Uzman Dr. Erhan Ayberk, Hayatımız Sigortalı Dergisi’nde yer alan köşe yazısında yeterince hassas kurgulanmamış poliçeleri ele aldı. Bir tüketicinin gerçek deneyimini de paylan Ayberk, sigortalının birikimli poliçesindeki, yanlış kurguya dikkat çekerek, sigorta şirketlerine seslendi: “Çalışanlarınızdan bir bile ‘bilerek’ böyle poliçe yaptırırsa hemen işine son verin!”
Tüketiciler Derneği’nde Sigorta Komisyonu Başkanlığı yaptığım için beni bulan bir hanımefendinin hikâyesini yazacağım.
Lütfen bunu Hazine yetkilileri de okusun. Şirketin ismi filan önemli değil. Mücadelesini vermemiz gereken ve ilk bakışta farkına varamadığımız ayrıntıların absürtlüğüne engel olmalıyız.
Bu hanımefendinin merhum kocası, bir birikimli poliçe yaptırmış. Poliçenin üzerine kocaman bir taksit notu düşülmüş: “Ödemeler 200 dolar olarak yapılacaktır.” Böyle bir poliçe yaptıran kişi ne düşünür? Dolarlar birikecek ve 10 yıl dolduğunda da faiziyle birlikte TL’ye çevrilecek ve ödenecek diye düşünür değil mi? Hayır efendim. Öyle değil! Çünkü poliçenin bir yerine not yazılmış: Dolar üzerinden ödenen taksitler, aynı günkü ALIŞ KURU üzerinden TL’ye çevrilerek hesaba alınacaktır.
Komediye bakar mısınız? Durun rakamları bugün üzerinden simüle edeyim de hayretiniz artsın.
Diyelim ki dolar kuru bugün için 3,1966 alış ve 3,1968 satış olsun… Cebinizdeki TL ile döviz bürosuna gidiyorsunuz, 200 dolar istiyorsunuz. Onlar da sizden 639,36 TL alıyorlar (satış kuru). Sonra bu 200 doları 10 dakika sonra sigorta şirketine götürüyorsunuz ve onlar da alış üzerinden 639,32 TL olarak hesabınıza kaydediyorlar (Arada serbest piyasa/banka döviz işlemleri makasına girmiyorum bile. Yoksa zarar daha büyük).
O kadar uğraştınız ve paşa paşa hesabınıza Türk Lirası olarak 639,36 TL yatırmak varken, gidip bir de döviz büfecisini ziyaret edip 4 kuruş zarar ettiniz. Hayırlı olsun!
Tabii beklentiniz dolar üzerinden birikim almak iken, 10 yıllık süre doluyor (bu araya da elim vefat giriyor) ve size/mirasçınıza diyorlar ki, “Vadelerinde TL’ye çevrilmiş birikiminiz, faiziyle birlikte şu kadar Türk Lirası’dır, buyurun afiyetle harcayın”. Ödenmek istenen para sizin beklediğinizden 10 bin TL kadar (tahmini) daha düşük! Ya da şöyle söyleyelim, eğer taksitleri TL olarak cebinizden çıktığı gibi yatırsaydınız, 120 kez (!) ettiğiniz zarar ve birikmiş faizini de alacaktınız.
Mevzuat böyle…
Hanımefendinin nevri dönmüş. Yardım istedi. Sigorta şirketine yazı yazmasını tavsiye ettik. Belki biri yanlış kurgunun farkına varır da bu ayıbı kaldırmak ister diye düşündük. Olmadı. Sonra Hazine Müsteşarlığı’na yazdık. Oraya da şirket resmi cevabını göndermiş. Mealen, “Efendim mevzuat hazretleri böyle… Poliçede bu husus açık olarak yazıyor” diyorlar.
Hakikaten de yazıyor, Allah var!
Şimdi hanımefendi Hazine’ye başvurunun beklendiği gibi sonuçlandırılmadığını bildirdi. Hazine’den gelecek cevabı bekliyor.
Fakat ben o şirketin yöneticilerine şunu söylemek istiyorum. Çalışanlarınızdan teki bile “bilerek” böyle poliçe yaptırırsa hemen işine son verin!
Bir insan salak mıdır ki durumu bilerek böyle bir poliçe yaptırsın? El insaf! Şirket adı gerçekten önemli değil… Önemli olan, yeterince hassas kurgulanmamış hatalardan dönebilmek.
