Otomatik katılımın her bir parametresinin çok iyi dizayn edilmesi gerektiğini belirten Fiba Emeklilik Genel Müdürü Ömer Mert, “Asgari ücretle çalışanlardan, her ay BES’e aktarılmak üzere yapılacak 100 TL kesinti yüksek. Kesinti, 60 TL gibi daha makul düzeyde olmalı” diyor.
HAYATIMIZ SİGORTALI / ALP SÜER
Bireysel emeklilik şirketlerinin ajandası bugünlerde çok dolu. Belli bir işyerinde çalışanların, işverenleri tarafından otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) dahil edilmesini sağlayacak ‘otomatik katılım’la ilgili mevzuat çalışmalarının tamamlanmasını bekleyen şirketler, buna yönelik olarak da hazırlıklara başlamış durumda. Ancak, sektörde bazı şirketler var ki bu hazırlıklar dışında bir de özel koşulları gereği yeniden yapılanma içinde. Bu şirketlerin başında da Fiba Grubu’nun, BES’te faaliyet gösteren şirketi Fiba Emeklilik geliyor. CiV Hayat’ın ardından geçen aylarda de Ergo Emeklilik’i satın alarak dikkatleri çeken şirket, Ergo Emeklilik’le birleşmesini tamamladıktan sonra sektörde daha da iddialı bir oyuncu haline gelecek. Biz de Hayatımız Sigortalı Dergisi olarak bu ay kapak konuğu olarak Fiba Emeklilik Genel Müdürü Ömer Mert’e yer verdik. Kozyatağı’ndaki Genel Müdürlük binasında ziyaret ettiğimiz Mert’le BES’teki güncel gelişmeler, Fiba Emeklilik’teki yeni yapılanma konularında söyleştik. Söyleşinin başında da Mert’le konunun sıcaklığından dolayı otomatik katılımı konuştuk.
Otomatik katılım BES’i hızlandırır
Mert, öncelikle 10 milyonun üzerinde yeni katılımcının sisteme girmesini sağlayacak otomatik katılımın, çok pozitif ve BES’i hızlandırıcı bir uygulama olacağına dikkat çekiyor. Ancak, arkasından da ekliyor: “Otomatik katılım çok parametreli bir uygulama. Her ay kaç TL ödeneceği, çalışanın sistemde kaç ay süreyle zorunlu olarak kalacağı, devlet katkısı gibi her bir parametrenin çok iyi dizayn edilmesi gerekli.” Dünyada, emeklilik sistemlerinin üç ayaklı olduğunu hatırlatan Mert, Türkiye’de de “işyeri bazlı katılım”ın olduğu ikinci ayağın eksik olduğunu dile getiriyor. Bununla birlikte, bu yıl asgari ücretin işveren üzerinde getirdiği ilave yük nedeniyle Türkiye’de işveren katılımının şu aşamada düşünülmediğini belirten Mert, “Ancak, İngiltere de olduğu gibi dünyada emeklilik sistemlerinde başarılı örneklerin çoğu işçi ve işveren katılımının birlikte olduğu uygulamalar. İşveren bazlı emeklilik planları olmadan sistem başarılı olmaz” diyor. Mert, otomatik katılım uygulamasında, çalışanların BES’e aktarılmak üzere her ay maaşlarından kesilmesi düşünülen 100 TL’nin yüksek olduğu görüşünde. 100 TL’lik kesinti ile özellikle asgari ücretli çalışanların BES’te devamlılığını sağlamanın zor olduğunu belirten Mert, “Net asgari ücretin yüzde 5’ine yakın, 60 TL gibi kesinti daha makul” diye konuşuyor.
Emeklilik şirketleri kıdem tazminatlarını iyi yönetir
Kıdem tazminatında da bireysel hesaplara dayalı fon sisteminin önemine dikkat çeken Fiba Emeklilik Genel Müdürü Ömer Mert, emeklilik şirketleri olarak buna hazır olduklarını ve altından rahatlıkla kalkabileceklerini söylüyor. Otomatik katılımda olduğu gibi fonlu sistemde de dizaynın çok önemli olduğunu ifade eden Mert şunları söylüyor: “Ayrıca, tüm tarafların buna onay vermesi gerekiyor. Kıdem tazminatı kaydi bir sistemdi. Bunun nakdi bir sisteme dönüştürülmesi isteniyor. Bu da işveren açısından ciddi bir mali yük getirecek. Bu durum, özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmeleri etkileyecek. Nitekim Türkiye’de işe giriş bildirgesi sayısı, çalışan sayısından daha fazla. Kıdem tazminatı ödememek için bazı şirketler çalışanları için işe giriş-çıkış yapıyor. Fonlu sistem ile bunun da önüne geçilmek isteniyor.”
Birleşme bu ay tamamlanıyor
Mert’le, BES dışında biraz da Fiba Emeklilik’le ilgili olarak söyleştik. Söyleşinin bu kısmına geçmeden önce okuyuculara biraz Fiba Emeklilik hakkında bilgi verelim. Fiba Grubu’nun sahibi olduğu şirket, BES’in en genç şirketleri arasında yer alıyor. 2013 sonu itibariyle hayat sigortası satarak sektöre giriş yapan şirket, 2014 başından itibaren emeklilik ürünleri satışlarına başladı. Şirket, kamuoyunda bu kadar kısa süre içinde CiV Hayat Sigorta ve Ergo Emeklilik satın almalarıyla dikkat çekti. Geçen yıl CiV Hayat’ın hayat sigortası portföyünü devralan şirket, bu yılın başında da Ergo Emeklilik’in yüzde 100 hissesini satın aldı. Fiba Emeklilik ve Ergo Emeklilik için birleşmesi için Hazine Müsteşarlığı’na başvuru yapılırken, iki şirketin birleşmesinin bu ay içinde tamamlanması bekleniyor.
“1 + 1 = 3 edecek”
Mert’in verdiği bilgilere göre, iki şirket öncelikle Fiba Emeklilik markası altında birleşecek. İki şirketin birleşmesiyle yeni şirket, 150 milyon TL’lik aktif büyüklüğünden, 400 milyon TL’lik aktif büyüklüğüne ulaşacak. Bir başka deyişle Ergo, Fiba Emeklilik’in aktifine 250 milyon TL düzeyinde katkı yapacak. Ergo Emeklilik’e yapılan yatırımdan dolayı çok memnun olduğunu gözlemlediğimiz Mert’e Türkiye’de ve dünyadaki bazı örnekleri hatırlatarak, “İki şirketin birleşmesi bazen başarılı olamıyor. Ergo Emeklilik’le birleşme şirketin kârlılığını olumsuz etkiler mi?” sorusunu yönelttim. İki şirketin birleşmesinin çok olumlu olacağını ifade eden Mert, “1 + 1 = 3 edecek” şeklinde iddialı açıklama da bulunuyor.
Ergo Emeklilik’in geçmişte tüm yaşananlara karşın, son 1-1.5 yıldır portföyünün değişmediğini ifade eden Mert, “BES’te 40 bine yakın katılımcıları, 185 milyon TL civarında da fon büyüklükleri, yaklaşık 50 milyon TL büyüklüğünde hayat portföyleri var. Hatta, ziyaret ettiğimiz acentelerin önemli bir kısmı Ergo’yu çok seviyor. Ergo acentelerinde aslında daha büyük bir potansiyel olduğunu ve aramızda bir sinerji doğacağını düşünüyorum” diye konuşuyor.
Fiba Emeklilik, emeklilik ürünleri dışında sektörde aynı zamanda ‘hayat sigortası’na verdiği önemle dikkat çekiyor. Mert’in verdiği bilgilerden yola çıkarsak, 2016 yılının ilk dört ayında hayat branşında nominal olarak yüzde 250 büyüyen şirket, yıl sonunda yüzde 200 büyümeyi hedefledi. Şirket aynı zamanda söz konusu branşta oldukça kârlı. Hayat’taki kârın etkisiyle şirket, 2015 yılı sonunda kümülatif olarak kâr elde etmiş. Şirket, yeni bir şirket olması ve yapılan yatırımlardan dolayı emeklilik branşından ise henüz kâra geçilmemiş. BES’te adetten çok, ortalama fon büyüklüğüne önem verdiklerini belirten Mert, Fiba Emeklilik olarak 12 bin TL olan kişi başına düşen fon ortalamasının, sektör ortalamasının da üzerinde seyrettiğine dikkat çekiyor.
“Acenteleri online yapacağız”
Mert’in açıklamaları ışığında biraz da Fiba Emeklilik’in dağıtım kanalları ile ilgili bilgi verecek olursak, şirketin dağıtım kanalları arasında banka yoluyla satış (bankasürans) ve acenteler ön planda. Fiba Bank (Grup bünyesinde), Aktif Bank, ICBC, Anadolubank ve Burgan Bank ile çalışan şirket, özellikle Ergo Emeklilik’le birleşme sürecinde acente kanalını da güçlendirmeye çalışıyor. Şirketin halen 300 civarında aktif acentesi var. Acentelere yönelik çalışmaları hakkında bilgi veren Mert, şunları söylüyor: “Mevcut acentelerimizi biraz süzgeçten geçiriyoruz. Hangileriyle devam etmek istediğimize karar vereceğiz. Ayrıca, acenteleri ‘online’ yapmak istiyoruz. Acentelerin en büyük şikayeti çok fazla kağıt operasyonunun olması. Biz de şirket olarak ‘online projemizle’ acentelerin işini kolaylaştıracağız. Proje, aynı zamanda acenteler yanında çalışmakta olduğumuz diğer bankaları da kapsıyor. Online platformun, tüm kurumlarda kullanılmasını teşvik ediyoruz.”
‘Kredili hayat’ı ucuza sunuyoruz
Şirketin hayat branşında son zamanlarda en dikkati çeken ürünlerinden biri de ‘kredi hayat sigortası.’Sigorta, bankalardan uzun vadeli mortgage kredisi alıp, çeşitli nedenlerle (maluliyet, vefat) krediyi ödeyemeyenlerin bankaya kredi borcunu kapatarak bireyleri güvence altına alıyor. Mert, kredi hayat sigortası ile ilgili olarak da şu bilgileri veriyor: “Mortgage kredilerinde hayat sigortası yaptırmak zorunlu olmasa da bunu bireylere öneriyoruz. Mortgage gibi uzun vadeli kredilerde hayat sigortası yaptırmak büyük önem taşıyor. Bireyler, sigortayı istedikleri bir hayat sigortası şirketinden de yaptırabilir. Fiba Emeklilik olarak bireylere söz konusu sigortayı sektördeki ortalama fiyata göre yüzde 30 daha ucuza sunuyoruz. Sözgelimi 100 bin TL’lik mortgage kredisi kullanan bir birey sigortayı yüzde 1.5-2 gibi (1.500-2.000 TL) daha ucuza alıyor.”