Hazine Müsteşar Yardımcısı Dr. Ahmet Genç, trafik sigortası ile yeni yasa çıktıktan sonra da trafik sigortası primlerin de artışın sürdüğünü vurguladı. TSB Başkanı Ramazan Ülger de, hatalı araç kullanan sürücülere dikkat çekerek, “Trafikte 30 defa kaza yapmış sürücü var. Bunun ehliyetinin elinden alınması ve psikolojik olarak tedaviye gönderilmesi gerekli” dedi.
SİGORTAMEDYA
Zorunlu Trafik Sigortası, yaklaşık 1 yıldır ülke gündeminin ilk sıralarındaki yerini koruyor. Geçen yıl trafik sigortası primlerinde yüzde 100’e varan artışlar nedeniyle vatandaşı canından bezdiren trafik sigortası ile ilgili tartışmalar, halen devam ediyor. Öyle ki geçen günlerde Meclis’te kabul edilen Torba Yasa’da yer alan trafik sigortası ile ilgili düzenlemeler sonrasında, tartışmanın boyutu, şimdi de “Ne olacak bu trafik sigortası primlerinin hali?”, “Trafik branşında fiyatlar düşecek mi?” eksenine kaydı. Konu, sıcağı sıcağına 23 Mayıs’ta düzenlenen, SEGEM 5. Ulusal Sigorta Sempozyumu’nda masaya yatırıldı. ‘Yabancı Sermaye ve Zorunlu Trafik Sigortası’ başlıklı sempozyumda, trafik sigortasında yaşanan sorunlar, yabancı sermayenin Türk sigorta sektörüne katkıları gibi konular ele alındı. SİGORTAMEDYA ekibi olarak izlediğimiz sempozyumda verilen bir kaç temel mesajı; “Artık trafik sigortası gündemden düşmeli, başka branşlar konuşulmalı”, “Yabancı sermaye, Türkiye’de ağırlıklı olarak hayat dışında trafik sigortası gibi kârsız alanlara yöneldi ve sektöre beklenen katkıyı yeterince sağlayamadı” şeklinde özetlenebilir. Ancak, verilen mesajlara karşın trafik sigortasındaki tartışmalar kolay kolay biteceğe benzemiyor.
Prim olması gerekenin üzerinde
Açılış konuşmalarını, Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Ramazan Ülger, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı ve SEGEM Yönetim Kurulu Üyesi Ender Yorgancılar ve Hazine Müsteşar Yardımcısı Dr. Ahmet Genç’in yaptığı sempozyumun, sabah düzenlenen oturuma, Ahmet Genç’in trafik sigortasında primlerindeki artış nedeniyle sigorta sektörüne yönelik eleştirileriyle, sektör temsilcilerinin trafik sigortası primlerinin yüksekliğini açıklama gayretleri damgasını vurdu. Genç, yasa çıktıktan sonra da trafik sigortası primlerin de artışın sürdüğünü belirtirken, TSB Başkanı Ramazan Ülger, primlerin yükselmesinde etkili olan trafik branşındaki rekor zarar ve hatalı araç kullanan sürücülere dikkat çekerek, “Trafikte 30 defa kaza yapmış, sürücü var. Bunun ehliyetinin elinden alınması ve psikolojik olarak tedaviye gönderilmesi gerekli” dedi. TOBB Başkan Yardımcısı Ender Yorgancılar da TOBB olarak sektörde mevzuat değişikliklerine önemli katkılar yaptıklarını kaydetti. Hazırladıkları acente sözleşme taslağına da vurgu yapan Yorgancılar, bunun sigorta şirketleriyle, acenteler arasındaki ilişkilerde referans olmasının önemine dikkat çekti.
Sempozyumdaki açılış konuşmasında, olması gereken trafik sigortası primleriyle ilgili olarak hazırladığı 3 tane senaryoyu kamuoyuyla paylaşan, Hazine Müsteşar Yardımcısı Dr. Ahmet Genç’in yaptığı hesaplamalara göre her üç senaryo altında, ‘poliçe başına ortalama prim tutarı’, ‘olması gereken prim tutarı’nın üzerinde seyrediyor. Hatta, en iyimser senaryoya göre bile 2016 yılı itibariyle aradaki fark yaklaşık 50 TL düzeyinde. Genç, trafik sigortasıyla ilgili Kanun’un nisan ayında çıkmasına karşın poliçe başına ortalama prim tutarının nisandaki 633 TL seviyesinden mayısta 643 TL’ye yükseldiğini kaydetti.
Yabancı sermaye kârsız alana yöneldi
Sempozyumun “Yabancı Sermaye Son On Yılda Sigorta Sektörüne Ne Getirdi?” başlıklı ilk oturumunda yabancı sermayenin Türk sigorta sektörüne etkileri, yerli sermaye, acente ve brokerlar perspektifiyle değerlendirildi. Oturum Başkanlığını, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdür Vekili Gökhan Karasu’nun yaptığı oturuma konuşmacı olarak Güneş Sigorta Genel Müdürü Serhat Süreyya Çetin, Sompo Japan Sigorta Genel Müdürü Recai Dalaş, Eureko Sigorta Genel Müdürü Can Akın Çağlar, TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkanı Hüseyin Kasap ve Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği Başkanı Mehmet Genç katıldı.
Yabancı sermayenin, Türk sigorta sektöründe nominal sermaye içindeki payının yüzde 71.4, brüt prim tutarı içindeki payının da yüzde 65 olduğuna dikkat çeken Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdür Vekili Gökhan Karasu, yabancı sermayeli sigorta şirketlerinin Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren yabancı şirketlerden farklı olarak Türkiye’de ağırlıklı olarak hayat dışında ve karsız olan trafik sigortası ağırlıklı faaliyet gösterdiklerine dikkat çekti.
‘Gizli kahraman sigortacılar’
Türk bankacılık sektörünün son yıllarda verdiği kredilerdeki artışa dikkat çeken Eureko Sigorta Genel Müdürü Can Akın Çağlar, “Türk bankacılık sistemi bu kadar kredi verebilmesi arkasındaki sigorta desteği ile mümkün. Sigortacılar gizli kahraman” dedi. Türkiye’ye yönelik doğrudan yatırımların zaman içinde artış gösterdiğini belirten Güneş Sigorta Genel Müdürü Serhat Süreyya Çetin, bununla birlikte Türkiye’nin Brezilya’nın bile çok gerisinde olduğuna dikkat çekti. Yabancı sermayenin, Türk sigorta sektörüne katkısının istenilen düzeyde olmadığını belirten Çetin, yabancı sermayeli şirketler için kârın transfer edilmesi yerine ülke içinde yeni yatırımlara dönüşmesinin gerekli olduğunu söyledi.
Sektöre güven ve disiplin geldi
Türkiye’de yabancı sermayeli bir şirket olan Sompo Japan Sigorta’nın Genel Müdürü Recai Dalaş ise yabancı sermayenin Türkiye’ye katkısı konusunda pozitif düşüncelere sahip. Yabancı sermayenin Türk sigorta sektörüne ‘sermaye’, ‘güven’ ve ‘disiplin’ getirdiğini ve şirketlerin insan kaynakları açısından büyük yararları olduğunu ifade eden Dalaş, yabancı sermayenin sektöre bir tek yönetim-know how’u getirmediğini ifade etti. TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkanı Hüseyin Kasap ise yabancı sermayeli şirketler ve acenteler arasında yaşanan sorunlara dikkat çekti. İş ortağı, güçlü yandaş olması gereken acentelerin sigorta şirketleriyle ilişkilerinde hasar/prim (H/P) oranının belirleyici olmasının yanlışlığına dikkat çeken Kasap, sektörde acentelerin ‘ekran kapama’ sorununa da değindi.
‘Telematik’ primleri düşürür
Yabancı sermayeli şirketlerin sektöre katkısını broker gözüyle değerlendiren ve yurtdışından da örnekler veren Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği Başkanı Mehmet Genç de sektörde özellikle hayat, sağlık, tamamlayıcı sağlık, bireysel emeklilik, işsizlik gibi ürünlerin yaygın olmasının gerekli olduğuna işaret etti.
Telematik projesi konusunda detaylı bilgi veren Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) Genel Müdürü Aydın Satıcı ise araç sahiplerinin araçlarına taktıracakları cihazlar sayesinde oto sigortalarında daha uygun koşullarla poliçeye sahip olacaklarını belirtti. Satıcı, yurtdışı örneklere bakıldığında araç sahiplerinin ödedikleri primlerde yüzde 15-50’ye varan indirimler yaşadıklarını söyledi.
Trafik sigortasındaki sorunlar masaya yatırıldı
Sempozyumun öğleden sonraki bölümünde düzenlenen “Zorunlu Trafik Sigortasında Primler/Taraflar Buluşması” başlıklı oturuma Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Ramazan Ülger başkanlık yaptı. Panelistlerden T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdür Yardımcısı Murat Kayacı, Mapfre Genel Sigorta Genel Müdürü Serdar Gül, Halk Sigorta Genel Müdürü Bülent Somuncu, TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkan Yardımcısı Süleyman Özer, TOBB Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Başkanı Yalçın Kaya, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanı Fevzi Apaydın, Tüketiciyi Koruma Derneği Başkanı Haşmet Atahan trafik sigortalarındaki prim artışlarının nedenlerini, fiyatların düşüp düşmeyeceğini, trafik sigortasındaki sorunlara çözüm önerileri hakkında konuştu.
“Muallak yükümlülüğünün azalarak primlere yansıması bekleniyor”
Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdür Yardımcısı Murat Kayacı, trafik sigortası primlerine ilişkin yasal çerçeve ile ilgili katılımcılara bilgi verdi. Kayacı, “Trafik sigortası maddi zararları, sağlık giderlerini karşılıyor, sürekli sakatlık ve destekten yoksun kalma durumunda tazminat ödemesi gerçekleştiriyor” dedi. Trafik sigortası primlerinde 2015 yılının ikinci yarısından itibaren keskin bir artış görüldüğünü söyleyen Kayacı, “Teminat kapsamına girmeyen rizikoların Yargı kararıyla kapsama dahil edilmesi, hak sahiplerinin tazminat haklarını aracıların takip etmesi, geçmiş yıllarda yapılan fiyatlamanın sonradan ortaya çıkan hasar yükünü karşılamada yetersiz kalma, makul bir fiyat seviyesine uymayan fiyatlama pratiği gibi sorunlar trafik primlerinin artmasına neden oldu. Bu sebepler nedeniyle bazı önlemler alındı ve 14 Nisan’da yürürlüğe giren 6704 sayılı Kanunla hem yapısal sorunlar giderildi” dedi. Kayacı, yeni dönemde prim artışlarına sebep olan muallak yükümlülüğünün azalarak primlere yansımasının beklendiğini ifade etti.
“Trafik sigortası sürücüsüz araçlara uyumlu hale gelmeli”
Halk Sigorta Genel Müdürü Bülent Somuncu, trafik sigortalarındaki maliyet artış nedenlerini katılımcılarla paylaştı. Kanundaki yeni düzenlemelerle birlikte trafik sigortası fiyatlarının düşeceğini söyleyen Somuncu, “Bu düzenlemeler yükümlülüğümüzü azaltacak, destekten yoksun kalma tazminatları azalacak” diye konuştu.
Somuncu, parça ve işçiliklerde şeffaflık ve standartlaşmada maliyetlerinin kontrol altına alınmasıyla da trafik fiyatlarında kısa zamanda indirim gerçekleşebileceğini açıkladı. Sürücüsüz araçların sorumluluk sigortasıyla ilgili ve çip takılacak araçlarla ilgili Avrupa ülkelerinde çıkarılacak kanunları bizim de kamu otoritesince takip edilmesi gerektiğini söyleyen Somuncu, “Trafik sigortalarının bu çağdaş çözümlere uyumlu hale gelesi gerekiyor” dedi.
“Emniyet payını TSB idare etsin ya da kaldırılsın”
Mapfre Genel Sigorta Genel Müdürü Serdar Gül de trafik sigortası fiyatlarının düşürülmesi için neler yapılması gerektiğine ilişkin tavsiyelerde bulundu. “Sadece bir kanunla bazı şeyler düzelmez” diyen Gül, iyi ve kötü sürünün ayırt edilmesi, hasarsızlık priminin uzatılıp 3 yıldan 5 yıla çıkarılması gerektiğini belirtti. Her bir dava yükünün sigorta şirketine yüzde 30 zarar verdiğini ifade eden Gül, “Özellikle sürekli sakatlık teminatıyla ilgili sınırlar çizilmeli. En çok suistimale uğranan bu konu çözülmezse fiyatların düşmesine de faydası olmaz” dedi.
Son olarak serbest piyasa ekonomisinden yana olduğunu ifade eden Gül, prim, fiyat, eksper ücretinin belirlenmesine karşı olduğunu söyledi. Gül, “Herkes istediği şirketle istediği komisyonla çalışma serbestisine sahip olmalı” dedi.
“Trafik sigortasında hala beklentimizin karşılığını alamadık”
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanı Fevzi Apaydın, trafik primlerinin şoförlere etkilerini ele aldı. Trafik sigortası yaptırmadan karayoluna çıkmanın suç olduğunu hatırlatan Apaydın, “Ülkemizde 22 milyon civarında taşıt sayısı var ve bunların yüzde 10’u ticari araç. Bu ticari araçlar da geriye kalan yüzde 90 araç kadar prim ödüyor” dedi. Trafik primlerinin hala çok yüksek olduğunu ifade eden Apaydın, Nisan’da yasa değişmesine rağmen beklentilerinin karşılığını alamadıklarını söyledi. Trafik sigortasında bölgeden bölgeye değişen primlerde haksızlık olduğunu söyleyen Apaydın, İstanbul’daki bir ticari taksinin günde 300 TL kazanıyorsa Şile’deki bir taksinin bunun 4’te birini kazandığını ama her iki ticari aracın da aynı primi ödediğini belirtti. Apaydın, bu konuda adil bir yol bulunması gerektiğini ifade ederek, “Devlet taban-tavan fiyat uygulamasına geçti, ama hala taban değil tavandan poliçe kesiliyor” dedi.
“Tavan fiyat uygulaması yerinde bir karar”
Tüketiciyi Koruma Derneği Başkanı Haşmet Atahan, sigortalıların en hızlı sonuç alabileceği kurumun Sigorta Tahkim Komisyonu olduğunu söyledi. Tahkim Komisyonu’na bir önceki yıla kıyasla 2014 yılında yüzde 147 artışla 10 bini aşkın başvuru geldiğini açıklayan Atahan, bu artışların trafik sigortasında yaşanan sorunları da bir nevi gösterdiğini ifade etti. Trafik sigortasındaki yüksek fiyatların kabul edilebilir olmadığını söyleyen Atahan, “Trafik sigortasında tavan fiyat uygulaması yerinde bir karar” dedi. Atahan, trafik sigortasında Tüketiciyi Koruma Derneği olarak diğer kuruluşlarla da iletişim halinde olmak istediklerini ifade etti.
“Acenteler şirketler arası fiyat farkından şikâyetçi”
TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkan Yardımcısı Süleyman Özer, dünya uygulamalarıyla birlikte Türkiye’de kişi başına düşen pirim sayısı, hayat dışı ürünlerdeki pay, tüketicinin en çok güvendiği dağıtım kanalı ve acente komisyonlarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Özer, “Acente komisyonlarının yüzde 1’e indiğini görüyoruz. Acentelerin yaşama şansı kalmadı. Acentelerin komisyonuna dokunmayın” dedi. Şirketler arası fiyat farkının oldukça yüksek olduğunu ifade eden Özer, bu durumun sigortalıların sektöre olan güvenini azalttığını kaydetti. Fiyat farkının yüzde 15-20 bandına çekilmesi gerektiğini belirten Özer, bir araştırmaya göre acentelerin yüzde 80’inin şirketler arası fiyat farkından şikayetçi olduğunu sözlerine ekledi.
“Trafik primlerini eksper ücretleri etkilemedi”
TOBB Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Başkanı Yalçın Kaya, trafik sigortasında primlerinin yüksek oluşu nedeniyle sigortalının poliçe primleri daha da artmasın diye kaza sonrası ufak hasarları kendilerinin yaptırdığını söyledi. Trafik primlerinin düşmesindeki tek şartın hasarlı maliyet kontrolünün yapılmasından geçtiğini ifade eden Kaya, “Primlerin artmasındaki bir diğer nedenin de eksper ücretlerinin artışı olduğu söyleniyor. Eksper ücretlerinin kesinlikle trafik sigortası primlerine bir maliyet artışı olmadı. Aksine prim artışları nedeniyle aldığımız eksper ücretleri düştü. Ayrıca eksper ücretlerinin atmasının trafik prim artışıyla alakası yok” diye konuştu.
| Ankara’daki dolmuşçunun primi hangi aktüeryal hesaba dayanıyor? |
| Sigorta şirketlerinin trafik sigortası portföylerini küçültmek için fiyatları artırmalarına da tepki gösteren Hazine Müsteşar Yardımcısı Ahmet Genç, “Ankara’daki dolmuşçunun, minibüsçünün 23 bin TL olan primi hangi aktüeryal hesaba dayanıyor” dedi. Genç, aynı zamanda sigorta sektörü ile ilgili olarak basında yer alan hatalı haberlerden de şikayetçi. Bu konuda özellikle şehirler arası yolcu taşımacılığı yapan otobüslerle ilgili yanlış haberlerin çıktığını belirten Genç, yapılan düzenlemeler sonucu şehirler arası yolcu taşımacılığı yapan otobüslerle ilgili olarak “Karayolu Taşıma Sigortası’nın kaldırıldığını ve Zorunlu Trafik Sigortası’nda ise 310 bin TL olan teminat limitinin 620 bin TL’ye yükseltildiğini söyledi. |
