Hayatımız Sigortalı yazarı Fatih Kahya, II. Dünya Savaşı’nın İngiltere reasürans piyasasını etkilerini anlattı. İngiltere’nin sigorta konusunda II. Dünya Savaşı’na tam hazırlıklı olarak girdiğini söyleyen Kahya, İngiltere reasürans pazarının bu savaştan nasıl çıktığını kaleme aldı.
FATİH KAHYA / HAYATIMIZ SİGORTALI
1939-1945 yılları arasında Müttefik Devletler ile Mihver Devletleri arasında II. Dünya Savaşı yaşandı. Mihver grubunda Almanya, İtalya ve Japonya yer alırken Müttefik grubunda ise İngiltere, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği yer almıştı. Grupların omurgasını oluşturan bu devletler dışında birçok devlet de bu savaş ortamından az ya da çok etkilenmişti.
Tarih boyunca savaşların devletler ve toplumlar üzerinde kaçınılmaz etkileri olmuştur. Savaşlar siyasi yapılar, ekonomik faaliyetler, demografik yapılar üzerinde ciddi etkiler veya tahribatlar bırakmıştır. Özellikle 20. yüzyılda yaşanan savaşlardan ekonomik faaliyetler arasında sigortacılık da nasibini almıştır. Daha önceki yazılarımızda I. Dünya Savaşı’nın Osmanlı sigorta piyasasına etkileri üzerinde durmuştuk. Bu yazımızda da 1944 yılına ait bir yayından hareketle II. Dünya Savaşı’nın İngiltere reasürans piyasasına etkileri üzerinde duracağız.
İngiltere’de reasürans pazarı
Sigorta bakımından İngiltere, II. Dünya Savaşı’na tam hazırlıklı olarak girmiştir. Esasen iktisadi birçok yönden İngiltere başka memleketler ile ölçülemeyecek derecede tedbirli ve güçlüdür. Reasürans işleri bakımından İngiltere o kadar hususi ve ayrıcalıklı bir olgunlaşma devresine yükselmiştir ki onun sigorta ve reasürans pazarları, harbin doğuracağı bütün zorlukları kolayca aşabilir.
İngiltere savaş çıkar çıkmaz, savaştığı devletler ile sigorta münasebetlerini kesmeden, zerre kadar telaşa düşmeden ortaya çıkan eksiklikleri süratle doldurdu.
İngiltere’nin bu vaziyeti şu sebeplerden ileri gelmektedir:
- İngiliz sigorta şirketleri, öteden beri sermaye ve ihtiyatlarınca dünyanın en güçlü kuruluşlarıdır.
- İngiltere’de sigorta murakabe kanunu sigorta şirketlerinin reasürans yoluyla başkalarından alıp yüklenecekleri yük miktarını sınırlandırmamıştır. Bunu şirketler kendi kudretleri ile iyi ölçerler ve üzerlerine ancak yüklenebilecekleri yükleri alırlar. Bu hal; İngiliz şirketlerini (lüzumu olduğunda) birbirlerine samimiyetle yaklaşmayı temin etmektedir. İşte savaş patlar patlamaz ani bir tedbir hamlesi ve anlaşma kaygısı ile İngiliz sigorta şirketleri birbirlerine risklerinin ağır gelecek kısımlarını devir ve havale etmek bakımından çarçabuk uyuşmuşlardır. Bu sayede; İngiliz şirketleri birbirlerine reasürans yüklerini devretmek bakımından yeni gayretler göstermeye lüzum görmeden ve uzun münakaşalara düşmeden İngiltere’nin asıl yükleri paylaşmanın en iyi ve tabii yolunu bulmuşlardır.
- İngiliz Loyd (Lloyd’s) teşkilatı sigorta ve mükerrer sigorta bakımından kudretine sınır ve son bulunmayan bir teşkilat olarak savaş içinde de kendisine düşen vazifeyi barış devrinde olduğu gibi yerine getirmeye devam etmiştir. İngiliz Loyd sigortacıları dünyanın en büyük ve nadir risklerini üzerlerine almakta ve bu sayede İngiltere reasürans pazarını her çeşit sıkıntıdan kurtarabilmektedirler.
Savaş Loydler üzerinde hiçbir telaş ve korku uyandırmamıştır. Loydlerin İngiltere’de dağıtılmak istenen riskler ile İngiltere’ye hariçten devrolunmak zarureti duyulan riskleri parçalayarak tahammül edilebilir bir hale sokması rolü, savaş patladıktan sonra da o kadar canlı ve başarılı bir şekilde devam edebilmiştir ki Londra reasürans piyasasına müracaat edecek hiçbir sigortacıya risklerinin kabul edilmeyeceği cevabı vermeye bu piyasada lüzum görülmemiştir. Ancak İngiltere yüklendiği risklerin bazı kısımlarını başka memleketlere devretmek ihtiyacını da duymaktan uzak olamazdı.
Bu risklerin en önemlisi nakliye riskleridir. İngiltere bunların kendisine ağır gelen kısımlarını Birleşik Amerika reasürans piyasasına devretmek yolunu tuttu.
Amerika reasürans piyasası İngiltere’nin taşırdığı bütün sigorta risklerini yüklenmeye başladı. 1942 senesinde Amerika’da 40 milyon dolar sermaye ile vücuda getirilmiş olan reasürans şirketi İngiliz risklerinin dağıtılmasında düzenleme vazifesi görmeye başladı.
Bu değişiklik yüzünden; İngiltere piyasası Avrupa memleketlerinden almakta olduğu reasürans primlerinin sadece biraz azaldığını görmekten başka bir darbeye uğramayarak eski topluluğu ve intizamı ile işlemeye ve yeni çıkan ve artan tekrar sigortalanma ihtiyaçlarını tatmin ederek yaşamak imkanını bulmuştur.
Sonraki yazılarımızda da II. Dünya Savaşı’nın savaşta yer alan diğer devletlerin reasürans piyasalarına etkileri üzerinde duracağız.
