Kasıtlı yangınlara karşı eksperlere tüyolar…

Kasıtlı yangınlara karşı eksperlere tüyolar veren Hayatımız Sigortalı Dergisi yazarı Fatih Kahya, 1953 tarihli Sigorta Gazetesi’nde anlatılan kasıtlı yangınlarda başvurulan taktiklerin neler olduğunu açıkladı.

Sigortacıları tarih boyunca zor durumda bırakan unsurların başında kasıtlı yangınlar gelmektedir. Daha önceki yazılarımızda özellikle Osmanlı döneminde çıkarılan kasıtlı yangınlar üzerinde durmuştuk. Bu yazımızda da 1953 tarihli Sigorta Gazetesi’nde anlatılan kasıtlı yangınlarda başvurulan taktiklerin neler olduğuna dair bilgilere yer vereceğiz.

Kundakçıların taktikleri

Her şeyden evvel belirtmek gereklidir ki kasıtlı yangın çıkaran kundakçıların çoğunun teknikleri tecrübesizlik nedeniyle kötüdür. Birçokları yangın kaynağı yapacakları maddeye bol miktarda gaz veya benzin döküp, böyle birçok yangın kaynağı tertip ederek kendilerine büyük başarı imkanı sağladıklarını zannederler. (Aslında) Bu büyük bir tedbirsizliktir. Fazla miktarda serpiştirilmiş gaz veya benzin tutuşmadan önce döşeme tarafından iyice emilmiş olur ve karakteristik kokusunu muhafaza eder. Yangın yerini araştıracak olan kimya eksperleri buna aldanmazlar. Yangın kaynağının da birçok olması tahkikat ile vazifeli polislere ihmal etmeyecekleri bir ipucu vermiş olur. Tecrübeli ve profesyonel olmayan ekseri kundakçılar bir akaryakıt emmiş tahtanın kuru tahta gibi yanmadığını bilmezler. Birinin yüzeysel olarak yanmasına karşılık diğeri muntazam ve etkili bir şekilde kül olur. Görünüşleri tamamen farklıdır ve eksperler bunu derhal ayırt ederler. Bütün kasıtlı yangınların tehlikeli ve mesuliyeti gerektiren bir durumu bir sigorta şirketi aleyhine ortadan kaldırmak fikriyle çıkarıldıklarını sanmak aşırıya kaçmaktır. Bu yangınlar bir cinayetin izlerini ortadan kaldırmak için de çıkarılmış olabilirler. Ancak bazı azaları vücuttan ayrılmış bir ceset bulmak sadık bir adamın cinayeti ile karşı karşıya bulunduğu intibaını yaratmamalıdır, zira ateşin çoğunlukla mafsalları eriterek azaları vücuttan ayırdığı görülmüştür. Esasen ölümün yangının neticesinde veya yangından önce vuku bulduğunu kesinlikle tespit etmek mümkündür. Eğer ölü, yangın esnasında yaşıyor ve nefes alıyor idiyse, kanının spektroskopik tetkiki, karbonoksidin mevcudiyetini gösterir. Bunun için birkaç damla kan yeterlidir ve şimdiye kadar hiçbir cesedin, iç organlarına kadar kömürleştiği görülmemiştir. Buna benzer birçok ilmi usuller de kundakçıların işlerini görmek için tuttukları yolu açıklar. Çoğunlukla kundakçılar kumaşların, kağıdın ve hatta samanın hiçbir zaman tamamen yanmadıklarını ve mikroskopla yapılacak bir araştırma ile bunların arasında bir ayrım yapılabileceğini bilmezler. Bundan başka tavan ve duvarlar yıkılırken yangın kaynağının üstüne düşerek bunu tamamen yanmadan söndürebilir ve böylece tahkikat ile alakalılar çok önemli bilgi kazanmış olurlar.

İşte klasik usülleri

Kendilerinin yangın anında orada bulunmadıklarını ispat için, kundakçıların başvurdukları klasik usul: Bir mum yakmak ve bitmesine yakın alevinin yanıcı bir madde ile temas halinde olmasını temin etmektir. Bu zaman zarfında kundakçı, başka yerde bulunduğuna şahitlik edecek, olay ile alakalı olmayan kimselerle temas halindedir. Fakat suçlu düşünmemektedir ki eriyen mum damlaları döşemede kolayca görülebilir ve hiçbir zaman tamamen yanmayan fitili de yangından sonra kolaylıkla teşhis edilebilir. Kundakçıların bir kısmı da genellikle çakmaklarda kullanılan kav fitillerinden istifade ederler. Bunlar alev çıkarmadan yandıklarından, uçlarına da “Chlorate de potasse” gibi patlayıcı veya kükürt gibi tutuşucu madde bağlarlar. Ancak bu maddeler daha sonra kolaylıkla anlaşılabildikleri gibi çoğunlukla ateş daha bunlara varmadan fitilde söner. Başka kimseler de daha karışık usüllere başvurmuşlardır. Mesela damla damla sızıntı yapan bir benzin tenekesini, bir elektrik kablosunun yanına yerleştirmekle, kablodan çıkacak bir kıvılcımın benzini tutuşturacağı ve yangının bir kontak neticesi çıktığı zannedileceği düşüncesine kapılmışlardır. Gerçekte çıkan kıvılcım, benzin buharına temas edince bir patlama vuku bulmuş, itfaiyeler gelmiş ve polis incelemesi sonucunda suçlular yakalanmıştır. Bazı amatör kimyacılar da daha önce farklı usuller kullanmışlardır. Bunlar ertelenmiş kundaklar yapmak için ortasından bölünmüş bir kap alarak bölmelerine, birleştikleri zaman sıcaklık veya alev çıkaracak kimyevi maddeler koyarlar. Ortadaki bölmede bu kimyevi maddeler tarafından yavaş yavaş kemirilecek ve neticede her iki madde birleşeceklerdir. Ancak çoğunlukla bu tecrübe sadece laboratuarda iyi sonuç verir. Uygulamada çok zaman bir fiyasko ile karşılaşılır ve ayrıca polisleri de ancak kimyevi bilgisi fazla olan kimselerden şüphelenmeye davet ekmekle işlerini kolaylaştırır. Hakikatte kundakçılar teknik bilgileri zayıf kimseler olduklarından pek çok zorlukla karşılaşmakta ve ancak başlarına ciddi işler açmaktadırlar. Bunun için kundakçılara böyle şeylere tevessül etmemeyi tavsiye ederiz. Biz de hiç kimsenin kasıtlı yangın çıkarmamasını öneririz.