Pegasus Hava Yolları’na ait yolcu uçağının Trabzon’a iniş yaptığı sırada pistten çıkması üzerine yaşanan kazanın teknik incelemeleri sürüyor. Sigorta şirketi yetkililerinin inceleme sonrasında hazırlayacağı ekspertiz raporu, kazanın maddi boyutunu da ortaya koyacak.
SİGORTAMEDYA / ÖZEL
Pegasus Hava Yolları’na ait yolcu uçağının iki gün önce Trabzon Havalimanı’na iniş yaptığı sırada pistten çıkması ile birlikte yaşanan kazada herhangi bir can kaybı yaşanmazken, gözler olayın maddi boyutunun belirlenmesi için sigorta sektörüne çevrildi.
Uçağın sigortasının yurtdışı bir sigorta şirketi tarafından yapıldığı öğrenilirken, sigorta yetkililerinin Trabzon’a gelerek kaza yerinde başlattığı inceleme dün sona erdi. Şimdi yetkililerin hazırlayacağı ekspertiz raporları bekleniyor.
Sigorta yetkililerinin uçağın bulunduğu alanda yaptığı incelemelerde uçağın denize inmesine çamura saplanan arka tekerlekler ile sol motorun mani olduğu belirlenirken, sağ motor ile ön tekerleğin yerlerinden koparak denize yuvarlandığı kaydedildi. Özellikle pilotların verdiği ifadeler, kazanın motor arızası nedeniyle gerçekleşmesi iddialarını güçlendirdi.
Sigorta firması yetkililerinin hazırlayacakları ekspertiz raporunun ardından hasarın gerçek boyutu da gözler önüne serilmiş olacak.
Uçaklar sorumluluk sigortası olmadan uçamaz
Maddi açıdan önemli hasarlara neden olan uçak kazalarından sonra yaşanacak süreci öğrenmek için Ekol Ekspertiz’den eksper Mustafa Nazlıer’in görüşlerine başvurduk. Nazlıer, Sivil Havacılık kuralları gereği hiçbir uçağın sorumluluk sigortaları yaptırmadan uçamayacağına dikkat çekti.
Nazlıer’e göre havacılık sektöründe hasar değerlendirme kriterleri de oldukça değişken. Fiziki hasardan daha çok teknik hasarın öne çıktığını belirten Nazlıer, bu nedenle hasarın teknik boyutu değerlendirilmeden maliyetin belirlenmesinin doğru yaklaşım olmadığını söyledi. Nazlıer, “Mevcut durum dikkate alınarak hasarın giderilmesi onarım ile mümkün olmayabilir. Yurt içi onarımı kesinlikle olanaklı olmadığı gibi hasar giderme konusunda daha doğru bir önermede bulunabilmek için tespitlerin yapılmasını beklemek zorunluluktur.”
Yerel Pazar etkilenmez
Pegasus Hava Yolları’na ait olan uçağın sigorta kapsamıyla ilgili de bilgiler veren Nazlıer, “Uçak gövde ve sorumluluk sigortalarında profesyonellik ve bilgi üst düzeyde olup aynı zamanda kendi pazarı içinde özel yere sahiptir. Dolayısıyla bu tür poliçe ve sözleşmelerin düzenlemesini reasürör ve brokerler gerçekleştirerek yerel pazardaki sigorta şirketlerine front ederler. Her durumun hasar koordinasyon ve yönetiminde broker etkindir. Dolayısıyla yerel pazarda etkisi olmayan bir hasar süreci yaşanacaktır” diye konuştu.
Hasar tutarı Kaza Kırım’dan sonra belli olur
Hasarın boyutunun belirlenebilmesi için öncelikle Sivil Havacılık Kurumu’nun Kaza Kırım Tutanağı düzenlemesi gerektiğini belirten Nazlıer, olayın kök sebebinin bu tutanak ile belirleneceğini söyledi. Nazlıer, şöyle devam etti: “Pilotun basına yansıyan ifadesinde uçak motorlarından birinin yüksek devirde çalıştığı şeklinde. Manevra esnasındaki bu dengesiz güç kontrolsüz manevraya yol açabilir. Dolayısıyla hasara sebep olan unsurlar bakımından uçak, donanım, pilotaj ve diğer etki unsurları kesin olarak saptanarak nihai sorumluluk ve rücu süreci çalıştırılacak. Öncellikle gövde ve sorumluluk sigortasından tüm hasar ve maliyetleri kesin saptandıktan sonra kök sebebe göre rücu edilebilecektir.”
Her koltuk için SDR hesaplanır
Nazlıer, bu tür uçak kazalarından sonra zorunlu sigorta grubu içerisinde yer alan poliçe türlerinin çalıştığını belirterek detaylar hakkında şu bilgileri verdi: “Her bir uçak için gövde sigortası bulunmaktadır. Ayrıca sorumluluk sigortası olmadan uçuş yasağı vardır. Bu bakımdan zorunlu sigorta grubu içinde yer alan poliçe türleri çalışır. Özel veya bir başka açıklayıcı sözleşme şartına yer verilmedi ise her bir koltuk için 250.000 SDR ölüm ve yaralanma teminatı olacaktır. SDR‘yi açıklamak gerekirse; SDR ( Special Drawing Right ) = Özel Çekme Hakkı demektir. SDR tutarı her gün Merkez Bankası tarafından 5 büyük para birimi ortalaması alınarak hesaplanır ve deklare edilir. 1 SDR için 15.01.2018 tarihli TCMB verisi 5.4175 TL’dir.”
Havacılık sigortaları neleri kapsar?
Havacılık sigortaları kişi ve kuruluşların çeşitli faaliyetleri sırasında ortaya çıkan ve üçüncü kişilerin göreceği bedensel veya maddi zararlara karşı sorumluluklarını güvence altına alan bir sigorta çeşididir. Havacılık sigortaları, hemen hemen bütün sigorta şirketlerinin ürün yelpazesinde yer alır. Havacılık sigortalarının sağladığı güvenceler arasında hava taşıtları tekne (gövde) sigortaları, hava taşıtları üçüncü kişilere karşı sorumluluk sigortaları, yolcu sorumluluk sigortaları; uçakta biletli olarak uçuş yapan yolcuların herhangi bir kaza yüzünden uğrayacakları ölümlü ya da ölümsüz bedensel zararlar, aracı işleten kuruluşun yasal sorumlulukları da bu sigorta ile güvence altına alınır.
Pistten çıkan THY uçağı hizmetten çıkarılmıştı
Havacılık sektöründe geçtiğimiz yıllarda yaşanan bazı kazalar da şirketlerin karşılaştığı maddi risklerin neler olabileceğini gözler önüne seriyor. İki yıl önce Katmandu’da Türk Hava Yolları’na (THY) ait A330-300 tipi Göbeklitepe isimli yolcu uçağı iniş sırasında pistten çıkarak ağır hasarlanmıştı. Yapılan ilk incelemede uçağın Katmandu’da tamir edilerek tekrar uçurulması planlanmıştı. Böylelikle THY’ye kırım yazılmayacak ve sigorta primlerinde ciddi bir artışa neden olmayacaktı. THY Teknik ve Airbus’tan gelen ekip çalışmalarını yaptı. Hazırlanan sonuç raporunda uçağın kanat ve gövde bağlantılarında ciddi hasar meydana geldiği, bu hasarın ancak yeni kanat takılması ile giderilebileceği belirtildi. İlk etapta 60 milyon dolar civarında olması gereken tamir masrafı, son raporla birlikte 100 milyon doları aştı. Bu nedenle uçak, yüksek tamir maliyeti nedeniyle hizmetten çıkarılmıştı. Uçak da sigorta şirketi tarafından satışa çıkarılmıştı.
