Yabancı sigorta şirketleri ekonomik kriz nedeniyle büyük grupların da aralarında bulunduğu İtalya ve İspanya’daki şirketlerin limitlerini indirdi. Bu durumu tehlikeli gören Türk şirketleri de ‘limit yoksa mal yok’ diyerek tedbirli olmaya başladı.
Dünya modasının lideri İtalyan ve İspanyol şirketlerin kredibilitesi yerlere düştü. Büyük grupların da aralarında bulunduğu şirketler, sigorta şirketlerinin testini geçemiyor. Türkler de “limit yoksa mal yok” diyor.
Avrupa’yı yedi yıldır kasıp kavuran ekonomik kriz, moda devlerinin uluslararası finans piyasasındaki imajını yerle bir etti. Krizin etkilerini biraz olsun geciktiren başta İtalya ve İspanya’daki hazır giyim markaları, yaklaşık üç yıldır ihracatı teminat altına alan sigorta şirketlerinin kara listesinde. Bu durum Türk ihracatçıların da yakın takibinde. Çünkü kaliteye önem veren İtalyan, İspanyol ve Fransız şirketler, Çin’le rekabette Türkiye’nin en büyük avantajı konumunda olduklarından önemli müşteriler arasında yer alıyor. Merkezi Merter’de olan ve beş fabrikasıyla yılda 200 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren R Group Dış Ticaret Müdürü Demet Ceylandağ, özellikle İtalyan tedarikçilerin kredibilitesinin yerlerde olduğunu söyledi. Aralarında büyük firmaların da yer aldığı İtalyan firmaların sigorta şirketlerinden limit alamadıklarını belirten Ceylandağ, “Eximbank dışında dört yabancı bankayla çalışıyoruz. Dördünden de limit alamayan müşterilerimiz var. İspanyol alıcılar da aynı durumda. Bunu bile bile mal veremiyoruz” dedi.
En sağlam Almanlar
Ceylandağ, bugün tekstil piyasası için en sağlam müşterilerin Alman ve İngiliz şirketler olduğunu belirterek, bu ülkelerde bir sorun olmadığına dikkat çekti. Ceylandağ, “Sigortacılarımızla görüştük. İtalya, İspanya ve Fransa’da aralarında büyük grupların da olduğu birçok firmanın zor durumda olduğunu belirttiler. Ancak şimdilik isim vermemiz doğru olmaz” şeklinde konuştu. Türk ihracatı için mal mukabili ihracatın riskler taşıdığını da belirten Ceylandağ, sipariş veren şirketin mutlaka reytingine bakılması gerektiği konusunda uyardı.
‘Türk şirketleri müşterilerini doğru seçmeli’
Alacak sigortası konusunda uzman Euler Hermes, küresel ekonomik görünüm raporu “2014 İflas Dünya Kupası’nı” yayımladı. Buna göre 2014’te iflasların küresel olarak yüzde 8 oranında azalması beklense de rakamlar halen kriz öncesi seviyenin yüzde 13 üzerinde. Euler Hermes Türkiye Genel Müdürü Özlem Özüner, Türk şirketlerinin dikkat edilmesi gereken bir dönemde olduğunu belirtti. Özüner, “Bu yıl Türkiye’nin de içinde bulunduğu Doğu ve Orta Avrupa için iflas beklentisi bir yavaşlama ile yüzde 2 oranında azalsa da en büyük ihraç pazarı Avrupa’ya dikkat etmeli. Bu bakımdan doğru müşteriyi seçmek iflası önlemek de önemli bir etken” dedi.
Kriz öncesine dönülmedi
Raporda kemer sıkma paketlerinden yana dertli olan Avrupa ülkelerinde (Portekiz ve İspanya gibi) önceki yıllarda alınan önlemlerin etkili olduğuna dikkat çekildi. Buna göre bu sayede Avrupa’da belirgin iyileşmeler görmeye başlanacak ancak hâlâ rakamlar, kriz öncesi seviyelerin yakalanmadığını işaret ediyor.
Avrupa’da iflas riski var
Rekabet gücünün önemine dikkat çekilen raporda, Avrupa’nın güneyinde halen iflas riskinin sürdüğüne dikkat çekildi. Olumlu gidişatın göz ardı edilmediğine değinilen raporda şu ifadeler yer aldı: “Avrupa’da bazı sektörler iflaslarla karşı karşıya. Özellikle iç talebin uzun süredir durgun seyretmesi (Güney Avrupa’da) veya konjonktürel dalgalanmalara karşı daha hassas olmaları nedeniyle ödeme problemleri yaşayabilecek şirketler bu gruba giriyor.”
“İtalyanlar bunu kullanıyor”
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle: Tekstil ve hazır giyim sektörlerinde mal mukabili ihracat çok fazla. İtalya ve İspanya şu anda riskli ülkeler. Limit gelse de çok az geliyor. Dünyada parasını almadan mal gönderen sadece Türkler var. İtalyanlar başta olmak üzere Avrupa bunu çok kullanıyor. Ama çarkın dönmesi lazım. İşler bir şekilde yürüse de sonra sorun çıkabiliyor.
“Markaların hayatı o kadar kolay değil”
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Başkanı Sabri Ünlütürk: Büyük markalar için hayat artık o kadar da kolay değil. Önümüzdeki 5-10 yılda dengeler değişecek. Biz de muhabir onayı gelmezse mal göndermiyoruz. Tüm sigorta şirketlerinde İtalya ve İspanya’nın risk primi yüksek olduğundan burada kurulu firmalara karşı daha dikkatliler. Limitlerde cimri davranıyorlar. Bu tıpkı 2001’deki Türkiye’nin durumu gibi. Müşterilerimde böyle bir sıkıntı yok.
“Dikkatli olmak lazım”
İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi: Yabancı sigorta şirketleri ekonomik kriz nedeniyle İtalya ve İspanya’daki firmaların limitlerini indirdi. Bu sıkıntılı bir süreç. Özellikle bu ülkelerdeki orta ölçekli şirketler sorundan etkilendi. Türk şirketleri de asıl onlara ihracat yapıyor. Dikkatli olmak lazım.
YASEMİN SALİH / SABAH