Sigorta ve reasürans piyasasının giderek daha fazla öngörülemez hale gelen, göz ardı edilen ya da daha az dikkate alınan yeni risklere karşı hazırlıklı olması gerektiğine dikkat çeken Magdeburger Sigorta Teknik ve Reasüranstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlkay Demirel, “Bu riskler sektöre muhtemel yeni bir dünyanın kapılarını açacak” dedi.
SİGORTAMEDYA ÖZEL
Tüm dünya son iki yıldır zorlu bir süreçten geçiyor. Bir yandan pandeminin olumsuz etkileri, diğer yandan artan iklim değişikliğinin yarattığı riskler ve ülke ekonomilerde yaşanan çalkantılar başta sigorta şirketleri olmak üzere reasürans piyasalarını da yakından etkiliyor. Artan riskler ve yaşanan belirsizlik ortamı özellikle reasürans piyasasında fiyat artışlarını zorunlu kılıyor. Bu kapsamda reasürans piyasasında 2021 yenilemelerinde uygulanan oranlar, 2022 yılında yüzde 5 ila yüzde 8 artış olarak dikkat çekiyor. Magdeburger Sigorta Teknik ve Reasüranstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlkay Demirel, 2022 yılında dünya reasürans piyasalarında yaşanacak gelişmeleri sigorta ve reasürans piyasası açısından değerlendirdi.
Aşağı yönlü bir döngüde geçen birkaç yıldan sonra, reasürans piyasasının özellikle 2020 yılı bahar aylarından itibaren toparlandığını ve o tarihten bu yana yenileme şartlarının ve fiyat ayarlamalarının nisbi iyileşme eğilimine geçtiğine dikkat çeken Demirel, sonrasında yaşanan gelişmelerle birlikte reasürörlerin fiyatlarını artırmasının doğal bir hale geldiğini söyledi. Demirel, “Doğal afet kayıplarının hareketlenmesi, bağlı risklerin yeniden değerlendirilmesi, Covid-19 kaybı deneyimi ve düşük yatırım getirisi ile karşı karşıya kalan reasürörlerin fiyatları artırmaları olağan hale geldi. 2021 yenilemelerinde uygulanan oranların 2022 yılında yüzde 5 ila yüzde 8 artarak karşımıza çıkması da işte bunun doğal sonucudur” dedi.
Kötüleşen hasar kayıtları fiyat artışlarını destekledi
Demirel, 2021 reasürans yenilemeleri sırasında reasürörlerin, tüm iş sınıfları ve coğrafi alanlar için primlerde ve koşullarda artışlar uyguladığına vurgu yaparak, “Yine 2021’de doğal afet ve endüstriyel hasarlardan etkilenen yangın ve kaza sigortaları ile üçüncü şahıs sorumluluk sigortası anlaşmalarında fiyatlar arttı. Hasarsız yenilenen anlaşmalarda ise büyümenin yüzde 3 ile yüzde 5 arasında değiştiği gözlemlendi. Kötüleşen hasar kayıtları ve iklim değişikliğinin artan etkisinden endişe duyan piyasa oyuncuları için bir önceki yılın fiyatlamalarının yetersiz kalması da fiyatlandırmadaki artışı destekledi” diye konuştu.
Reasürörler kapasitelerini kullanırken temkinli
Demirel’e göre sigorta ve reasürans piyasası giderek daha fazla öngörülemez hale gelen, göz ardı edilen ya da daha az dikkate alınan ve bazen modellemesi zor olan yeni risklere karşı da hazırlıklı olmalı. Bu risklerin sektörün muhtemel yeni bir dünyaya kapılarını açacağını kaydeden Demirel, “Bu belirsizlik sebebiyle reasürörlerin kapasitelerini daha dikkatli ve temkinli kullanma eğilimine girdiklerini görebiliyoruz. 2022 yılında, risklerin artması ve yoğunluğu, karlılıktaki gerileme ve düşük faiz oranlarının devam etmesi ile baş edebilmek için yukarı yönlü fiyat ayarlamalarının gerekli olacağı yönünde finansal yeterlilik şirketlerinin değerlendirmelerine de dikkat etmek gerekir” değerlendirmesinde bulundu.
Reasürans korumasına olan talep arttı
“Reasürans korumasına olan talep, hasarlardaki yüksek maliyetler sebebiyle bir çok branşta arttı ve artacak” diyen İlkay Demirel, kapasite darlığının da reasürans oranlarının yeniden ayarlanması ihtiyacını doğuracağını söyledi. İlkay Demirel, sektörde oranlardaki artışın, esas olarak orantılı reasürans anlaşmalarında olacağı görüşünün hakim olduğunu da ifade etti.
2021 yılının özellikle son dönemlerinin reasürans piyasaları için ekonomik ve sosyal ölçekte büyük zorluklarla karşı karşıya kaldığı bir dönem olarak değerlendiren İlkay Demirel, “Faiz oranlarının düşük seyretmesi, doğal afet beklentilerindeki artış ve pandeminin etkisine ek olarak sektör birbirine bağımlı büyük risklerdeki artışa bağlı bir belirsizlik ortamına maruz kaldı” dedi.
Reasürans pazar payı yüzde 2 küçüldü
2020 yılında 287 milyar dolarlık prim hacminin yüzde 46’sının hayat, yüzde 54’ün ise hayat dışı branşları arasında paylaşıldığını kaydeden Demirel, şöyle devam etti: “Bu primin yalnızca yüzde 5 civarının reasürans primi olarak devredildiğini görebiliriz. Bu tutarın yüzde 69’u hayat dışı reasürans primi, yüzde 31’lik kısmı ise hayat primi olarak gerçekleşti. Reasürans piyasaları 2020’de Covid-19 için ayrılan karşılıklar sebebiyle yarıyıl itibariyle nispeten olumlu sonuçlara ulaşsalar da pazarın büyük oyuncuları 2021 Haziran sonunda bir önceki yılın aynı dönemine göre yazılı primlerinde yüzde 7 ile yüzde 21 arasında bir artış bildirdi. Fitch Ratings, hayat dışı reasürans piyasasının 2021’in ilk yarısında yüzde 18,5 büyüyeceğini tahmin ederken, sigorta sonuçlarında da bir iyileşme kaydetti. Hayat dışı büyük reasürörlerin toplam birleşik rasyosu ise 2021’in ilk yarısında, 2020’nin ilk yarısındaki yüzde 105,5’ten 11 puan düşerek yüzde 94,5’e düştü. Dünyanın en büyük küresel sigorta pazarı olmasına rağmen Londra Pazarı da zorluklarla karşılaştığını, son on yılda sigorta pazarı en azından asgari düzeyde büyürken, reasürans pazar payının yüzde 2 küçüldüğünü vurguluyor. Bunun nedenini de özellikle son yıllarda maliyet ve özellikle de sermaye maliyeti konusunda, eskisi kadar rekabetçi olmamalarına bağlıyor.”
Demirel, Londra’nın ticari reasürans piyasasının önemli bir küresel merkez ve küresel risk transferi işinde güçlü bir paya sahip olduğunu belirterek, “Küresel reasürans pazar payındaki düşüş, Londra ve Birleşik Krallık pazarının sermaye maliyeti sorununu çözmesi gerektiğini, aksi takdirde daha verimli olarak görülebilecek diğer bölgelerde dahi iş kaybetme riskini taşıdığını gösteriyor” dedi.
Kapasite sağlayıcıları pandemiye karşı hala temkinli
Pandeminin evrimiyle bağlantılı belirsizliğin etkisini yitirmeye başlasa dahi kapasite sağlayıcıların bu konuda temkinli olmaya devam edeceğini ifade eden Demirel, şunları söyledi: “Bazı reasürörler, teknik kârlılıklarını korumak için “bulaşıcı hastalıklarla” ilgili riskleri almama eğilimine girdi. Bu istisnalara ek olarak, reasürörler sedan şirketleri sözleşmelerinin ilgili klozlar ile net hale getiriyor. 2022 yenilemelerinde lider birçok reasürörün, yangın, kaza sigortaları ve üçüncü şahıs sorumluluk sigortasında pandemiye maruz kalma oranını önemli ölçüde azalttığı görüldü. Güçlü Avrupalı reasürörlerin aktif oldukları etkinlik iptali sigortasından çekilmesi de bunun önemli bir işareti oldu. Haziran 2021’in sonunda pandemi sektörü 37 milyar ABD doları geriletti. Bunun 16 milyarı (Lloyd’s piyasası hariç) reasürörler tarafından karşılanacağı öngörülüyor. Avrupa reasürörlerine göre, mevcut sağlık krizinin nihai faturasının 50 ile 70 milyar USD arasında olması bekleniyor. Covid -19 hasarlarının yüzde 20’si hayat, yüzde 80’i kar kaybı, iş durması, etkinlik iptali ve 3. Şahıs sorumluluk gibi hayat dışı branşlardan ödendi.”
Siber riskler pazarı daha da büyüyecek
Pandemi sürecinde yeni yaşam tarzı sebebiyle artan siber saldırıların bu tür risklerin kapsamını mevcudun daha üzerinde teminatlarla donatılması ihtiyacını doğurduğuna dikkat çeken Demirel, bu durumun reasürörlerin daha ihtiyatlı davranmasına sebep olduğunu söyledi. Demirel, şöyle devam etti: “Büyük ölçekli bir saldırının tüm dünyayı etkileyebilme ve sigorta endüstrisine çok pahalıya mal olabilme ihtimalini de daha çok düşündürür hale geldiği söylenebilir. Bu paralelde şirketler riske maruz kalma limitlerini de düşürdüler. Standard & Poors‘a göre, siber saldırılar şirketlere yılda 700 milyar USD’den fazla zarara neden olurken, sigortalı hasarlar yalnızca 5 milyar USD’yi temsil ediyor, yani toplam kayıpların yüzde 1’inden az. Bu korkulara rağmen, özellikle birçok işletme, devlet kurumu ve kuruluş için tamamen dijital sistemlere geçişten bu yana arzı aşan, artan bir teminat talebinin bulunması ile siber riskler pazarı büyüyecek pazar olma niteliğini koruyor. Elbette büyümenin reasürans şirketlerinin yılda ortalama yüzde 20 ila yüzde 30 prim artışı uygulaması ve fiyatların sürekli ayarlanması ile olacağı da dikkat çeken konular.”
