Devrim Ersöz’ün Tüm YazılarıHızla geçen bir yılı daha geride bıraktık. Neşeli yılbaşı kutlamalarında saat gece 12’yi gösterdiğinde herkes yeni yıla ilişkin dileklerde bulundu. Dilekler birbirinden farklı olmakla birlikte muhtemelen hepsinin ortak bir noktası vardı: “Sağlık” İş yaşamının büyük bir bölümünü sigorta sektöründe geçirince doğal olarak “sağlık” kelimesi bana sağlık sigortasını anımsatıyor. Lüks mü, ihtiyaç mı? Pahalı mı, ucuz mu? Sigorta şirketleri hep kendine mi yontar? Sigortalıların hepsi olağan şüpheli midir? Sağlık denilince bu ve benzer soruları, tartışmalarla dolu geçen yılları hatırlarım. Önümüzdeki günlerde Türkiye Sigorta Birliği (TSB) 2013 yılı istatistiklerini açıklayacak. Raporlar şirketlerden belirli bir sürede ulaştığı için 2013 nihai istatistiklerini bu satırları yazarken göremiyorum. Ancak geçmiş yıllar için Birlik web sitesinden ulaştığım birkaç veriyi paylaşmak isterim. Aşağıdaki tablo 2008-2012 yılları arasında Türkiye’de özel sağlık sigortası üretim ve hasar verilerini içeriyor. Sağlık sigortalarındaki tazminat ödemelerine “hasar” demek pek hoşuma gitmiyor, ama işin teknik terimi maalesef bu. Yıllar Sigortalı Kazanılmış Gerçekleşen Ortalama Ortalama Hasar/ Prim Sayısı Prim (Bin TL) Hasar (Bin TL) Prim Hasar Oranı 2008 1.297.483 1.218 1.043 939 804 85,65% 2009 1.458.021 1.332 1.240 913 850 93,10% 2010 1.666.023 1.578 1.355 947 813 85,86% 2011 2.549.216 1.710 1.437 671 564 84,03% 2012 2.579.520 2.081 1.539 807 597 73,94% Kaynak: tsb.org.tr Tabloyu incelediğimizde son beş yılda sigortalı sayısında bir artış olduğunu görebiliyoruz. Bunun yanında kazanılmış prim değerleri 2008 yılında 1,2 milyar TL düzeyindeyken 2012’de neredeyse iki katına çıkmış. Bunda hem sigortalı sayısındaki yükselmenin hem de enflasyon ve diğer koşullara bağlı prim artışlarının etkisi var. Kişi başına ortalama prim değerleri düşme eğilimindeyken, hasar/prim oranlarında da göreceli bir azalma var. Yine de son beş yılda sigortalıların, ödedikleri primin en az yüzde 75 ‘ini sağlık tazminatlarıyla geri aldığını görebiliyoruz. Sağlık sigortası primleri neden yüksek? Ailemin ve yakınlarımın doğal sigorta danışmanı olarak, devamlı sigorta konularında soru ve taleplerle karşı karşıya kalıyorum. 2013 yılında en çok gelen soru özel sağlık sigortası primlerinin neden yüksek olduğu ya da yenileme dönemlerinde neden çok arttığı yönündeydi. Sağlık sigortalarında primi belirleyen temel birkaç faktör vardır. Sigortalı adayının yaşı ve mevcut sağlık durumu ile seçilen teminat büyüklüğü en belirleyici unsurlardır. Bunun yanında poliçe yenilemesi söz konusuysa bir önceki poliçe döneminde yaşanan sağlık sorunları ve ödenen tazminatlar, yani hasar/prim oranı fiyatlama üzerinde önemli bir faktör olacaktır. Bu nedenle iyi bir sağlık sigortası planına en iyi koşullarda sahip olmak için dikkat edilmesi gereken noktaları özetlemekte fayda görüyorum. Her şeyden önce bilinmesi gereken şey sağlık sigortalarının yatarak ve ayakta tedavi teminatlarından oluştuğudur. Yatarak tedavi zorunlu teminatken, ayakta tedavi ise bir seçenektir. Eğer çok fazla poliklinik hizmeti kullanmıyorsanız sadece büyük riskler için yatarak tedavi teminatı almanız daha ekonomik ve yeterli olacaktır. Anlaşmalı kurum ağı da fiyatta belirleyici olabilir. Bunu değerlendirirken mümkün olduğunca kullanabileceğiniz hastanelerin olduğu seçenekleri tercih etmelisiniz. Çok sık seyahat etmiyorsanız yurtdışı seçeneğini eleyerek ödemeniz gerekecek prim tutarını düşürebilirsiniz. Sigorta yaptırırken mevcut bir hastalığınız var ise bunu mutlaka beyan ediniz. Aksi bir durumda poliçeniz iptal edilecek ve hiçbir gideriniz karşılanmayacaktır. Bu hastalığınızı, açıkça belirtip ek bir prim ödeyerek de olsa poliçe kapsamına aldırmaya çalışabilirsiniz. Doğum teminatı da poliçelerde fiyata direkt etki eden bir uygulamadır. Bu konuyu da bekleme süreleri ve ihtiyacınızı göz önüne alarak değerlendirmeniz uygun olacaktır. Poliçe dönemi içinde kullanıma gelince; zorunlu bir ihtiyaç olmadıkça özel sağlık sigortanızı keyfi olarak kullanmayın. Eğer kamu sosyal güvenlik sistemine dahilseniz belirli harcamaları SGK kapsamında karşılamaya devam edin. Tazminat büyüklüğünüzün gelecek yıl primlerinizi etkileyeceğini unutmayın. Hepinize sağlıkla geçireceğiniz, sağlık sigortasını kullanmak zorunda kalmayacağınız bir yeni yıl diliyorum.
Yeni yılda sağlık
