Aycan–Ertuğrul Bul çifti, uzun yıllar sigorta sektöründe çalıştıktan sonra farklı bir yola çıkıyor. Ürgüp’te sahip oldukları toprağı nasıl değerlendireceklerini düşünürlerken lavanta ile tanışan çift, Fiona’s Lavender ismini verdikleri markalarıyla girişimcilik dünyasının kapısını aralıyor.
SİGORTAMEDYA ÖZEL
Aycan ve Ertuğrul Bul, sigorta sektöründe uzun süre çalıştıktan sonra farklı bir deneyim yaşamak üzere kendi girişimlerini kurma kararı alıyorlar. Ürgüp’te kendilerine ait olan arazilerinde lavanta yetiştiriciliğine başlayan çift, insanları lavanta bitkisinin sayısız faydalarıyla buluşturmak üzere çalışıyor. Çift, bir yandan kendi danışmanlık şirketlerinde proje bazlı olarak sigortacılık hizmeti vermeyi de sürdürüyor. Uzun yıllar sigorta sektöründe değişik pozisyon ve sorumluluklarda çalıştıktan sonra Kapadokya’da eşiyle birlikte lavanta yetiştiriciliğine başladıklarını söyleyen Aycan Bul, değişik işler yapmayı sevdiklerini belirterek “Benim hayatım hep şehirde geçti. Bir gün toprak insanı olabileceğimi de düşünmemiştim. Eşim Ertuğrul Ürgüplü. Biz oraya her sene gider geliriz ama bir memleket ziyareti şeklinde. Ben de orayı çok seviyorum çünkü Kapadokya çok büyülü bir coğrafya. İzmir’de büyüdüm, İstanbul’da yaşadım. Deniz olmayan bir yerde duramam, deniz olmayan bir yeri sevemem diye katı bir düşüncem vardı ama bu durum Kapadokya ile birlikte yerle bir oldu. Yani Kapadokya aşkım lavantadan önce başladı. Eşimin orada atadan kalma bir bağı vardı. Oradan imar geçtiği için bir gün baktık tarlanın yarısı yok. Oradan aldıkları bölüm kadar bir başka yerden arsa tahsis etmişler. Orası da günübirlik turizm yapılabilecek bir yer. Acaba olur mu diye düşündük ama çok istediğim bir şey değildi. Kapodokya’da yatırımları olan bir arkadaşımız oraya lavantanın güzel gideceğini söyledi. Sonra lavanta konusunda araştırma yaptım. Çiftçi olmayan birinin de yapabileceği bir şey gibi geldi. Çünkü toprak ve iklim istekleri oldukça kanaatkâr. Çok su ve toprakta belli bir özellik istemiyor. Tabii sonradan bu kadar kolay olmadığını anladık. Sahil kasabasında kendimize küçük bir ev yapmak yerine niye Ürgüp’te kendimize toprak almıyoruz ve lavanta yetiştirmiyoruz dedik. Ekim’de ilk tarlamızı aldık ve Kasım sonunda diktik” diyor.
Kapadokya bölgesindeki ilk yetiştiricilerden biriyiz
İngiliz lavantası kullandıklarını aktaran Aycan Bul, “Gerçek lavanta veya tıbbi lavanta olarak da geçiyor. Tıpta ve parfümeri endüstrisinde ciddi bir hammadde olarak kullanılıyor. Yağı son derece kaliteli. Bizim ülkemizde aslında çok uzun bir geçmişi yok. Trakya bölgesinden başlayarak yeni yaygınlaşmaya başlayan bir tür. Yerleşik bir piyasa değil, oluşmuş bir pazarı da yok. İhracat için büyük tonajlar gerekiyor. Hiçbir çiftçinin ihracata yetecek tonajda üretim yok. Onun için mutlaka aracı olması lazım. Aracılar devreye girince ülkemizin çiftçilik sorununu gördük. 3 senede ancak tam verime ulaşıyorlar. Bizim lavantalarımız daha 2 yaşında. Bu sene hasat yaptık. Lavantada tohum ekmiyorsunuz. Fideden yetiştiriyorsunuz. Fide de çelik dediğimiz o küçük dallardan oluşuyor. Bizim diktiğimiz cins de genelde Bulgaristan’dan geliyor. Bulgaristan bu konuda çok gelişmiş durumda. Biz Kapadokya bölgesinde ilk yetiştirenlerden biriyiz. Nevşehir İl Tarım Bölge Müdürlüğünün de bu konuda oldukça ilgili olduğunu gördük. İl Tarım Müdürlüğü de bölgede yetişsin diye uğraşıyor. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nin online “Aromatik ve Tıbbi Bitkiler Sertifika Programı”na katıldık” açıklamasını yapıyor.
“Fiona’nın Bahçesi”
Marka ismi ile ilgili de açıklamalarda bulunan Bul, Fiona’nın artık onlarla olmayan Golden Retreiver cinsi köpeklerinin ismi olduğunu dile getirerek “Kızımız artık bizimle değil. Fiona’yı çok erken kaybettik. Uzun süre yasını tuttum. Fiona’nın lavanta bahçesi gibi kullanalım diye düşündük. Çok fazla yabancı turist geliyor diye İngilizce versiyonu olan “Fiona’s Lavender”i kullandık” açıklamasını yapıyor.
Lavantanın pek çok faydası var
Yetiştirdikleri lavantada hiç sentetik kimyasal kullanmadıklarını belirten Bul, şöyle devam ediyor: “Kompost doğal ve çok iyi bir gübre kullanıyoruz. Yabani ot mücadelesi bambaşka bir şey. Genelde ilaç atıyorlar ama biz orda Ürgüplü kadınların işgücünden faydalanıyoruz. Lavanta uçucu yağ, esansiyel yağ diye de geçiyor. Ben aromaterapi ve doğal kozmetik yapımı eğitimleri de alıyorum. Lavanta aroma terapide en fazla kullanılan uçucu yağlardan biri fakat tıbbi lavantaya dikkat etmek lazım. Evlerimizde kullanırken nasıl bir yağ aldığımıza dikkat etmek gerek. İçerisinde çok etken maddeler var. Bunlar sakinleştirici etki veriyor. Lavanta uçucu yağı analjezik yani ağrı kesici olarak etki gösteriyor. Önemli yanıklarda bile lavanta uçucu yağını o bölgeye sürdüğünüzde hızlı ve güçlü bir ağrı kesici özelliği var. Uçucu yağların aktif bileşenleri çok yoğun. Biz cilde uçucu yağları direkt uygulamıyoruz. Mutlaka seyreltip kullanılması gerekir. Fakat lavanta yağının toksik bir etkisi yok. Aroma terapi ve endüstriyel alandaki kullanımı dışında evlerde de kullanılabiliyor. Sakinleştirici bir etkisi var. Bitkisel ve doğal bir kokusu var. Sakinleştirici etkisiyle uyku sorununa da iyi geliyor. Yastığınıza birkaç damla sıkabilirsiniz. Yastığınızda leke yapmaz. Lavanta göz bandı veya kurutulmuş keseleri de uyku sırasında yanınızda bulundurabilirsiniz. Kokusu ise çok uzun süre dayanıyor.” Çiçekleri topladıktan sonra buhar distilasyonu yöntemiyle yağını ve suyunu ayrıştırdıklarını söyleyen Bul, “Buhar distilasyonu da bir yatırım aslında. Kazanlara çiçekleri koyup ayrı bir buhar kazanında çok yoğun bir buhar oluşturuyorsunuz ve o buhar çiçeklerin içinden geçiyor. Bütün çiçeğin özünü alarak yükseliyor ve yoğunlaşma için soğuk borulardan geçiriyorsunuz. Böylece bir yandan yağı çıkıyor bir yandan suyu. Lavanta suyu doğal bir tonik. Cildimize faydaları var. Lavanta suyu ile yazın böceklerden sineklerden tamamen kurtulabilirsiniz. Saç kırılmalarına onarıcı etkisi var. Yazın güneş yanıklarında anlık ferahlama yaratır. Lavantanın yağının ekonomik değeri olduğunu düşünmüştüm oysa suyu da çok değerli” açıklamasını yapıyor.
Kurutulmuş lavantadan pek çok farklı ürün geliştirdik
Ürgüp’te açtıkları dükkânda kuruttukları çiçeklerden yaptıkları doğal bir böcek kovucu olan lavanta keseleri ile rahat uyku ve yoga seanslarında kullanılan göz yastıklarını satışa sunduklarını söyleyen Bul, “Kitapseverler için kitap ayracı yaptık. Bir de markanın yüzü olarak düşündüğümüz Fiona bebeğimiz var. Uykucu Güzel Fiona’yı lavantayla ilişkilendirdik. Fiona’nın karın bölgesinde lavanta kesesi var. Lavantanın sakinleştirici huzur ve uyku veren etkisinin bebeklerin hızlı uykuya geçişine ve kesintisiz uykuya katkı sağlayacağını düşündük. Ürünler kadınlara yönelik gibi görünse de lavanta suyu traş sonrası tahrişi önlemesi ve yatıştırıcı özelliği ile erkeklerin de kullanabileceği bir ürün. Yeni yıl için Noel Baba kesesinde lavanta tasarımı yaptık. Bir de araba kokusu yapmayı düşünüyoruz” diyor.
Kozmetik ürünler üzerinde çalışıyoruz
Doğal kozmetik ürünü eğitimi aldığını aktaran Bul, şöyle devam ediyor: “Lavantanın yara izleri ve lekeler üzerine de etkisi var. Bu nedenle doğal kozmetikte de tıbbi lavanta baş girdilerden biri. Lavantanın etkili olduğu alanlara hitap edecek kozmetik ürünleri de geliştirmek istiyorum ve bunun üzerinde çalışıyorum. Önce ürünleri kendim kullanıp sonrasında üretim ve satışına geçmek gibi bir amacım var orada biraz daha temkinliyim çünkü işin orası biraz sağlık tarafına giriyor.” Lavanta tarlalarının fotoğraf alanları ve görsel açıdan değerlendirilen yerler olduğuna dikkat çeken Bul, “Tarlamızı ziyarete açmak istiyoruz. Ayrıca bizim yetiştirdiğimiz tıbbi lavantanın gıda da geniş bir kullanım alanı var. Sadece tatlılarda değil ana yemeklerde de kullanılıyor. Çayı içilebiliyor. Kahvede ya da limonata da farklı aromalar yaratıyor. Unlu mamullerde de kullanımı var. Lavantalı çikolatalar var. Doğal sabun yaptırıyoruz lavantayla. Çok fazla fikir ve projemiz var. E-ticaret pazar yerine girmek istiyoruz” diyor.
