Sigorta ve sağlık sektörünün uzun zamandır teletıp diğer adıyla uzaktan sağlık hizmetlerine yönelik yasal zemin devreye girdi. Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı ‘Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik’ ile artık hastaneye gitmeden, uzaktan teşhis konabilecek, tedavi uygulanabilecek rapor ve reçete yazılabilecek. Zaman ve maliyetten tasarruf sağlayacak bu düzenleme hem sağlık hem de sigorta fiyatlarında düşüş yaratacak.
SİGORTAMEDYA / SİBEL CİNGİ
Sağlık hizmetlerinde yeni bir dönem başlıyor. Uzaktan sağlık hizmetlerine yönelik yeni bir düzenleme yapıldı. Yeni düzenleme 10 Şubat 2022’de Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenleme sigorta sektörünü ve sağlık sigortası sahiplerini yakından ilgilendiriyor. Sigorta sektörünün uzun zamandır beklediği bu düzenleme ile ‘tele tıp hizmetleri’ yasal bir zemine oturtulmuş oldu. Artık hastaneye gitmeden, uzaktan teşhis konabilecek, tedavi uygulanabilecek rapor ve reçete yazılabilecek. Hastalık süreçleri takip edilebilecek. Düzenleme ile bireylerin hastane ve sağlık kuruluşlarına gitmeden sağlık hizmetlerinden yararlanmasına imkân veren ‘teletıp’ hizmetleri daha etkin bir hale gelecek. Hastalıkların uzaktan yönetimi ve takibi için kişinin kan şekeri ve kan basıncı gibi klinik parametreleri izlenebilecek ve değerlendirilebilecek. Verilebilecek hizmetler arasında cerrahi işlemler bile var.
Teşhis ve tedavi hizmeti verilemiyordu
Türkiye’de sağlık kuruluşları ve sigorta şirketleri doktor danışma hizmeti ya da sağlık danışma hizmeti adı altında bu hizmeti veriyorlardı. Ancak bu hizmetlerin yasal bir zemine oturtulması gerekiyordu. Doktorların telekomünikasyon teknolojisini kullanarak hastaları uzaktan teşhis etmesine ve izlemesine olanak tanıyan tıbbi bir uygulama olan teletıp uygulamasını düzenleyen herhangi bir yasa olmadığından, doktorlar teşhis ve tedavi hizmeti veremiyordu. Danışanlara ancak “tavsiyelerde” bulunabiliyorlardı. En büyük sorun kişisel verilerin korunmasına yönelikti. Uzaktan sağlık hizmetlerine yönelik yapılan yeni düzenleme ile sigorta şirketlerinin özel sağlık ve tamamlayıcı sağlık sigortaları ile sundukları teletıp hizmetleri uzaktan sağlık hizmetine dönüşecek. Bu kapsamda teşhis konabilecek, tedavi uygulanacak, reçete yazılabilecek.
Zaman ve maliyetten tasarruf sağlayacak, fiyatlar düşecek
Bu düzenlemeyi bekleyen sigorta şirketleri daha önce yaptıkları açıklamalarda online tıbbi danışmanlık ve 2’nci görüş olarak online doktor görüş mekanizmasının tam olarak yasal bir zemine oturtulmasının, zaman ve maliyetten tasarruf sağlayacağına vurgu yapıyordu. Açıklamalar şu yöndeydi: “Hekimlerin uzaktan dijital görüşmeyle ilaç yazabilmeleri, zaman ve maliyette bizlere önemli avantajlar sağlayacağı gibi sağlık hizmetlerindeki kaliteyi de arttırır. Bu şekilde, çalışan sigortalılar sağlık kuruluşlarını daha az ziyaret edebilecek, ya da doğru teşhis için doğru uzmana görünerek zaman ve maliyetten tasarruf edilecektir. Kurum yapısına uygun etkin bir işyeri hekimliği mekanizması, hem hastaların daha bilinçli şekilde sağlık hizmetlerinden faydalanmasını, hem de erken teşhis ile kuruma yansıyan maliyetler üzerinde de tasarrufa gidilmesini sağlayacak.”
Uzaktan sunulacak sağlık hizmetleri
- Uzaktan sağlık hizmeti talep eden kişi, uzaktan sağlık hizmetinin elverdiği ölçüde muayene edilebilir; kişinin tıbbî gözlem, izlem ve takibi ile değerlendirmesi yapılabilir, teşhis edilmiş hastalıkları kontrol edilebilir; tıbbî danışmanlık verilebilir; konsültasyon veya ikincil görüş talep edilebilir.
- Hastalıkların uzaktan yönetimi ve takibi için kişinin kan şekeri ve kan basıncı gibi klinik parametreleri değerlendirilebilir, izlenebilir, tedavi ve ilaç yönetimi sağlanabilir.
- Sağlığın korunmasına ve takibine, sağlıklı yaşamın desteklenmesine, psikososyal destek hizmetlerinin sağlanmasına yönelik hizmetler verilebilir.
- Sağlık riski artan veya ileri yaşlı kişilerin çok yönlü değerlendirmesi ve takibi yapılabilir.
- Teknolojik imkânların elvermesi ve Bakanlıktan gerekli izinlerin alınması koşuluyla kişilere, Bakanlıkça belirlenen girişimsel veya cerrahi operasyon hizmetleri sunulabilir.
- Endemik veya epidemik salgınlarda ulusal nitelikteki kılavuzlar doğrultusunda kişilerin sağlığının korunmasına yönelik gerekli tıbbî işlemler yürütülebilir.
- Giyilebilir teknolojiler ve diğer tıbbî cihazlar ile sağlık hizmeti talep eden kişinin sağlık verileri ölçülebilir ve takip edilebilir.
- Hekim tarafından değerlendirilen kişiye, hekimince e-reçete ve e-rapor tanzim edilebilir.
- Sağlık tesisi, uzaktan sağlık hizmetine ilişkin aynı branşta faaliyet izin belgesi sahibi olması koşuluyla bir başka sağlık tesisindeki sağlık hizmeti talep eden kişiye uzaktan sağlık hizmeti sunabilir.
Yeni dönemin yıldızı ‘Teletıp’ olacak
Covid-19’la teletıp hizmetlerine talep patladı. Hastaların tek bir tıkla online olarak hekimlere ulaşmasına imkan veren teletıp, sigorta sektörünün gelecek planlarında önemli bir yer almaya başladı. Birçok sigorta şirketi teletıp çözümleri sunarken, bu alana gelecek planlamalarında daha çok yer ayırmaya başladı. Sunulan hizmetlerin yelpazesi genişledi.
Hekim ve diğer tüm sağlık çalışanları ile telefonla ya da online görüntülü görüşme yapabilmesini sağlayan sağlık uygulaması olan teletıp, uzun yılardır ABD; Çin başta olmak üzere birçok ülkede yaygın olarak kullanılıyor. Geçmişte sınırlı olarak kullanılan ancak, pandeminin getirdiği koşullarla günümüzde oldukça popülerlik kazanan teletıpın; pandemi geçse bile kullanımının yaygınlaşması bekleniyor. Araştırmalara göre 10 yıl sonra sağlık hizmetinin yalnızca yüzde 10’unun hastanelerde, yalnızca yüzde 2’sinin hekimlerin ofislerinde sunulması bekleniyor. Buna karşın, sağlık hizmetlerinin yüzde 67’si her yerde, yüzde 21’i evlerde sunulacak. Uzmarlara göre uzaktan sağlık hizmetleri kullanımı, özellikle görüntülü hekim görüşme hizmetleri giderek yaygınlaşacak.
Mercer, Marsh, Benefits (MMB) Sağlık Trendleri Raporu’nda (MMB Health Trends: 2020 Insurer Survey) yer alan bilgilere göre de dünya genelindeki sigorta şirketlerinin yüzde 59’u teletıp hizmetleri veriyor. 2019’da söz konusu oran yüzde 38’di.
