Hem işçiyi hem de patronu olası iş kazası risklerine karşı güvenceye alan sigorta şirketleri, işverenin kusurlu olduğu durumlarda ‘işveren mali mesuliyet’, işçinin uğrayacağı kazalarda ise ‘ferdi kaza’ sigortası ile her iki tarafa da koruma sağlıyor.
SİGORTAMEDYA
Ülkemizde çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri şüphesiz ki yaşanan iş kazaları… Her yıl iş kazaları nedeniyle binlerce kişi hayatını kaybediyor ya da sakat kalıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre her gün ortalama 5 bin yılda ise 2 milyon işçi ölüyor ve 160 milyon işçi meslek hastalığına yakalanıyor. Türkiye’de ise Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre 2014 yılında 221 bin 366 iş kazası meydana geldi ve iş kazası sonucu bin 626 çalışan hayatını kaybetti. bin 421 çalışan ise sürekli iş göremeyecek şekilde sakat kaldı.
Bir iş kazası meydana geldiğinde çalışan kadar işverenin de bu durumdan zarar gördüğünü söyleyebiliriz. Fakat öyle ki her iki tarafı da koruyacak birden fazla sigorta ürünü mevcut. Bir işletme sahibinin, faaliyet gösterdiği iş kolu ne olursa olsun özel sigortayla risklerini güvenceye alması gerekiyor. Çünkü gözden kaçan ya da bir anlık dikkatsizlik sonucu yaşanabilecek kazalar, hem işverenin hem de çalışanın canını yakabiliyor. Kimsenin zarar görmemesi için ise işverenlerin ‘işveren mali mesuliyet (işveren sorumluluk)’ ve çalışanlarına ‘ferdi kaza sigortası’ yaptırması öneriliyor.
İşveren sorumluluk poliçesiyle patronlar güvende
İş yerinde meydana gelebilecek iş kazası sonucu işveren kendini, işveren mali mesuliyet poliçesi ile güvence altına alabiliyor. Söz konusu sigorta, işçilerin hak sahibi tarafından işverenden istenecek tazminat talepleri ve SGK tarafından iş kazasından dolayı açılabilecek dava sonucu tazminat tutarlarını karşılıyor. Ayrıca işverence sağlanan bir taşıtla çalışanların iş yerine getirilip götürülmesi sırasında ve işçilerin işveren tarafından görevli olarak gönderilmesi sırasında asıl işini yapmaksızın geçen zamanda meydana gelen iş kazaları için de teminat sağlanabiliyor. Tabii burada kazada işverenin kusurlu olması gerekliliği mevcuttur ve kusur oranı da tazminat rakamının belirlenmesinde önem kazanır.
İşveren mali mesuliyet sigortası, işverenin kusurlu olduğu durumlarda devreye girecek bir poliçedir, eğer burada işveren kusuru yoksa işçinin uğrayacağı kazalarda devreye girecek poliçe ise ferdi kaza poliçesidir. Önerilen ise işverenlerin bu iki poliçeyi birlikte almasıdır.
Bir dipnot; iş yeri paket sigorta ürünlerinin içerisinde isteğe bağlı olarak işveren mali mesuliyet ve ferdi kaza teminatları verilebiliyor. İşletme tek başına işveren mali mesuliyet sigortası almak yerine daha kapsamlı olan sorumluluk teminatı da veren iş yeri paket poliçelerini tercih edebiliyor.
Bu iki poliçenin teminatları neler?
Ferdi kaza sigortası ani ve harici beklenmedik bir hadise sonucunda kişinin iradesi dışında veya fiziki bir zarara uğraması durumunda maruz kalacağı durumları teminat altına alıyor. Duruma göre tazminat sigortalıya veya yakınına ödeniyor. İşletmeler bu sigortayı, işçinin iş yeri dışındaki zaman diliminde başına gelebilecek durumları işin bütünlüğü prensibi ve sürekliliği açısından personellerini korumak içgüdüsü ile yaptırıyor. Ferdi kaza sigortası ile vefat, sürekli sakatlık, tedavi masrafları yanı sıra kişisel sorumluluk, hukuksal koruma ve isteğe bağlı teminatlar veriliyor.
İşveren mali mesuliyet sigortası ise iş yerinde görevini yapan personelin uğrayabileceği iş kazalarına karşı işverenin yeterince önlemini almamış olduğu, kusurlu olması, durumda teminat sağlıyor. İşverenin hukuki sorumluluğu nedeniyle zor durumda kalmasını önleyen bu sigorta sayesinde, iş kazasına uğrayan işçiler veya işçilerin hak sahipleri tarafından işverenden talep edilecek tazminat talepleri karşılanıyor. Ayrıca, SGK tarafından işverene karşı iş kazalarından dolayı açılabilecek davalar sonunda ödenecek tazminat tutarları da güvence altına alınıyor.
İşçinin tedavi giderleri işverenden isteniyor
İş kazasına uğrayan işçinin tedavi sürecinde SGK’sının olmaması önemli değil. Bu işçiler sigortasız bile olsa bağlı bulundukları SGK’ya yapılan bir başvuru ile SGK’lı işçilerin yararlandıkları bütün haklardan faydalanabiliyorlar. Yasaya göre işveren, iş kazasına uğrayan sigortalıya, sağlık durumunun gerektirdiği sağlık hizmetlerini derhal sağlamakla yükümlü. İş kazası işverenin kastı veya genel sağlık sigortalısının iş sağlığını koruma ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi sonucu olmuşsa, SGK tarafından yapılan sağlık hizmeti giderleri işverenden isteniyor. İşverenden talep edilecek tedavi giderlerinin ödenmemesi halinde işçinin, tedavi giderlerini, diğer maddi kayıpları ile birlikte tazminat olarak yargı yolu ile işverenden isteme hakkı bulunuyor.
Taylan Türkölmez: Poliçe, asistans paketiyle zenginleştirilebilir
İşverenler; çalışanlarını muhtemel risklere karşı korumak için “işveren sorumluluk”, “ferdi kaza” veya “hayat sigortası” gibi alternatif sigorta çözümlerini kullanabilir. Ferdi kaza sigortası, eğer kapsamında tedavi gideri teminatı mevcutsa, çalışanlar için doğrudan, işverenler için ise dolaylı olarak faydalı olmaktadır. Zira ferdi kaza sigortasında verilen tedavi teminatı ile çalışanlar, poliçeden SGK kapsamı dışında kalan tedavi giderlerini alabilir. Ferdi kaza sigortasının kapsamı sadece tedavi masrafları ile sınırlı değildir, ölüm ve sürekli maluliyet halinde ferdi kaza poliçesi işçinin iş dışında karşılaşabileceği trafik kazası da teminat altına alır.
Allianz Türkiye olarak ferdi kaza ürününe eklediğimiz asistans paketiyle mevcut teminatlara ek olarak tıbbi danışma hizmeti, ambulans gönderimi ve eve hemşire gönderimi gibi ek hizmetler de sunmaktayız.
Ferdi kaza sigortası için işverenin, sigorta şirketine, çalışanlarının TC. kimlik numarasını, iş yeri adresini ve istediği teminatları iletmesi yeterlidir. Gerekli bilgilerin iletilmesi halinde poliçe hemen düzenlenebilir. Ferdi kaza primleri sigortalanan kişinin mesleğine, seçilen teminatlara ve sigorta bedellerine göre farklılık gösterir. Örnek verecek olursak; fabrikada çalışan bir işçi için 100 bin TL tutarında ölüm/sürekli maluliyet teminatı içeren bir poliçe yapılması durumunda yıllık prim yaklaşık 200 TL civarında olacaktır. Ofis gibi fiziksel aktivitenin ve risklerin sınırlı olduğu ortamlarda çalışanlar daha düşük primler öderken, inşaat / tersane gibi riskli faaliyet kollarında çalışanlar için daha yüksek primler söz konusu olmaktadır.
Mali mesuliyet sigortası işverenleri kurtarıyor
Peki, SGK’sı olan ama SGK’nın tedavi giderlerini ödemede yeterli olmadığı durumlarda ne olacak? Yine işverenden mi rücu edilecek? Evet. Meydana gelen iş kazası sonucu işçinin vefat etmesi veya tedavi masraflarının oluşması durumunda işverenden tedavi masraflarını ve manevi tazminatı ödemesi isteniyor. Eğer işverenin ‘işveren mali mesuliyet sigortası’ var ise poliçe limitleri doğrultusunda SGK’nın rücu yolu ile ulaşan ödemeleri ve çalışanın manevi tazminat talepleri işveren adına ödeniyor. Özel hastanede tedavi teminatlarının ise işveren mali mesuliyet poliçe içeriğinde olup olmadığının kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü kimi poliçeler özel hastane tedavi giderlerini kapsamıyor olabilir. Bu eksiği tamamlamak ve işçiyi korumak için ise ferdi kaza poliçesi yaptırmak işvereni yine bir mali yükümlülükten kurtarabiliyor.
Kazalara ‘ferdi’ önlem
Ferdi kaza sigortası, kişilerin olası bir kaza sonucu bedensel zarar görmesi durumunda devreye giriyor. Poliçede kaza sonucu vefat ve daimi maluliyet (sakatlık) teminatlarına ilave olarak, gündelik tazminat ve tedavi masrafları teminatlarının biri veya her ikisi yer alabiliyor. Sigortalıların kaza sonucu vefat etmesi durumunda poliçede lehtar olarak belirtilmiş kişi veya kanuni varislerine ödeme yapılıyor ve vefat eden sigortalının borçlarının ve yükümlülüklerinin karşılanmasında kanuni varislere önemli bir maddi destek sağlanıyor. Ferdi kaza poliçelerinin devreye girmesi için olayın kaza olarak nitelendirilmesi gerekiyor.
Fırat Kuruca: Çalışılan meslek grubu fiyatı etkiler
İşverenler çalışanlarını hayat sigortası ya da ferdi kaza sigortası ile güvence altına alabilirler, ferdi kaza ürünüyle çalışanlarını beklemedikleri anda karşılarına çıkan risklere karşı koruyabilirler. Ferdi kaza sigortası, bir iş kazası sonucu vefat veya malul kalınması durumunda, kanuni varisleri veya kişinin kendisini teminat kapsamına alır ve yaşamsal risklere karşı korur. Başka bir değişle, iş göremezlik durumunda SGK’ya ek bir maddi destek sağlamış olur. Biz AvivaSA olarak ferdi kaza sigortası ürünümüz ile kazaya bağlı vefat, maluliyet ve tedavi masrafları risklerini güvence altına alıyoruz. Bu teminatlara ek olarak, risk gerçekleşmesini beklemeden de kullanılabilecek, diş, göz, eczane, optik gibi alanlarda ücretsiz ve indirimli avantajlara sahip “Sağlık Paketi”miz ve “Check up Paketi”miz gibi ek hizmetlerimizi de tercih edilen ürüne bağlı olarak müşterilerimize sunuyoruz. Ayrıca, ferdi kaza sigortası poliçesi kapsamında ödenen primlerin tamamı yasal limitler dahilinde gelir vergisi matrahından indirilebilmektedir. 18-70 yaş aralığındaki herkes ferdi kaza sigortası ile güvenceye alınabilir. Teminat tutarı, yaş ve teminat kapsamına göre prim fiyatı değişiklik gösterir. Ayrıca çalışılan meslek grubu da (beyaz yaka, mavi yaka ayrımı gibi) fiyat konusunda en belirleyici etkenlerden biridir.
İşçileriniz için yaptırabileceğiniz alternatif poliçeler…
Sağlık ve hayat sigortası da işçiler için alınabilecek güvencede alternatif olarak görülüyor. Sağlık sigortası, sigortalının cerrahi müdahale gerektiren giderleri başta olmak üzere, yoğun bakım, küçük müdahale ve suni uzuv giderleri karşılanabiliyor. Genel olarak sağlık sigortası çalışanların iş kazası olmaksızın herhangi bir sağlık sorunu ile karşılaşmalarında devreye girerken işveren, özel şartlara göre kapsam dışı olan iş kazalarını da poliçeye dahil ettirebiliyor. Burada amaç, işveren sorumluluğunda olan bu iş kazalarında SGK rücu işlemleri ile uğraşmamak, çalışanların daha konforlu bir şekilde tedavi edilmesini sağlamaktır.
Hayat sigortası ise tüm vefat ve maluliyetleri kapsadığı için kaza sigortası aynı kapsamı sağlamasa da uçak ve araba kazası gibi önemli kazalar başta olmak üzere tüm kazalara karşı koruma sağladığından özellikle hayat sigortası teminatının yanında da kaza durumunda daha fazla ödeme yapılabilmesi için sunulmasında yarar görülüyor.
Özgür Obalı: Grup ferdi kaza poliçelerinde indirim yapılabilir
İşverenler, grup yıllık hayat sigortası veya grup ferdi kaza sigortası ile çalışanlarını bir yıl boyunca karşılaşabilecekleri risklere karşı teminat altına alabiliyor. Ferdi kaza sigortası ürünleri, sağladıkları teminatlara kıyasla oldukça cazip primler ile sunuluyor. Günlük yaşantımızda başımıza gelebilecek kazaları düşündüğümüzde, kazaya uğrayan sigortalının veya vefat halinde geride kalan aile fertlerinin sıkıntılarını maddi açıdan hafifletebilecek bu ürünün yanında talep edilirse asistans hizmetleri de poliçeye dâhil ediliyor.
Ferdi kaza sigortasında primin belirlenebilmesi için grup ferdi kaza sigortası teklifinin sözleşme aşamasında bazı bilgilerin alınması gerekir. Bu bilgiler, sözleşme yapılacak grubun ihtiyacını tam belirlemek adına önem taşır. Örneğin; sigortalanacak çalışanların aylık gelirleri, meslekleri, grubun kaç kişi olduğu, talep edilen teminat tutarları, talep edilen teminatlara deprem ve sel gibi felaketlerin dâhil edilip edilmeyeceği, grubun daha önce sigortalanıp sigortalanmadığı bu bilgiler arasında yer alır.
Ferdi kaza ürünlerinin primleri yaştan bağımsızdır. Seçilen teminatlar, teminat tutarları ve kişinin meslek sınıfına göre fiyat değişir. Risk Kabul İlkelerinde riskli meslek olarak belirlenen meslek sahipleri haricinde tüm çalışanlar için ferdi kaza sigortası yapılabilir. Tutarlar ise meslek sınıfına ve teminatlara göre değişiklik gösterebilmektedir. Grup poliçelerde grubu oluşturan kişi sayısına bağlı olarak indirim yapılabilir. Grup sigortası en az 10 kişi için uygulanır. Örneğin; bir işveren 25-30 yaş aralığında, fikren ve elle çalışanlar meslek grubuna dâhil çalışanını kaza sonucu oluşabilecek risklere karşı çok uygun teminatlarla güvence altına alabilir.
2017’de Türkiye’de yaşanan iş kazalarından bazıları
- Gazimağusa’da 36 yaşındaki Bangladeşli işçi Mohammed Abdul Hamit, yurt inşaatında çalıştığı sırada 9 metre yükseklikten düşerek ağır yaralandı.
- Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) bulunan demir çelik fabrikasında meydana gelen iş kazasında 3 işçi hayatını kaybetti, 11 kişi de yaralandı.
- Tüp gazla çalışan fırından gaz sızdığını fark etmeyen 38 yaşındaki işçi, fırını yakmak istediği anda alevler içinde kaldı.
- Kastamonu’nun Küre İlçesi’nde özel şirkete ait bakır madeni ocağında kepçe operatörü 29 yaşındaki Sefail Çukur’un kullandığı iş makinesi, 13 metre derinliğindeki kanala devrildi, Çukur iş kazasında öldü.
- Ankara’da, ASKİ’ye ait depodaki çalışma esnasında, iş makinesinin devirdiği beton boruların altında kalan iki kişiden biri hayatını kaybetti, diğeri ağır yaralandı.
- Muğla’nın Milas ilçesinde taşıdığı metal malzemeleri yüksek gerilim hattına değdiren işçi, elektrik çarpması sonucu ağır yaralandı.
- İzmir Gaziemir’de, bir AVM inşaatında çalışan 3 işçi, elektrik akımına kapılarak yaralandı.
Kürşad Akkaya: Günlük 18 kuruşa kazalardan korunmak mümkün
Bilindiği üzere çalışan her kişinin, işi icrası esnasında veya iş yeri sahası dışında, özel yaşantısında da olabilir, her an bir kaza ile karşılaşma olasılığı vardır. Bu olasılıklar ile resmi istatistikler baz alınarak hesaplanan işçi ve işvereni korumak üzere oluşturulmuş birden fazla sigorta ürünü mevcuttur. Biz işverenin mutlaka muhtelif risklere karşı kombine teminat sunan iş yeri paketlerimiz ile birlikte grup ferdi kaza sigortasını yaptırmalarını öneriyoruz.
Böylelikle çalışanlar iş saatleri içinde olası risklere karşı korunduğu gibi, iş saatleri dışında da bir ferdi kaza sigortasına sahip olabiliyorlar. İşverene sunduğumuz poliçedeki teminatın devreye girebilmesi için firma günlük işçi çalıştırsa dahi mutlaka SGK kayıtlarının yapılmış olması ve poliçede ilgili kişinin teminat altına alınması gereklidir. İş yeri paket ürünümüzle birlikte sunduğumuz işveren mali mesuliyet ürününün fiyatlaması iş yeri faaliyet alanı, çalışan işçi sayısı, talep edilen teminat limiti ve çalışma alanlarına göre değişiklik göstermektedir.
Ayrıca bireysel olarak da sahip olabileceğiniz Koru Sigorta ferdi kaza sigortamızda ihtiyaca göre 4 ayrı paket ürün oluşturduk. Poliçeyle birlikte sunduğumuz Koru Yardım Paketi ile de araç, konut, sağlık konusunda sigortalılarımıza asistans hizmeti sağlayarak ürünlerimizi farklı ihtiyaçlara çözüm sunar duruma getirdik. Ferdi kaza sigorta ürünümüzde minimum bir kişi için günlük 18 kuruş yani bir yıl için 66 TL bütçe ayırmak bu ürüne sahip olmak için yeterli.
Sibel Sevinç: Yıllık 1.500 TL’ye 30 işçi sigortalanabilir
Ferdi kaza sigortası işçi ya da işverenin kusuruna bakmaksızın kaza sonucu olan tedavi giderlerini poliçe teminat limiti çerçevesinde öder, ayrıca tedavinin SGK hastaneleri ya da özel hastanelerde yapılması şartını aramaz. Kişi tedavisini dilediği yerde yaptırabilir. Bu sebeple bu poliçe iş kazalarında hem işçi hem de işveren için kesinlikle kurtarıcıdır. Ferdi kaza sigortasının temel prensibi olayın kaza sonucu gerçekleşmiş olmasıdır. Yanıklar, ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopması, yılan veya haşarat sokması neticesinde meydana gelen zehirlenmeler kaza sayılır. Ayrıca motosiklet kullanımı sırasındaki kazalar, spor dalları ile ağır ve tehlikeli jimnastik hareketleri, deprem, sel, terör eylemleri de kaza sayılır ve ek prim ile poliçeye dahil edilebilir.
Bu ürüne sahip olmak için öncelikle teminat altına alınacak kişilerin meslek, yaş ve alınacak teminat limiti bilgisi gerekir. İşveren temelde bu bilgiler ile sigorta poliçesi satın alabilir. Primler ise bu verilere göre değişiklik gösterir. Ancak örnek verecek olursak; bir tekstil atölyesindeki 30 çalışan için 25 bin TL vefat / 25 bin TL kalıcı sakatlık ve 2 bin 500 TL tedavi masrafları içeren ferdi kaza poliçesi alınmak istendiğinde 30 kişi için işverenin ödeyeceği prim yıllık sadece 1.500 TL tutmaktadır. Ferdi kaza sigortası temelinde isim bildirimi ile çalışmaktadır, ancak kısa süreli işçi çalıştıran işletmeler için SGK’ya giriş ile otomatik olarak teminatın başlatıldığı ve aylık bildirim esası ile çalışan poliçeler tanzim ediyoruz. Bu sayede işverenin bildirim iş yükünü de oldukça azaltıyoruz.
Seyfi Orhan: Ferdi kaza sigortalı bir çalışan iş kazası olmasa da poliçesinden yararlanabilir
İşverenler, çalışanlarını iş yerinde ve iş yeri dışında olası risklere karşı ferdi kaza, işveren sorumluluk ve sağlık sigortası ile koruma altına alabilir. Çalışanların işverenler tarafından mesai ve mesai dışı saatlerinde ve iş yerleri dışında görevlendirildiklerinde de beklenmedik risklere karşı korunması amacıyla belirttiğimiz bu üç sigortanın içeriklerinin iyi anlaşılması gerekir. SGK’nın tedavi masraflarını hangi kapsamda karşıladığı belli olmakla beraber ferdi kaza sigortasının farklı bir noktada değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ferdi kaza sigortasına ve tedavi masrafları teminatına sahip bir çalışan kaza sonucu (bunun bir iş kazası olması gerekmiyor) ihtiyaç duyulması halinde tedavi masrafları teminatından yararlanarak özel hastanelerde de tedavisini yaptırabilir. Diğer yandan sigortalının kaza sonucu sürekli sakatlığı durumunda ise sürekli sakatlığının belgelenmesi ve sakatlık durumuna bağlı olarak sigortalı teminat bedelinin belli bir oranında tazminata hak kazanabilir. Ferdi kaza sigortasına sahip olmak için kişinin TC kimlik numarası, mesleği ve istediği teminat limiti ile ilgili bilgi vermesi yeterlidir. Ferdi kaza sigortasında primler; teminat limiti, istenilen teminat ve kişinin meslek sınıfına göre fiyat belirlenir.
