Yurtiçinde siyasi tansiyonun artması ve finansal piyasalardaki dalgalanma yanında küresel belirsizlikler, BES’i olumsuz etkilemedi. Son 1 aylık dönemde BES’e katılan net katılımcı sayısı 50 bine yaklaşırken, 23 Nisan’daki depremden sonra da sistemde katılımcı sayısı artmaya devam ediyor.
ALP SÜER/SİGORTAMEDYA ÖZEL
Pandemi sonrasındaki yüksek enflasyonun 2024’ün 2’nci yarısında görece azalma eğilimine girmesiyle 2025 yılına moralli başlayan Türkiye, son aylarda yeniden kritik bir sürecin içine girdi. Yurtiçinde mart ayında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun önce göz altına alınması, sonra tutuklanması ile bir anda tansiyon yükseldi, siyaset başlıca gündem maddesi oldu. Küresel çapta ise ABD Başkanı Trump, Çin’e yönelik gümrük vergilerini artırdı. Trump daha sonra yumuşama sinyalleri verse de küresel belirsizlik sürüyor. İstanbul-Silivri’de yaşanan 6.2 büyüklüğündeki deprem tüm bunların üzerine tuz biber ekti, moraller alt üst oldu. Yaşananlar, ülkemizde finansal piyasalarda dalgalanmaya yol açarken, borsa dalgalı bir seyir izliyor, altın tarihi zirveleri görüyor, döviz kurlarında da yukarı yönlü eğilim sürüyor. “Peki, tüm bu gelişmeler, konumuz olan Bireysel Emeklilik Sistemi’ni (BES) nasıl etkiledi?” Biraz da bu sorunun yanıtını vermeye çalışalım: Detaylara geçmeden şunu söyleyebiliriz ki yurtiçinde siyasette yükselen tansiyon ve piyasalardaki dalgalanma yanında küresel belirsizliklerin artması BES’i olumsuz etkilemedi. Son 1 aylık dönemde gönüllü BES’e katılan net katılımcı sayısı 50 bine yaklaştı. 23 Nisan’daki depremden sonra da sistemde katılımcı sayısı artmaya devam ediyor. Sistemde toplam fon büyüklüğü de 1,3 trilyon TL’ye ulaştı.
BES’e yılbaşından bu yana 200 binin üzerinde kişi katıldı
Şimdi de Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM) verilerinden hareketle rakamsal bilgiler paylaşalım ve sistemin fotoğrafını çekelim: Yayımlanan verilere göre, gönüllü BES’e 31-12.2024-30.4.2025 döneminde 214 bin 20 katılımcı dahil oldu. Küçük bir parantez açarak, EGM’nin net katılımcı sayısını, bir başka deyişle belirli bir dönemde sisteme katılanlarla sistemden ayrılanlar arasındaki farkı yayımladığını da hatırlatalım. 2024 yılının yaklaşık aynı döneminde ise (31.12.2023-30.4.2024) sisteme dahil olan katılımcı sayısı ise 337 bin 523 kişi oldu. 2024 yılı ile karşılaştırdığımızda, ilk başta 2025 yılında BES’in ivme kaybettiği ve geçen yılki katılımcı sayısının gerisinde olduğu söylenebilir. Buna karşın bardağın dolu tarafından baktığımızda, ölçek olarak BES’in önceki yıla göre büyüklüğü bir yana 2025 yılı ile 2024 yılındaki koşullar birbirinden çok farklı. 2025 yılındaki olumsuz koşullara rağmen sistemdeki büyümenin sürmesi takdire şayan!
18 yaş altı BES, katılımcı artışında etkili oluyor
2025 yılındaki ağır ekonomik koşullara karşın BES’in büyümesinde etkili olan faktörleri aslında sistemi yakından takip edenler de çok iyi biliyor. Öncelikle tasarruf yapabilen ailelerin çocuklarını sisteme dahil ettikleri ‘18 yaş altı BES’ ürünlere yönelik ilgi sistemin büyümesinde de başı çekiyor. Bununla birlikte 2013 yılında yüzde 25 olarak başlayan, 2023 yılında yüzde 30’a yükseltilen devlet katkısı, emeklilik yatırım fonlarının yüksek getirisi ile birlikte BES’i diğer alternatif tasarruf/yatırım araçları arasında benzersiz kılıyor.
23 Nisan depreminden sonra BES’te katılımcı sayısı arttı
23 Nisan’da İstanbul-Silivri’de yaşanan ve büyük paniğe yol açan 6,2 büyüklüğündeki depremden sonra da gönüllü BES’e katılım sürdü. Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM) verilerine göre, 22 Nisan’da yani depremden bir gün önce 9 milyon 731 bin 720 olan sistemdeki katılımcı sayısı 30 Nisan’da yani depremden 8 gün sonra, 8 bin 689 kişi artışla 9 milyon 740 bin 409 kişiye ulaştı.
İŞTE BES’i BÜYÜTEN 5 TEMEL FAKTÖR
· 2013’te başlayan 2023’te yüzde 30’a yükselen‘devlet katkısı’,
· Emeklilik şirketlerinin sistemi tanıtma çabaları,
· BES’in toplumda bilinirliğinin artması,
· Emeklilik fonlarının iyi performansı,
· 18 yaş altı BES başta olmak üzere yeni reformlar.
Allianz Hayat ve Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı Fisun Koç Doğan: BES’te büyüme 2025’te de aynı hızla devam ediyor
Allianz Hayat ve Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı Fisun Koç Doğan, 2024 yılında Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES), büyüme hızının arttığı, 2025’in ilk çeyreğinde de sözleşme sayısı ve müşteri kazanımı yönünde bu büyümenin aynı hızla devam ettiği düşüncesinde. BES’in uzun yıllardır yükselen bir ivmeyle başarısını devam ettirdiğini vurgulayan Doğan, şu değerlendirmelerde bulunuyor: “18 yaş altı katılımcı düzenlemesi, yapılan ek diğer düzenlemeler ve teşvikler, uzun vadeli fon getirileri ile büyüyen birikimler, toplumda bilgi ve farkındalığın artması, sistemin büyümesine katkı sağlıyor.” 2025 yıl sonu tahminlerini de açıklayan Koç, şunları söylüyor: “Ülke ekonomisine ve bireylerin tasarruf alışkanlıklarına önemli katkılar sağlayan ve güçlenerek gelişmeye devam eden BES, OKS de dahil edildiğinde ülkemizde 17 milyonun üzerinde kişinin tasarruflarını değerlendirdiği bir yapı haline geldi. 2025 sonunda OKS ile düşünüldüğünde sistemin katılımcı sayısının 20 milyona, fon büyüklüğünün ise 2 trilyon TL’ye yaklaşacağını öngörüyoruz.”
Steel Sigorta ve Reasürans Brokerliği CEO’su Abdullah Özcan: OKS’de de katılımcılar düzenli biriktirmeyi sürdürüyor
Türkiye sigorta sektöründe Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) yatırım yapan brokerlerden Steel Sigorta ve Reasürans Brokerliği’nin, CEO’su Abdullah Özcan, gönüllü BES yanında Otomatik Katılım Sistemi’nde (OKS) kalan katılımcıların (çalışanlar) düzenli bir şekilde biriktirmeye devem ettiğini söylüyor. Son 1 aylık süreçte, yurtdışında küresel belirsizliklerdeki artışlar yanında yurtiçinde de faiz oranlarındaki artışın yatırımcıları faiz getirisi olan yatırım araçlarına yönlendirdiğini belirten Özcan, “BES’e katılımda bir miktar yavaşlama görülse de son 1 ayda mevcut koşullarda sistemde 50 bine yakın katılımcı artışının çok iyi olduğunu düşünüyorum. 2025’in tamamında gönüllü BES’e 500 bin civarında katılımcı artışının olacağını tahmin ediyorum” diyor.
GÖNÜLLÜ BES’TE KATILIMCI SAYISI 10 MİLYONA YAKLAŞIYOR
Tarih Katılımcı sayısı
30.12.2019 6.871.131
31.12.2020 6.900.579
30.12.2021 7.092.020
30.12.2022 7.801.305
31.12.2023 8.676.045
31.12.2024 9.526.389
31.03.2025 9.692.367
30.04.2025 9.740.409
*Devlet katkısı hariç.
Kaynak: EGM.
GÖNÜLLÜ BES’E PANDEMİDEN SONRA KATILIM HIZLANDI
Yıl Katılımcı sayısı artışı*
2020 29.448
2021 191.441
2022 709.285
2023 874.740
2024 850.344
2025** 214.020
*Net katılımcı sayısı.
**31.12.2024-30.4.2025 arasında.
Kaynak: EGM.
