Arabuluculukla ilgili düzenlenen panelde konuşan sigorta sektörü temsilcileri, arabuluculuğun sigortalılarla sigorta şirketleri arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde önemli olmakla birlikte, sigortalıların öncelikle sigorta şirketine başvurmalarının gerekli olduğunu söylediler.
ALP SÜER / SİGORTAMEDYA
Türkiye’de bireyler arasında ya da bireylerin kurumlarla ilişkilerinde mahkemeye intikal eden uyuşmazlıklar vatandaş açısından çok büyük problem kaynağı. Aylarca, hatta yıllarca süren mahkeme süreci bireyleri de adeta canından bezdiriyor. Bu durum kuşkusuz, sigorta şirketleri ile sigortalılar arasında yaşanan uyuşmazlıklarda da söz konusu. Ülkemizde, mahkemeye gitmeden bu soruna çare olarak sunulan mekanizmalarının başında ‘arabuluculuk’ geliyor. Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) yapılan düzenleme ile 2018 yılında ticari davalarda da ihtiyari arabuluculuktan, ‘dava şartı arabuluculuğa geçilirken, konu en son Türkiye Sigorta Birliği (TSB) ile İstanbul Okan Üniversitesi işbirliği ile düzenlenen ‘Sigorta Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk’ konulu panelde de tartışıldı. 8 Mart’ta Milli Reasürans Konferans Salonu’nda gerçekleşen, sigorta sektöründen katılımcılar yanında hukukçuların da büyük ilgi gösterdiği panelde söz alan sigorta sektörü temsilcileri, arabuluculuğun uyuşmazlıkların çözümünde önemli olmakla birlikte, sigortalıların öncelikle sigorta şirketine başvurmalarının gerekli olduğunu söylediler.
Sigortacı mutlaka haberdar olmalı
Açılış konuşmasını TSB Genel Sekreteri M. Akif Eroğlu’nun yaptığı ve İstanbul Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Arb. Prof. Dr. Pervin Somer’in moderatörlüğünde gerçekleşen panelde konuşan TSB Hukuk Komitesi Başkanı Prof. Dr. Samim Ünan, sigortacının mutlaka uyuşmazlıktan haberdar edilmesinin gerekli olduğunu söyledi. Uyuşmazlıktan haberdar olmaksızın, sigortacının uyuşmazlığı kabul etmesinin ve sigorta şirketi ile sigortalı arasında ‘ara’nın bulunmasının mümkün olmayacağını savunan Ünan, “Sigortacı, hiçbir zaman gerekli araştırmayı yapmaksızın bir ödeme mekanizmasını devreye sokamaz. Sistemin başarılı olabilmesi için sigortacı mutlaka uyuşmazlıktan haberdar olmalı ve bunu değerlendirme şartı kendisine verilmeli” dedi.
Arabuluculukta başarı oranı yüksek
Panelde, taraflar arasındaki farklı uyuşmazlık örnekleri hakkında bilgiler veren Adalet Bakanlığı Uyuşmazlık Daire Başkanı Hakim Umut İlhan Durmuşoğlu, tarafların arabuluculuk sonucu, mahkemeye gittiklerinde ulaşamayacakları sonuçlara ulaşabildiklerine dikkat çekti. İş hukuku ile ilgili davalarda 350 bin dosyanın arabuluculara devredildiğini ve bunun yaklaşık yüzde 67’sinini anlaşma ile sonuçlandığını belirten Dervişoğlu, “Bu sadece mahkemelerdeki iş yükünün azalması anlamına gelmiyor. Aynı zamanda toplumsal barışa da hizmet ediyor. Bu başarı, siyasi iradeyi ticari davalarda da arabuluculuğun dava şartı olması noktasına getirdi” diyor. Panelde bir konuşma yapan Andıç Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nden Arb. Zeren Kılıç Yalçın da sigorta uyuşmazlıklarında arabuluculuk ve çözüm süreci konusunda katılımcıları bilgilendirdi. Arabuluculuk çözüm sürecinde taraflar arasındaki ‘iletişim’in baştan doğru kurulmasının önemine dikkat çeken Yalçın, sigortalıların eksper raporu, aktüer raporu vb. gerekli bilgi ve belgeleri arabulucuyla paylaşması, sigorta şirketlerinin de arabulucuların ulaşabilecekleri mail adreslerinin olması gerektiğini vurguladı.
Dava şartı arabuluculuk nedir?
‘Sigorta Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk’ konulu panelde bir konuşma yapan Yargıtay 19.Hukuk Daire Onursal Başkanı Şükrü Saraç, ticari davalarda dava şartı arabuluculukla ilgili şu bilgileri verdi: “TTK’da ticari davalar Kanun’un 4. Maddesinde düzenlenmiş. Ticari davalarda dava şartı arabulucuktan söz edilebilmesi için öncelikle ortada TTK veya özel kanunlarla düzenlenmiş olan ticari bir dava bulunması gerekli. Bunun yanında bu davaların konusunun bir miktar paranın ödenmesi olan alacak veya tazminat oluşturması gerekiyor. İşte bu gibi durumlarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartı olarak getirilmiş.”
Sigortalı sigorta şirketi ile anlaşamazsa arabulucuya gitmeli
Etkinlikte sohbet etme fırsatı bulduğum Türkiye Sigorta Birliği Genel Sekreteri M. Akif Eroğlu da sigortalının arabulucudan önce sigorta şirketine başvurmasını öneriyor. Trafik Kanunu’nda yapılan değişiklik ile trafik kazaları sonucunda mağdurların mahkemeye gitmeden önce sigorta şirketine başvurmalarının gerekli olduğunu hatırlatan Eroğlu, “Sigorta şirketi ile 15 gün içinde anlaşamazsa, sigorta şirketi tazminatı ödemez ya da ödenen tutardan memnun kalmazsa, sigortalı o zaman mahkemeye gidebiliyor” diyor. Arabuluculukta ise mahkemeye gitmeden önce arabulucuya gitme zorunluluğunun getirildiğini ifade eden Eroğlu, “Ancak arabulucular, sigortalının direkt kendilerine gelebileceğini söylüyor. Biz de sigortalının önce sigorta şirketine başvurmasını, sigorta şirketi ile anlaşamazsa arabulucuya gitmesi gerektiğini savunuyoruz” değerlendirmesinde bulunuyor.
