AvivaSA Emeklilik ve Hayat CEO’su, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) en büyük rakibinin gayrimenkul olmakla birlikte sisteme ilginin de giderek arttığını söylüyor. Eredenk, yeni projeksiyonlara göre, vakıf ve sandıklardan aktarımların da etkisiyle 2023 yılında sistemde toplam fon büyüklüğünün 350-400 milyar TL’ye ulaşabileceğine dikkat çekiyor. Türkiye’de 2003 yılında faaliyete başlayan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), geçen günlerde 10. yılını geride bıraktı. Sistem, Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM), 18 Ekim tarihli verilerine göre, 3.9 milyonu aşkın katılımcı sayısı ve 24,6 milyar TL’lik fon büyüklüğüne ulaştı. Özellikle, yılbaşından itibaren başlayan yüzde 25 devlet katkısı uygulaması, sistemin bu yıl hızlı büyümesinde önemli bir etken. Ancak, BES’te gelinen noktayı göz ardı etmemekle birlikte yine de sistemin büyümesinin önünde de birtakım engeller var. AvivaSA Emeklilik ve Hayat’ın dün düzenlediği ve “Tüketicilerin Tasarruf Tutumları Araştırması 2013” sonuçlarının kamuoyuyla paylaşıldığı basın toplantısında da AvivaSA Emeklilik ve Hayat CEO’su Meral Eredenk, bu konuda çarpıcı bilgiler verdi. Eredenk’ten öğrendiğimize göre, tüketicilerin yatırım alışkanlıkları kolay kolay değişmiyor. BES’in Türkiye’de önceki yıllarda olduğu gibi yine en büyük rakibi gayrimenkul. Gayrimenkulu de vadeli ve vadesiz mevduat hesapları izliyor. Bununla birlikte Eredenk, devlet katkısının da etkisiyle BES’e ilginin de giderek çoğaldığını ve bireysel emekliğin toplam yatırımlar içindeki payının arttığını dile getiriyor.
‘Bize bir şey olmaz’ mantığı hakim
31 Ekim Dünya Tasarruf Günü’nden bir gün önce açıklanan Tüketicilerin Tasarruf Tutumları Araştırması da gelişmiş ve gelişmekte olan 11 ülkede tüketicilerin tasarruf tutumlarını mercek altına almış. Araştırma, diğer ülkelerle birlikte Türkiye açısından da ilginç sonuçlar içeriyor. Eredenk’in verdiği bilgilere göre, Türk halkının tasarruf/yatırım yapmasının önündeki en önemli engel mevcut borçları. Ancak, araştırma bununla birlikte halkın, borçlarını azaltma konusunda fazla bir çaba göstermediğini ortaya koyuyor. Ayrıca, tüketicilerin çoğu tasarruf yaptığını söylemelerine rağmen yine de kendilerini beklenmedik durumlara karşı hazırlıklı hissetmiyor. Türk halkı “Bana bir şey olmaz” demeye devam ediyor ve beklenmedik sıkıntılara karşı en az stres yaşayan millet olarak dikkat çekiyor.
Garantili getiri isteniyor
Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından birine göre de yatırım yapan Türk tüketicileri ise hem en yüksek getiriyi hem de garantili getiriyi isteyerek, bir anlamda olanaksızı hayal ediyor. Ayrıca tüketicilerin büyük çoğunluğu da yatırım yaparken gayriresmi kaynaklardan tavsiye alıyor. Türkiye’de hâlâ en büyük tavsiye kaynağı eş-dost. Türkiye’de tasarruf yöntemlerinin seçimlerinde; yüzde 67’lik bir oranla eş, dost, aile, mesai arkadaşları, gazeteler ve internetin tavsiyesine güveniliyor. Yüzde 22’lik oranla ise finansal danışmanların, sigortacıların, bankacıların ve muhasebecilerin tavsiyesi dikkate alınıyor. Resmi kaynaklardan tavsiye alanlar içinde bireysel emeklilik ürünlerine sahip olma olasılığı da yüksek. ALP SÜER/SİGORTALI
• Söz konusu araştırma, araştırma şirketi Ipsos tarafından İngiltere, Fransa, İrlanda, İspanya, İtalya ve ABD gibi gelişmiş ülkelerin yanı sıra yüksek büyüme oranı gösteren Polonya, Hindistan, Singapur, Çin ve Türkiye gibi 11 ülkede gerçekleştirilmiş.
• Araştırma sırasında her ülkede bin kişi, Çin’de ise 2000 kişi olmak üzere toplamda 12 bin tüketici ile görüşülmüş.
• Türk halkının tasarruf ve yatırım yapmasının önündeki en büyük engel yüzde 46 oranla “borçlar. ” Mevcut borç, diğer ülkelerin hiçbirinde ilk üç gerekçe arasında yer almıyor.
• Borçlarından en çok rahatsız olan ülke sıralamasında Türkiye yüzde 41 oranla Polonya’nın (yüzde 55) ardından ikinci sırada geliyor. Araştırmaya katılan her 10 tüketiciden 3’ü borçlarından rahatsızlık duyuyor.
• Türk halkı, finansal konularda iyimserlikle kötümserlik arasında bir dengede. Çin, en iyimser ülke. Türkiye ise AB ülkelerine kıyasla finansal geleceği ve ülke ekonomisi konusunda daha iyimser.
• Fransa ve Çin hariç bütün pazarlarda garantili bir getiri elde etmek en önemli ihtiyaç sayılıyor. ABD, İngiltere, İrlanda ve Fransa’da tüketicilerin yaklaşık beşte biri piyasadaki en iyi performansı elde etmek istediklerini belirtiyor. BES’te toplam fon tutarı 10 yıl sonra 400 milyar TL’yi bulur
AvivaSA Emeklilik ve Hayat CEO’su Meral Eredenk, yeni projeksiyonlar doğrultusunda BES’te katılımcı sayısının 2013 yılında 4,1 milyonu aşmasını, BES fon büyüklüğünün ise 2013 yılında 26 milyar TL’nin üzerine çıkmasını beklediklerini söylüyor. BES’in 2023 yılında fon büyüklüğünde 300 milyar TL’ye, katılımcı sayısında ise 11,3 milyon kişiye ulaşacağını tahmin ettiklerini belirten Eredenk, “Projeksiyonlarımız, vakıf ve sandık aktarımlarının da etkisi ile önümüzdeki 10 yıl içinde sektörün 15-16 kat büyüyerek toplam fon büyüklüğünde 350-400 milyar TL’lere yaklaşacağını gösteriyor” diyor.
