Hayat dışında finansal gelir bahane, teknik kâr şahane

Sigorta sektörünün en zorlu yıllarından 2018’de hayat dışı sektör bir önceki yıla göre yüzde 49 artışla, 3 milyar 380.6 milyon TL teknik kar etti. Karlılıkta teknik olmayan bölümden teknik bölüme aktarılan yatırım gelirleri etkili oldu.

ALP SÜER / SİGORTAMEDYA

2018 yılı, Türk sigorta sektöründe zor bir yıl olarak tarihe geçti. Yılın 2’inci yarısında kurdaki hızlı yükseliş sonucu ekonomideki yavaşlama ve iç talepteki düşüş, diğer birçok sektörü olduğu gibi sigorta endüstrisini de olumsuz etkiledi. Nominal olarak prim üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 17.4 artış gösteren sektör, reel olarak yüzde 2.4 daraldı. Kurdaki artış sonucu, yedek parça maliyetlerinde ve hasarlardaki artış o denli ciddi boyutlara ulaştı ki çeşitli vesilelerle bir araya geldiğimiz sigortacıların endişeleri adeta yüzlerinden okunuyor; tabiri caizse biraz da haklı olarak “Ne sen sor arkadaş, ne de ben söyleyeyim” şeklinde davranış sergiliyorlardı. Bu yılın ilk çeyreğinde de üretim cephesinde manzara farklı değil. Olaya karlılık açısından baktığımızda ise manzara epey farklı; sektörde kârlılık sürüyor. Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) açıkladığı son verilere göre, hayat dışı (elementer) sektörde 2018 yılında teknik kar, bir önceki yıla göre yüzde 49 artışla 3 milyar 380.6 milyon TL oldu.

Yatırım gelirleri etkili

Peki, sektörün reel olarak büyümediği bilakis daraldığı 2018’de karlılığın sırrı ne? Bu sorunun yanıtı; teknik olmayan bölümden teknik bölüme aktarılan yatırım gelirleri. Söz konusu gelirler 2018’de, 2017’ye göre yaklaşık yüzde 76 artışla 5 milyar 576.3 milyon TL olarak gerçekleşti. Bir başka deyişle, faiz oranlarındaki artışa bağlı olarak sigorta şirketlerinin elde ettikleri finansal gelirler, sektörün teknik taraftaki kârlılığında da etkili oldu. Yatırım gelirleri dışında şirketlerin bir çok branşta biraz da sermayedarların baskısıyla daha kar odaklı hareket etmeleri ve risk seçiminde dikkatli olmaları da karlılığı artıran bir başka faktör.

Kaza en kârlı branş

Biraz da hayat dışında branşlar bazında kârlılığı incelersek, 2019 yılında en kârlı branşın 994.9 milyon TL teknik karla ‘kaza’ olduğu dikkat çekiyor. Söz konusu branşı, 836.2 milyon TL teknik kârla ‘hastalık ve sağlık’ ve 754.7 milyon TL teknik kârla  ‘yangın ve doğal afetler’ izliyor.  Sektörün geçmiş yıllarda da en karlı branşlarından kasko ise 330.3 milyon TL kârla geçen yıl 6’ncı sıraya gerilemiş durumda. Bu konudaki önemli bir hususa dikkat çekecek olursak, söz konusu branşın önceki yıllara göre kâr etmekte zorlandığı ve karlılıkta geriye düştüğü dikkat çekiyor. Geçen yıl başlayan ve bu yıl da devam eden otomobil satışlarındaki düşüşle birlikte kasko prim üretimindeki daralma bunun temel sebebi. Bununla birlikte teknik olmayan bölümden aktarılan 1 milyar TL’nin üzerindeki yatırım geliri, kaskoyu da kârlı gösteriyor.

Üretim cephesinde kasko üzdü hastalık/sağlık sevindirdi

Karlılık rakamlarını verdikten sonra üretim açısından sektördeki durumu kısaca hatırlatacak olursak, gene Türkiye Sigorta Birliği (TSB) verilerinden hareketle 2018 yılında hayat dışında pazar payı yüzde 10’un üzerinde olan branşlar dikkate alındığında reel olarak yüzde 5.74 ile en fazla küçülme ‘kasko’ branşında (nominal olarak yüzde 13.40 büyüdü) oldu. Kaskoyu, yüzde 0.87’lik reel düşüşle yangın ve doğal afetler izledi.  Toplam prim üretimi içinde en fazla pay alan trafik branşı ise reel yüzde 1.91 (nominal yüzde 22.6) büyüme kaydederken, pazar payı yüzde 10’un üzerindeki  branşlardan sağlık ise yüzde 3.27’lik reel büyüme ile en çok büyüyen branş oldu.