Sigorta şirketlerinin bedeni hasar sorununa şipşak çözüm

Sigorta sektörüne dış kaynaklı çözümler sunan ALM Danışmanlık, sigorta şirketlerinin trafik sigortalarında karşılaştığı bedeni hasar sorununu, dosyanın ALM’ye verilmesinden itibaren çok kısa bir sürede çözüme kavuşturuyor.

Hayat dışı sektörde 2013 yılında kâra geçen ve kârlılığını 2014’te de sürdüren sigorta sektörünün sevinci yalnızca iki yıl sürdü. Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) verilerine göre sektör, geçen yıl olağan faaliyetlerinden yeniden zarar (teknik zarar) yazdı. Zararın sebebi de artık herkesin çok iyi bildiği ‘trafik sigortası.’ 2015 yılında yüzde 100’e yakın prim artışları nedeniyle sigortalıların şikayetlerine konu olan trafik branşından aslında sigortacılar da çok dertli. Söz konusu branştan, 2005 yılından beri kâr yüzü görmeyen sektörün en büyük problemi de ‘bedeni hasarlı trafik kazaları.’ Şirketlerin büyük miktarda karşılık ayırmasına (bunun sonucu zarar etmesine) yol açan bedeni hasarlar, şirketler için adeta, ‘pimi çekilmiş bomba.’ Şirketlerin son zamanlarda söz konusu hasarların yönetiminde dış kaynak kullandıkları da dikkat çekiyor. Sektöre dış kaynaklı çözüm sunan şirketler arasında, yeni kurulan ALM Danışmanlık da (Aktueryal Legal Medikal Danışmanlık A.Ş.) yer alıyor. Biz de Hayatımız Sigortalı Dergisi olarak geçen ay ALM Danışmanlık’ın kapısını çaldık. ALM Danışmanlık Kurucu Ortağı Avukat Özlem Hökenek ve ALM Danışmanlık Danışman Aktüeri Alper Ünlenen ile ALM Danışmanlık’ın projeleri ve sigorta sektörü üzerine sohbet ettik. Sigorta şirketlerin trafik sigortalarında karşılaştığı bedeni hasar sorununu, dosyanın ALM’ye verilmesinden itibaren kısa bir sürede çözüme kavuşturduklarını belirten Hökenek, “Dosyanın kapanması, sektörde genellikle 600-700 gün sürebiliyor. Biz, iş ortaklığı yaptığımız kurumlara en kısa sürede en yüksek faydayı yaratacak hizmeti veriyoruz” diye konuşuyor.

Şirketlere paket hizmet sunuyor

2016 yılı başında faaliyete geçen ALM’nin, sektörde faaliyet gösteren diğer şirketlerden en önemli farkı ‘paket hizmetler’ sunması. Sigorta şirketlerinin kendi içinde yapmaları gereken ya da belki de birkaç şirketten destek almalarını gerektirecek, hasar operasyonları, evrak toplama, tıbbı danışmanlık, aktüeryal raporlama, hukuk, rücu hizmetleri ALM, iş ortaklarına tek başına sunuyor. Nitekim, tanışma fırsatı bulduğumuz ALM ekibi de avukat, aktüer, adli tıp uzmanı tıbbi danışman, saha ekibi gibi kendi alanlarında uzman ve dinamik kişilerden oluşuyor. Şirket, çalışma alanını ‘bedeni hasarlar’ olarak belirlemiş. Ağırlıklı olarak trafik poliçeleri için hizmet vermekle birlikte tüm bedeni hasarlı kazalar için hizmet sunuyor.

Hökenek’ten aldığımız bilgilere göre, günümüzde sigorta şirketlerinin bedeni hasarlı trafik kazalarında şirket dosyalarının kapanması ortalama 600-700 günü bulabiliyor. Bunun da en önemli nedenlerinin başında, evrakların tamamlanmasının uzun zaman alması geliyor. Şirketler, ALM ile anlaştığında ALM’nin deneyimli saha ekibiyle hastane, adliye ve diğer kuruluşlardan evraklar kısa sürede toplanıyor. Ekipte yer alan tıbbi danışman ‘maluliyet’ oranlarını, aktüerler ise ‘tazminat’ oranlarını belirliyor. Böylelikle, sigorta şirketlerinin ortalama 2-3 ay gibi kısa bir süre içinde bedeni hasarlı kazalarda ne kadar bir tazminat ödeyeceği ortaya çıkmış oluyor.

Sigorta sektörüne her anlamda farklı çözümler sunmak ve sektörün ihtiyacı alan teknik ve operasyonel kârlılığın sağlanması için çok çeşitli ve inovatif projeler üretmek amacı ile yola çıktıklarını vurgulayan Hökenek, 2016 yılında ALM Danışmanlık olarak, sigorta sektörünün bir numaralı çözüm ortağı olma yolunda çalışacaklarını söylüyor. Şirket önümüzdeki 3 yıl içinde hayat dışı sektörün yüzde 50’sine hizmet vermeyi hedefliyor. Sigorta şirketleri, diledikleri hizmeti ALM’den paket değil, modül modül de satın alma imkanına sahip.

Hökenek ve Ünlenen’le ALM dışında biraz da sigorta sektörü, özellikle de ‘trafik sigortası’ üzerine sohbet ettik. Ünlenen’e göre, trafik sigortaları ile ilgili olarak sigorta şirketlerinin en önemli sorunu ‘belirsizlik.’ Bedeni hasarlı trafik kazalarında vefat eden bir kişinin yakınlarına ödenecek ‘destekten yoksun kalma tazminatı’nın hesaplanmasında aktüerler ile mahkemelerin atadığı bilirkişilerin hesapladıkları tazminat rakamları arasında büyük farklar olduğunu ifade eden Ünlenen, şu görüşleri dile getiriyor: “Sözgelimi, aktüerler 40 bin TL hesaplıyor. Ancak, mahkemelerin atadığı bilirkişilerin yaptıkları hesaplamalarda bu belki 90 bin TL çıkabiliyor. Çünkü, bilirkişiler yaptıkları hesaplamalarda ‘paranın zaman değeri’ni dikkate almıyor. Sözgelimi, 10 yıl sonra birey 100 bin TL alacaksa bunun peşin değerini de 100 bin TL olarak kabul ediyorlar. Aktüerlerin hesaplamalarına 10 yıl sonra ödenecek para, belli bir iskonto (faiz) oranı üzerinden bugüne indirgeniyor.”

Mali mesuliyet sigortası önemli

Ünlenen, araçları ile trafiğe çıkan bireylerin trafik sigortası yanında mutlaka ‘ihtiyari mali mesuliyet sigortası’ yaptırmasının da gerekli olduğunu söylüyor. Bedeni hasarlı kazalarda kişi başına limitin yaklaşık 300 bin TL ile sınırlı olduğuna dikkat çeken Ünlenen, “Ancak, bir birey kendi aracı ile bir başka kişinin (3. şahıs) ölmesine ya da yaralanmasına sebep olduğunda ödenecek tazminat belki 500 bin TL’yi de bulabilir. Zorunlu trafik sigortası, poliçe limitleri dahilinde 2016 yılı itibariyle maksimum 310 bin TL’sini karşılıyor. Bu nedenle, buna benzer olası bir kaza durumunda, vatandaşların sigorta limitlerini aşan kısmı ceplerinden ödememeleri ve mağdur olmamaları için ihtiyari mali mali mesuliyet sigortası da yaptırmaları çok önemli ve faydalı” diyor.

Yeni yasaya da itiraz olabilir

Zorunlu trafik sigortası ile ilgili yeni düzenlemelerle ilgili düşüncelerini aldığımız Hökenek, “Yeni düzenlemeler, bedeni hasarlı trafik kazalarında destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanmasında, hesap kriterlerinin belirlenmesini, Hazine Müsteşarlığı’na bırakıyor. Ancak, Hazine’nin kriterlerine göre yapılan hesaplama ile mahkemelerin atadığı bilirkişilerin hesaplamaları arasında büyük bir fark olması durumunda mağdur olan bireyler, ‘şahsi haklarım kısıtlanıyor’ diyerek yasanın iptaline ilişkin dava açabilirler” şeklinde konuşuyor.

Yabancı yatırımcının en büyük sorunu yasal belirsizlik

Türkiye sigorta sektörü ile düşüncelerini aldığımız ALM Danışmanlık Kurucu Ortağı Avukat Özlem Hökenek’e göre, yabancı sermayenin ağırlıkta olduğu sektörde yabancı oyuncuların en büyük korkusu ‘yasal belirsizlik.’ Hayat dışı sektörde zararın sürdüğünü belirten Hökenek,şunları söylüyor: “Yabancı yatırımcılar, Türkiye’ye yatırım yapar iken öngördükleri zarar sürelerini geçirdiler. Artık, piyasaların düzeleceği beklentisi var. Biz yıllarca yatırımcılara sektörün yaşadığı zararı ülkedeki yasal ortamın belirsizliği olarak açıkladık. Şayet bu belirsizlikler ortadan kalkar ise Türkiye’ye daha fazla yabancı oyuncuların gireceğini mevcut şirketlerin ise daha fazla risk alarak agresif satış politikası uygulayarak büyüyeceğini düşünüyoruz.”

Bedeni hasarlı kazalar bazı hasar aracıları için rant kapısı

ALM Danışmanlık Danışman Aktüeri Alper Ünlenen, yargıya intikal eden bedeni hasarlı kazaların takipçi aracı firmalar ve bu çerçevede iş yapan avukatlar için ‘rant kapısı’ haline geldiğini vurguluyor. Bazı aracıların ya da avukatların ekstra gelir elde etmek için mağdur olmuş vatandaş aradıklarını belirten Ünlenen, şunları söylüyor: “Bu özellikle son 10 yıldır çok yaygın. Takipçi firmalar ya da avukatlar, Doğu ve Güneydoğu’yu karış karış geziyorlar. Trafik kazası sonucunda mağdur vatandaş bulup, kapanmış olan dosyaları geriye dönük olarak yeniden açtırıyor, yüzde 15- 20 ya da duruma göre yüzde 50 komisyon alıyorlar. Hatta, bireylerden ellerindeki dosyaların tüm haklarını yasal olarak önüne geçilemeyen bir şekilde temlik yoluyla alabiliyorlar. Halk bilinçsiz, belki 3-5 bin TL’ye tüm haklarını veriyor. Bu işlemler sonucunda, dava açıp mahkeme sonucuna göre sözgelimi 150 bin TL bile alsalar bazı örneklerde asıl hak sahibi vatandaşların bu durumdan haberi bile olmayabiliyor.”