XXI. yüzyılın VIII. ayındayız… Güneşin daha erken batmaya ve yaprakların renk değiştirmeye başladığı dönemdeyiz. Müjdeler olsun. Yeni keşif, sektörün sorunlarını azaltabilir deniyor. Henüz deneme aşamasındaki yeni keşiflerin faydalı olacağı yönünde bir söylenti olsa da yine de dikkatli olmak lazım. En azından bir süre geçsin ki iyi bir icat olduğunu gördükten sonra hep beraber kabullenmek kolay olur.
Mustafa Nazlıer
Jeran diye bir şey çıkmış; koasürans falan felan bir şeyler oluyormuş. Ama yenilebilir bir şey de değilmiş. İyi bir şey deniyor. Her gün yeni bir şey çıkıyor zaten; bekleyip öğreneceğiz. Aceleye gerek yok.
Jeran şirket
Reasürör ya da reasürans şirketi, sigorta şirketlerine finansal koruma sağlayan ve şirketlerin tek başlarına başa çıkamayacakları kadar büyük ve yüksek risklerine ortak olan şirkettir. Birden fazla reasürörün bir reasürans sözleşmesine ortak olmasına ‘koasürans’ adı verilir. Böyle bir durumda reasürans şirketleri, sigorta şirketinin bir poliçe ile devraldığı riskin karşılanmasını sağlamak için birlikte hareket ederler. Şirketler arasındaki risk üstlenme sürecini yöneten tarafa ise ‘jeran şirket’ adı verilir.
Koasürans nedir?
Sigorta şirketleri, riskin gerçekleşmesi durumunda sorumluluklarını sınırlandırmak için, reasürans şirketleri ya da reasürans sunan diğer sigorta şirketleriyle birlikte çalışır. Sigorta şirketleri, bu işlemi sigorta primlerinin bir kısmına sahip olan reasüröre poliçeler yazarak, riskinin bir kısmını ya da tamamını transfer ederek yapar. Reasürans sözleşmeleri sigorta şirketi ile reasürör arasındaki ilişkiyi kurar ve reasürörün tazmin edeceği riskleri ve sedan sigortacının teminat için ödemek zorunda olduğu ücreti ana hatlarıyla belirtir. Bazı durumlarda, birden çok reasürans şirketi reasürans sözleşmesine katılır. Toplam riski paylaştıran birden fazla reasürör, tek bir reasürörün iflas etmesi nedeniyle sigortacının yükümlülüklerinin karşılanamama olasılığını azalttığından şirketler, sigortacıdan devralınan risk miktarının karşılanabilmesini sağlamak için koasürans oluşturur. Koasüransa katılan reasürörler genellikle küçük reasürans şirketleridir ve sözleşmenin gerektirdiği kadar riski tek başlarına üstelenmeleri zordur. Ayrıca bu reasürörler belirli bir risk türü hakkında yeterli deneyime sahip olmadığı için, daha fazla deneyim kazanana kadar riskin büyük bir kısmını üstlenmek istemeyebilir ve koasürans havuzu oluşturacak şekilde diğer şirketlerle ortaklık kurabilir.
Jeran nedir ve ne yapar?
Koasürans anlaşmaları, genellikle sedan şirket olarak bilinen sigorta şirketi ile jeran şirket arasında müzakere edilir. Sedan şirket, sigorta poliçesindeki risklerinin bir bölümünü ya da tamamını reasürans şirketine geçiren sigorta şirketidir. Jeran şirket ise koasürans sözleşmelerine katılan, diğer reasürans şirketleri adına kararlar veren ve sözleşmenin şartlarını ve oranlarını müzakere etmekten sorumlu ana reasürördür. Jeran, sözleşmenin müzakeresinden sorumlu olmasına karşın, her zaman en büyük risk payını alması gerekli değildir.
Sedan şirket, bir sigorta poliçesiyle ilişkili riskin bir kısmını veya tamamını başka bir sigortacıya geçiren bir sigorta şirketidir. Reasürans ya da koreasürans yoluyla devir işlemi, riski aşan sedan şirket açısından istenmeyen kayıplara karşı korunma sağladığından, sigorta şirketleri için yararlı bir uygulamadır. Sigorta şirketleri sadece risk paylaşımı değil, yeni poliçelere teminat olarak tutması gereken sermaye miktarını kontrol etmek için reasürans da kullanabilir.
Sigortacılık küreseldir. Tüm dünyada işleyiş aynıdır. Yerelde de değişmez. Bu sebepledir ki yerli ve yabancı sermaye güven içinde sistem de kalmayı seçer. Sigortacılık yazılı kuralları kadar yazılı olmayan kurallarıyla da her zaman ahlak, etik ve doğruluğun temsilcisi olarak dünya pazarlarında yer edinir.
Yasa, ahlak ve etik olanı korumak içindir
İnsanlık ahlak ve etik değerlerin korunmasının önemini bilerek yasaları icat etmiştir. Yasa; ahlak ve etik olanı korumak içindir. Elon Musk’ın ayda yaşam veya insanların doğrudan beyinlerindeki yapay sinir ağları ile bilgisayar ve diğer elektronik cihazları yönlendirebilecek bir teknoloji geliştirmek için çalıştığı dönemdeyiz.
Aşağıdaki sektör duyurusuna neden ihtiyaç duyuluyor?
Yasayı tanımayan kim?
Kim kime ne yaptı da herkes aynısını yapmak istiyor?
Kim kime ceza vermek istiyor? Bu uğurda ve yasaları tanımam diyor?
Bilmediğinden değil istediğinden kasıtla yaptığı yasadışılığın karşılığı ne ?
BENİM SUÇUM NE …? J
Doğrusu merak ediyorum.
Kurumsal bir sigortalı portföyünün mühendislik hasarında muafiyet sonrası kalan tazminat tutarı 87 USD. Koasürör sayısı 13. Her biri jeranı yok sayıp dosya açıyor. Her biri ayrı rapor istiyor. Raporun kağıt olarak basım maliyeti 263 USD. Ayrıca; muallak rezervlerini doğru ayırmak adına kesin rapor yazılana kadar 87 USD’nin yüzde 2’si oranında yani sadece kendi payı oranında Ön ve İngilizce raporların sisteme yüklenmesi talebi. 13 koasürör için 13 Türkçe ön ve kesin rapor, İngilizce ön ve kesin rapor. Çevre kirliliği ve küresel ısınmaya karşı cinayet yanında hediye. Risk budur, ve artık gerçekleşmiştir.
Muafiyet 5 bin USD. Hasar 5 bin 87 USD . Ücret 200 TL . Asgari ücret tarifesine göre öyleymiş. Muafiyeti dikkate almazmış. Kendi payı olan yüzde 10 için 20 TL tutarında fatura iletecekmişim. Kalan ücret olan 180 TL için diğer 12 koasürör adına ayrı ayrı payları nispetinde fatura düzenleyecekmişim. 2 yıldır ödenmeyen 20 TL hesap bakiyesi cari hesabımızda açık göründüğü için sayısız hatırlatma mailine evden çalışıldığı için sisteme ulaşılamıyormuş ve daha sonra hatırlatacakmışım. 18 ay önceki ücrete o tarihteki ücret üzerinden işlem yapacakmış. Yanı peşin fiyatına 18 ay taksitli ekspertiz ücreti olacak. Koltuk takımı alır gibi. Enflasyon oranı, yıllık ortalama yüzde 30. 2 yıl sonra ödenecek ücretin alım gücü kaybı yüzde 60 değer kaybetti. Vergilerden sonraki kalan ücreti, dilenciye versem suratını asıyor.
Eksper olarak bu durumdayız. Sigortalı ne durumda? 13 şirketten takip yapacak broker ve acente ne durumda? 87 USD hasar tazminatı için ortaya konan iş gücü ve direkt masrafların yarattığı ekonomik yük 10 bin USD üzerinde.
1,5 yılda ekspertiz için seyahatler de 2 kez Covid olmuşum. Tüm eksperler aynı durumda. Ney se ki bu varyant, eksperleri öldürmüyor süründürüyormuş…
Bekliyorum, ateş bulunursa ilk olarak kendimi yakacağım…
*Bu yazı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, 15 Nisan 2020 tarihinde yayımlanan (2020/6) Müşterek Sigortalarda Sigorta Eksperi Ataması, Ekspertiz Raporunun İletilmesi ve Ekspertiz Ücretinin Ödenmesi Hakkında Sektör Duyurusu’na istinaden yazılmıştır.
