Karadeniz bölgesinde yaşanan sel felaketinin ardından hasar tespit çalışmaları başladı. Yapılan ilk değerlendirmelere göre uzmanlar sigorta sektörünü çok fazla etkileyecek bir hasar maliyetinin olmadığına dikkat çekerken, bunun nedenini de sigortalılık oranının düşük olmasına bağlıyor. Kastamonu, Bartın ve Sinop’ta yaşanan sel felaketinin sigorta sektörüne maliyetinin yaklaşık 200 milyon lira olacağını belirten uzmanlar, sadece Bozkurt’ta gerçekleşen hasar oranının ise 50-60 milyon lira olduğunu vurguluyor. Uzmanlar hasarların tam olarak ortaya çıkmasının aylar sürebileceğini söylüyor.
SEVGİ BAŞARAN
Türkiye son günlerde ardı ardına yaşanan yangın ve sel felaketleri ile uğraşıyor. Bir yandan bölgeye yönelik yardım çalışmaları hızla sürerken, bir yandan da hem Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ekipleri,hem de sigorta eksperleri hasar tespit çalışmalarını sürdürüyor.
Uzmanlar, Karadeniz Bölgesi’nde Kastamonu, Bartın ve Sinop’ta yaşanan sel felaketinin sigorta sektörüne toplam maliyetinin 200 milyon liranın üzerinde olacağını belirtirken, sadece selden en fazla etkilenen Kastamonu Bozkurt ilçesindeki zararın 50-60 milyon lirayı bulacağı belirtiliyor.
En büyük hasar enerji ve inşaat yatırımlarında
Sigortalılık oranının araç, konut ve işyeri sigortaları açısından yüzde 20’yi geçmeyen bölgede en büyük hasarlar enerji dağıtım ve inşaat alanında gerçekleşen yatırımlarda gerçekleşti. Bu hasarları kredi ile alınan konutlar için yaptırılan konut poliçeleri ile kasko poliçelerinde yaşanan hasarlar izledi. Kastamonu ve Sinop’ta selin yarattığı bir ekonomik kayıp da söz konusu.
Özellikle altyapı, temizlik ve enkaz kaldırma maliyetleri eklendiğinde bu rakamın da 10 milyar liraya çıkacağı belirtiliyor. Bu nedenle uzmanlar sigorta açısından gerçekleşecek yaklaşık 200 milyon liralık hasarın sektörü sarsacak bir hasar oranı olmadığına dikkat çekiyor.
Uzmanlar bundan sonrası için ise şu uyarıyı yapıyor: “Türkiye’de Bozkurt gibi dere yatağında kurulan bölgeler için acil bir afet ve eylem planının hazırlanması gerekiyor.”
Mustafa Nazlıer:
Yaşananlar modellenerek afet ve eylem planları hazırlanması gerekiyor
Bölgede süren önemli yatırımlar için hasar tespit çalışmalarını sürdüren Sigorta Eksperi Mustafa Nazlıer, koordinasyon konusunda çok ciddi sıkıntıların yaşandığını söyledi. Bölgedeki izlenimlerini Gazete Sigorta ile paylaşan Nazlıer, “Buraya yardım için gelen yardım kuruluşları da hasar tespit için gelen devlet memurları da ne yapacağını bilmiyor.
Tam bir koordinasyonsuzluk yaşanıyor. Buna kamu kurumları ve belediyeler de dâhil. Herkes gıda dağıtımı yapıyor. Her yer çamur içerisinde. Bu sıkıntıların giderilip hasarların ortaya çıkması aylarca sürebilir. Düzensiz bir kalabalık var.
Dere kıyısındaki evlerin giriş ve giriş altlarındaki katlar tam ziya. Bu evlerde hasar tespit asla yapılamaz. Bunun yanında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan gelen memurlar ellerindeki bayındırlık birim fiyatları ile bir günde tespit yapmaya çalışıyor.
Böyle bir hasar tespit çalışması mümkün değil. Biz bir bina için bile bazen günlerce inceleme yapabiliyoruz. Bu memurlar bir günde bu tespiti nasıl yapsınlar?” diyerek bölgedeki karmaşaya dikkat çekiyor.
Sektörü sarsacak bir hasar yok
Bölgede sigortalılık oranı çok düşük olduğu için sigorta sektörünü çok fazla etkileyen bir durum olmadığına dikkat çeken Nazlıer, “Bölgede sektörü çok sarsacak bir hasar yok. Sektör açısından Bozkurt bölgesinde özellikle büyük yatırımların etkilenmesi nedeniyle oluşan bir hasardan söz edebiliriz.
Bu hasarında yaklaşık 50-60 milyon lira olacağını tahmin ediyoruz” dedi. Özellikle Bozkurt bölgesinin bir hasar modeli olarak Türkiye’de aynı konumda olan yerler için de örnek teşkil etmesi gerektiğine dikkat çeken Nazlıer, şunları söyledi: “Dere yatağına yapılmış bu tarz yerler bugün olmasa da mutlaka 10 yıl içinde zarar görecektir.
Bölgede yaptığım incelemelerde gördüm ki dere yatağının yukarıdan gelen birkaç kolu aşağıya iniyor. Türkiye’deki tüm yağış havzaları suyu topluyor ve aşağı indiriyor. Devletin Q1000 diye bir kriteri var. Bu ne demek derseniz bin yıllık süre içinde en çok yaşanan yağışın dikkate alınması şart demek.
Bu şarta baktığınızda kimse dere kıyısına ev yapamaz. Bir eksper olarak önerim bu yaşananları modelleyerek aynı konumdaki yerleşkelerin tümünde afet ve eylem planlarının hazırlanması gerekiyor.”
Selde yastık altındaki değerler de gitti, sigorta şart!
Bölgede hasar tespit çalışmaları sona erdiğinde daha çok araç kasko hasarlarının yaşanacağını belirten Nazlıer, “Belki kredi ile alınan ev varsa konut poliçeleri çıkacaktır. Ama toplumun bilerek isteyerek yaptığı bir poliçe çıkmayacaktır. Giden değerleri yerine koyması oldukça zor olacak. Çünkü bizler tasarrufu yaparken bile her şeyimizi yastık altında saklıyoruz. Şimdi selde bu yastık altındakiler de gitti. Herkes uzaktan seyrediyor.”
Bölgede sigortalı olan yatırımların daha çok inşaat alanında, profesyonel ve kurumsal ticari işlerin sigortalı olduğunu hatırlatan Nazlıer, “Bence bundan sonra Bozkurt özelinde kamunun bir karar vermesi gerekiyor.
Burada zarar görmeyen evlerin temelleri de su aldı. Bozkurt’un dere yatağından en az 30 metre yukarısında bir yerleşim yeri kurulmalı. O kadar ilginç ki dere yatağından 15 metre yukarıda hiç hasar yok. Yaşananlardan ders çıkarmamız gerekiyor” yorumunu yaptı.
En büyük problem sigortalılık oranı
Öte yandan bölgede hala ulaşım anlamında sıkıntı yaşanan yerler var. Bazı bölgelerde köprülerin yıkılması nedeniyle ulaşımda zorluklar çekiliyor. İlk toparlanan bölgeler arasında ise Kastamonu Şenpazar yer alıyor. Sigorta eksperleri bu bölgede hasar tespit çalışmalarına başladı.
Kastamonu’da birçok sigorta şirketinin acenteliğini yürüten İsmail Semerci, bölgeyi ilk ziyaret edenlerden. Sahil bölgesinde birçok poliçesi olan Demirci, Şenpazar’da hasar tespit çalışmalarının başladığını belirterek, buraya gelirken de köy yollarını kullandığını söyledi.
Bozkurt için ise hala selin olumsuz etkilerinin ve yardım çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Bölgedeki izlenimlerini bizimle paylaşan Semerci, sigortalılık oranının çok yüksek olmadığını belirtiyor ve ekliyor: “En çok hasar araç sigortalarında yaşanacaktır. Çünkü çok fazla pert olan araç var.
Ama bakıldığında kasko yaptırma oranı da bölgede çok yüksek değil. Daha çok kredili olarak satın alınan konutlarda ve işyerleri için yaptırılan poliçelerde hasarlarla karşılaşacağız.
Şu anda daha çok selin gerçekleştiği Abana, Şenpazar ve Bozkurt ilçelerinde kaskolu araç hasarları almaya başladık.”
Türkiye Sigorta da Bozkurt’ta ofis kurarak hasar tespite başladı
Öte yandan Karadeniz Bölgesi’nde gerçekleşen ve birçok ili etkileyen sel felaketinden etkilenen vatandaşların yaralarını sarmak için sigorta şirketleri de harekete geçti. Türkiye Sigorta ve Emeklilik te Kastamonu’nun Bozkurt ilçesinde bir ofis kurdu. Türkiye Sigorta tarafından sosyal medyadan yapılan açıklamada, “Burada sel felaketinden etkilenen sigortalıların hasarlarını tespit etmek, mağduriyetlerini hızlıca gidermek için hasar değerlendirmelerini önceliklendiriyoruz” denildi.
