Başlarına bir şey gelmediğinde ödedikleri primin boşa gittiğini düşünenler için güzel bir ürün var: ‘Prim iadeli hayat sigortası.” Sigorta, belli bir süre sonunda risk gerçekleşmezse ödenen primi sigortalıya geri ödüyor.
Türkiye’de özel sigortası olan bireylerin sayıca azlığı yanında süresi dolduğunda, poliçesini yenilemeyenlerin çokluğu da sigortacıların şikayet konusu. Hatta, bir sigorta şirketi yöneticisi, poliçesini yenilemeyen bir sigortalının buna gerekçe olarak kendisine şunları söylediğini aktarmıştı: “Poliçemi yenilemedim. Çünkü başıma bir şey gelmedi; ödediğim para da boşa gitti!” Kuşkusuz, sigortanın yararı, ödenen primlerin boşa gitmediği ve belli bir riske karşılık olduğu tartışılmaz. Ancak, ödenen primlerin çöpe gittiğini düşünenler için de sigorta sektörü güzel bir ürün geliştirdi: “Prim iadeli hayat sigortası.” Hayat/emeklilik branşında faaliyet gösteren şirketlerin piyasaya sundukları ürün, belli bir süre sonunda risk gerçekleşmediğinde, ödenen primi sigortalıya geri ödüyor.
Primleri düzenli ödemek şart
Prim iadeli hayat sigortasının, diğer geleneksel hayat sigortası (yıllık hayat, birikimli hayat vb.) ürünlerine göre bazı avantajları söz konusu. Sigortalı, poliçe süresi (genellikle 12 yıl) sonunda risk gerçekleşmezse ödediği primi geri alabiliyor. Bu süre içinde risk gerçekleştiğinde diğer bir deyişle, sigortalı hayatını kaybettiğinde ise bu kez yakınlarına tazminat ödeniyor. Prim iadeli hayat sigortasında poliçe süresi de uzun. Bu süre başlangıçta, sözleşme aşamasında belirleniyor. Sözgelimi, 12 yıl seçildiyse, birey 12 yıl boyunca sigortalı oluyor; bu süre boyunca belirlediği, aylık, 3,6,12 ay süre seçenekleriyle primlerini düzenli olarak ödemesi gerekiyor. Sigortalı, ilk yıl primini ödemesi koşuluyla poliçe süresi içinde ayrılmak isterse (erken ayrılma, iştira) ödediği primlerin ancak ‘hak ediş oranı’ kadarını geri alabiliyor. Bir başka deyişle ödenen primden ‘kesinti’ yapılarak sigortalıya ödeme yapılıyor. Hak ediş oranı da poliçenin üzerinde yıllar bazında belirtiliyor. Bir de ödenen primin ‘dolar’ üzerinden olduğunu vurgulamak gerekiyor.
Prim iadeli hayat ürününde yaş kıstası da var. Sektörden iki tane örnek verirsek, AvivaSA’nın ‘İyi İhtimallerin Sigortası’ olarak piyasaya sunduğu ürünü, 18-53 yaşında her birey satın alabiliyor. Ayrıca, giriş yaşı ve poliçe süresinin toplamının 65’i geçmemesi gerekiyor. Allianz Türkiye de söz konusu ürünü, ‘Geri Ödeyen Yaşam Sigortası’ olarak sunarken, yaşı 18-58 arasında olan bireyler ürünü satın alabiliyor. Üründe sigorta süresi ve yaşın toplamının 70’i geçmemesi şartı var.
Eğitim sigortasında da sigortalı primleri geri alabiliyor
Prim iadeli hayat sigortasının, okul çağındaki çocuklarının eğitim masraflarını düşünen ebeveynler için eğitim sigortasına uyarlanmış bir versiyonu da söz konusu. Bu üründe, sigortalının sigorta süresi boyunca ödediği toplam prim tutarı, poliçe süresi sonunda risk gerçekleşmemiş ise sigortalıya geri ödeniyor. Böylece sigortalı, ödediği primleri geri alarak çocuğunun eğitimine ek yatırım ve katkı sağlayabiliyor. Riskin gerçekleşmesi yani vefat durumunda ise, sigorta kapsamındaki ödenen tazminat ile çocuğun eğitimi devam edebiliyor. AvivaSA söz konusu ürünü, ‘Eğitimde İyi İhtimallerin Sigortası’ olarak sunuyor.
Prim iadeli hayat sigortası sigortalıya doğru anlatılmalı
Prim iadeli hayat sigortalarının, hayat sigortası yaptırmak isteyen bireyler için önemli bir alternatif olduğunu belirten Türkiye Sigorta Acenteleri Federasyonu (TÜSAF) Başkanı Murat Büyükçelebi, şunları söylüyor: “Prim iadeli hayat sigortalarını acenteler de satma konusunda istekli. Bu tip ürünler geçmişte bir takım hatalar nedeniyle hayat sigortasından uzaklaşmış bir ülkede yeniden hayat sigortasına ilgiyi artırabilir. Ancak, ürünün sigortalıya doğru anlatılması gerekli. Poliçe süresi uzun, erken ayrılmalarda kesintiler yüksek. Bir de ödenen primler ödeme güçlüğü çekenler dikkate alınarak dolar bazlı değil de TL cinsinden olabilir.”
Primler kesinti olmadan sigortalıya geri ödeniyor
AvivaSA olarak, ‘İyi İhtimallerin Sigortası’ ve ‘Eğitimde İyi İhtimallerin Sigortası’adını verdikleri geri ödemeli hayat sigortası ürününe bireylerin ilgisinin giderek arttığını belirten AvivaSA Emeklilik ve Hayat CEO’su Fırat Kuruca, “Sigorta süresi sonunda, poliçede yer alan yıllar itibarıyla ödenmesi gereken primlerin tamamı ödenmiş ve sigortalının poliçe bitiş tarihi itibarıyla hayatta olması şartıyla; ödenen tüm primlerin toplam tutarı, herhangi bir kesinti yapılmaksızın sigortalıya geri ödeniyor” diyor.
Ürünün prim tutarının, sigortalının yaşına, sigorta süresine, cinsiyetine ve teminat tutarlarına göre hesaplandığını ve kişi bazında değişkenlik gösterdiğini ifade eden Kuruca, ürünün minimum aylık prim tutarının 50 Amerikan Doları olduğunu belirtiyor.
Prim iadeli hayat sigortasına ilgi artıyor
Sigortalıların son dönemde prim iadeli hayat sigortasına ilgisinin arttığını belirten Allianz Hayat ve Emeklilik ile Allianz Yaşam ve Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez şunları söylüyor: “Özellikle mevcut ve potansiyel sigortalılarımızın ‘uzun yıllar primlerimi ödeyeceğim, bana bir şey olmazsa ödediğim primlerin hepsi boşuna gidecek’ yaklaşımı, ‘Geri Ödeyen Yaşam ve Hayat’ ürünlerimizi öne çıkarıyor. Bununla birlikte ürünlerimizin primlerinin dolar üzerinden olması da ilerleyen yıllarda sigortalılarımızın primleri iade edildiğinde enflasyon karşısında değer kaybetmemesini sağlıyor. Ödenmiş olan primlerin vergiden düşülebiliyor olması da ürünün tercih edilmesini sağlayan önemli bir unsur.”
