürans Brokerliği Operasyondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ercan Eryaşar, “Sigortalılarımız bu aşamada çok iyi bilgilendirilmelidir. Özetle poliçe sözleşmesi kurulurken, sigorta bedelleri için, sigortalılarımızın beyanı esastır. Bu noktada sigortalılarımız, yukarıda belirttiğimiz gibi; döviz artışları, döviz artışından bağımsız global marketlerdeki ham madde artışları ve tabi ki enflasyon rakamlarındaki artışları göz önüne almalı ve son güncel maliyetler ile belirleme yapmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
Enflasyon ve dövize endeksli poliçeler öne çıkacaktır
Sigorta bedellerinin güncellenmesinin gerekliliğini her yerde vurguladıklarını belirten HDI Sigorta Genel Müdürü Ceyhan Hancıoğlu, acentelere bu anlamda çok önemli görevler düştüğünü söyledi. “Burada sektör olarak daha yaratıcı olup ne yapılabileceğini düşünmek lazım” diyen Hancıoğlu, enflasyon ve döviz endeksli poliçelerin biraz daha öne çıkarılabileceğini belirtti. Türk Lirası’nın hâkim olması gereken Türkiye coğrafyasında dövizli poliçeyi artırmak yerine kâğıt üzerindeki enflasyonu değil gerçekte yaşanılan yedek parça enflasyonunu, bedel eksiklikleri etkisini güncelleyecek, bunu kabul edecek ve bunu telafi edecek bir yaklaşımın gerekli olduğuna değinen Hancıoğlu, “Bizim %20 açıklanan enflasyonu değil de belki hasar enflasyonunu baz alacak poliçeler geliştirerek %20’ye değil %40-60’a odaklanacak, bunu telafi edecek sistemleri konuşmamız lazım” dedi.
