BES fonlarının hem gönüllü hem de otomatik katılım bazında son bir yıldaki performanslarını mercek altına aldık. Son bir yıllık getirilerde de özellikle teknoloji sektörünün yükselişi BES teknoloji temalı fonların getirilerini olumlu etkileyerek, ilk sıralara yerleştirdi. Faizsiz yani katılım tarafında ise altın fonları getirileri ile öne çıktı.
SİGORTAMEDYA ÖZEL
Pandemide ve sonrası yaşanan ekonomik dalgalanmalar herkesi güvenli bir liman arayışına yöneltti. Bu süreçte BES hem bugünün hem de geleceğin en güvenilir yatırım aracı olduğunu ispatladı. 14 Mart 2024 itibarıyla 8 milyon 890 bin 343 katılımcı sayısına, toplam 816,8 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşan BES’te fonların hem gönüllü hem de otomatik katılım bazında son bir yıldaki performanslarını, faizli ve faizsiz fonların sağladığı getirileri BES uzmanı Zeynep Candan Aktaş’ın derlediği bilgilerle mercek altına aldık.
Altın ve hisse senedi yatırımları kapışıyor
BES havuzunun yarıdan fazlasının hisse senedi ve altın yatırımlarından oluştuğunu belirten Zeynep Candan Aktaş, kimi zaman altın yatırımlarının, kimi zaman da hisse yatırımlarının öne geçtiğini söylüyor. “12 Mart 2024 itibariyle altın yatırımları havuzun yüzde 28,6’ını, hisse senedi yatırımları da yüzde 24,52’sini oluşturuyor” diyen Aktaş, “Son bir yıllık getirilerde de özellikle teknoloji sektörünün yükselişi BES teknoloji temalı fonların getirilerini olumlu etkileyerek, ilk sıralara yerleştirdi. Faizsiz yani katılım tarafında ise altın fonları getirileri ile öne çıkmış görünüyor. OKS tarafına baktığımızda ise hem faizli hem faizsiz tarafta agresif değişken fonlar getirileri ile göz dolduruyor. Ancak OKS havuzunda agresif değişken fonların payı (yüzde 13) çok düşük olduğu için getirilerden çok fazla katılımcı faydalanamıyor” açıklamasını yapıyor. Aktaş’ın, 2024 yılına ilişkin öngüleri ise şöyle: “Hisse senedi piyasasında yeni zirveye rağmen daralan hacimi yorgunluk olarak okumak mümkün. Bu da seçim sonrası bir süre piyasanın dinleneceğine işaret ediyor olabilir. Altın tarafında ‘ons’ altının yükselişi ve yeni zirvelere ulaşması yükselen trendin devamını getirebilir. Döviz tarafında ise son dönemde yukarı yönlü hareketin ivmesi artmış görünüyor. Bu da fiyatı döviz cinsinden belirlenen altın fonlarında getiri kapasitesini artırıyor. Ayrıca döviz cinsi borçlanma araçlarına yatırım yapan ‘dış borçlanma araçları fonları’ da dövizin yükselişinden olumlu etkilenerek 2024 yılında getiri üretebilir.”
Katılımcılar fonlarını bir yıl yıl içerisinde 12 kez değiştirebiliyor
BES fonları BEFAS Platformunda işlem görüyor ve katılımcılar sadece kendi bireysel emeklilik şirketlerine talimat vererek bu fonları alıp-satabiliyor. Bireysel emeklilik sistemindeki katılımcılar BES fonlarını bir yıl yıl içerisinde 12 kez değiştirebiliyor. Bireysel emeklilik sisteminde satılan fonların parası nakitte bekletilemez, sistem dışına çıkarılamaz. (Katılımcı ancak sistemden ayrılmak istediğinde, birikimlerini dışarı çıkarabilir.) Her fon satış talimatı verildiğinde alım talimatı da verilmek zorunda.
AgeSA BES fonları 5 yılda yüzde 640 kazandırdı
2023 yılında BES’te 137 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşan AgeSA, güçlü fon yönetimi ile de öne çıkıyor. Son 5 senelik getirilere göre AgeSA BES fonlarının yüzde 640’lık bir getirisi söz konusu. AgeSA Genel Müdürü Fırat Kuruca, “Tek bir platform üzerinden birçok yatırım aracına ulaşma imkanı veren BES, güvenli ve kazançlı bir yatırım aracı olduğunu katılımcısına kanıtladı. Örnek vermek gerekirse, son 5 senelik getirilere baktığımızda AgeSA BES fonlarının yüzde 640’lık bir getirisi oldu. Bu dönemde enflasyon oranı ise yüzde 370. Yani AgeSA BES fonları, 5 sene içinde enflasyon üzerinde yüzde 270’lik bir reel getiri kazandırdı. AgeSA olarak güçlü fon yönetimi ve fark yaratan hizmetlerimizle müşterilerimizin sistemden elde ettiği faydayı daha da artırmak için var gücümüzle çalışıyoruz” açıklamasını yapıyor.
Fon çeşitliliğini artıracağız
AgeSA’nın 2024 yılında BES’te yeni müşteri kazanımına odaklanacağını ve fon çeşitliliğini artıracağını söyleyen Kuruca, şöyle devam ediyor: “Fon çeşitliliğimizi ve performansımızı artırmaya, fon danışmanlığı hizmetlerimizi yaygınlaştırmaya devam edeceğiz. Bunun yanı sıra müşterilerimize değer yaratacak yeni iş odaklı projeleri hayata geçirmeye ve sektörümüzde sürdürülebilirlik uygulamalarını artırmaya odaklanacağız.”
BES’te hisse ve borçlanma araçları fonları 2024’te iyi kazandıracak
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) emeklilik yatırım fonlarının performası ile dikkat çeken şirketlerden biri de BNP Paribas Cardif Türkiye… Şirketin, ‘Teknoloji Sektörü Değişken Emeklilik Yatırım Fonu’ (BZY) ve ‘Birinci Kamu Dış Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu’ (BPU) katılımcılara en çok getiri sağlayanlar arasında yer aldı. BZY Fonu, 2023 yılsonu itibari ile yıllık getiride yüzde 111 getiriye ulaştı. BEFAS platformunda işlem gören tüm fonlar içinde 4’üncü sırada yer alan BZY Fonu, BEFAS platformunda işlem gören değişken fon türündeki fonlar arasında ise 3’üncü sırada yer aldı. Döviz cinsinden getiri elde etmek ve gerçekleştirdiği Eurobond yatırımlarından düzenli ve sürekli gelir akışı yaratmak amacıyla oluşturulan BNP Paribas Cardif’in BPU Fonu ise 2023 yılsonu itibari ile yıllık yüzde 80 getiri ile BEFAS platformunda işlem gören kamu yabancı para (döviz) cinsinden borçlanma araçları fonları içinde 2’nci sırada yer aldı.
Doğru dağılım ile fark yaratıyoruz
BNP Paribas Cardif Türkiye’nin emeklilik fonları ile ilgili açıklamalarda bulunan BNP Paribas Cardif Türkiye CEO’su Cemal Kişmir, 2024’te hisse ve borçlanma araçları fonlarının katılımcılara yüksek getiri sağlayacağını söylüyor. 2024’te BNP Paribas Cardif Türkiye’nin, Hisse (BPH), Dengeli Değişken (BPE) ve Teknoloji Sektörü Değişken Emeklilik Yatırım Fonu’nun (BZY) öne çıkan fonlar olmaya devam edeceğini belirten Kişmir, “Bu fonların dışında, uygulanan başarılı ekonomi politikalarının devamı durumunda ağırlıklı olarak TL cinsinden tahvillere yatırım yapan Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu’nun (BPG) da iyi bir getiri potansiyeli taşıdığını düşünüyoruz” diyor. BES fon yönetimi alanında müşterilerin birikimlerine kattıkları değeri 2024’te arttırmayı amaçladıklarını vurgulayan Kişmir, şunları söylüyor: “Katılımcılarımıza sunduğumuz fonların yönetimini yakından takip ederek, kullanıcılarımızın fon getirisi ile ilgili düzenli bilgilendirilmesini sağlıyoruz. Tüm bu çalışmalarımızın neticesi olarak belki fon getirilerinden daha da önemli olan fon dağılımları konusunda katılımcılarımızı bilgilendiriyor ve sektöre göre doğru dağılım sayesinde de fark yaratıyoruz.”
2023’ün en yüksek getirili 6 fonundan 3’ü HDI Fibaemeklilik’in
HDI Fibaemeklilik de 2023 yılında fon performansıyla dikkat çekiyor. 2023 yılında sektörde en yüksek getiri sağlayan 6 fondan 3’ü HDI Fibaemeklilik fonları oldu. HDI Fibaemeklilik Inveo Portföy Fon Sepeti EYF (FFZ) yüzde 126.76, HDI Fibaemeklilik Teknoloji Sektörü Değişken EYF (FFC) yüzde 111.37 HDI Fibaemeklilik Re-Pie Değişken EYF (FJG) fonları yüzde 108.98 getiri sağladı. HDI Fibaemeklilik Genel Müdür Yardımcısı Salih İleri, “Uzun dönemde bireysel emeklilik sistemi hep kazandırdı ve kazandırmaya devam edecek. Son yıllardaki enflasyonist ortama rağmen, HDI Fibaemeklilik olarak sunduğumuz fonlarla pozitif bir getiri sağlamayı başardık. Fon getirisinde sektör genelinde yüzde 63.27 kazanç elde edilirken, HDI Fibaemeklilik sektörün yüzde 1.89 üzerinde performansla yüzde 65.06 kazanç getirdi. Böylece HDI Fibaemeklilik fonları 2023’te diğer yatırım enstrümanlarından fazla getiri sağlamış oldu” açıklamasını yapıyor.
Getiri-performans oranında üst sıralardayız
İleri, şöyle devam ediyor: “Son dönemlerde getiri-performans oranında üst sıralarda yer almaya devam ettik. Öte yandan 2023’te BEFAS’ta en çok işlem gören ilk 10 fonun 3’ü yine HDI Fibaemeklilik fonları oldu. Sektörümüze katkı sağlamak ve müşterilerimizin birikimlerini daha iyi değerlendirmelerine imkan tanımak için 2024 yılında da çalışmalarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Önümüzdeki dönemde de, fonlarımızın performansının sürdürülebilirliği için, piyasa fırsatlarını değerlendirmeye devam edeceğiz.” Salih İleri, müşterilerin yatırım tercihlerine göre, teknoloji fonundan özel sektör tahvilleri (ÖST) fonlarına kadar 11 farklı portföy yönetim şirketi 43 emeklilik yatırım fonu ile çok geniş yelpazede alternatifler sunduklarını belirtti. Fon dağılım değişikliği konusunda da bilgiler paylaşan İleri, “Müşterilerimize risk profillerine göre fon tavsiyelerimiz ile hedefledikleri yatırım stratejilerine uygun alternatifler sunarken, ayrıca isteyen müşterilerimize yılda 12 kez olan fon dağılım değişikliği hakkını etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacı ile fon dağılımı değişiklik ve yönetim hakkını portföy yönetim şirketlerimize devredebilme imkanı da sunuyoruz. Böylece uzman portföy yönetim şirketlerimiz, finansal piyasaların değişen koşullarına göre pozisyon alarak katılımcılarımızın getiri avantajlarından en yüksek seviyede yararlanmalarına imkan sağlıyor” diyor.
Emeklilik fonlarımız son 5 yılda yüzde 634 getiri sağladı
Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Murat Atalay’a göre BES’in büyümesinde ve katılımcısayısının artmasında emeklilik yatırım fonlarının getirilerinin de önemli bir payı olduğunu açıklıyor. Atalay, son 5 yıllık dönemde enflasyon yüzde 398,4, emeklilik yatırım fonlarının getirisi yüzde 644,9 olduğuna dikkat çekiyor. Anadolu Hayat Emeklilik’te ise emeklilik yatırım fonları katılımcılara ortalama olarak son 3 yılda yüzde 352, son 5 yılda yüzde 634 getiri sağladığını vurgulayan Atalay, “Emeklilik Gözetim Merkezi’nin 31 Aralık 2023 tarihli verilerine göre, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) toplam fon büyüklüğümüz yılbaşına göre yüzde 77,2 oranında artarak 134 milyar TL’yi, katılımcı sayımız ise yüzde 15,2 oranında büyüyerek 2,8 milyonu aştı. Bunun yanı sıra şirketimiz, sayısı 1,4 milyonu aşan gönüllü BES katılımcısı ve 7,1 milyar TL’yi aşan otomatik katılım fon büyüklüğü tutarı ile bu yılı da her iki kategoride özel sermayeli şirketler arasında lider olarak tamamladı. Hayat sigortası prim üretimimiz, 2023 yıl sonunda geçen yılın aynı dönemine göre 2 kat artarak 7,1 milyar TL’ye ulaştı. Aktif büyüklüğümüz 162,7 milyar TL, öz kaynaklarımız ise 6,3 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Önümüzdeki dönemde de müşterilerimizin ihtiyaçlarına en uygun finansal çözümleri sunmaya, daha da çok çalışarak ülke ekonomisine katma değer yaratmaya devam edeceğiz” açıklamasını yapıyor.
BES’te faizsiz fonlara ilgi giderek artıyor
Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, faizsiz fonların 2023 yılındaki güçlü performansına dikkat çekiyor. Faizsiz fonlara olan ilginin arttığını açıklayan Sincek, “BES’te 703 Milyar TL’yi bulan toplam fon büyüklüğü içinde, devlet katkısı haricindeki 624,2 milyar TL’lik katılımcı fon tutarını incelediğimizde; 473,7 milyar TL’nin faizli ve 150,5 milyar TL’nin katılım esaslı fonlarda değerlendirildiğini görüyoruz. Özellikle katılım esaslı fon getirilerinde konvansiyonel tarafa göre göreceli iyi performans, katılım pazar payının artmasına ciddi oranda pozitif katkı sağlıyor. Bu ilgiyi katılım esaslı fonların yıldan yıla artan pazar payından da takip edebiliyoruz. Şöyle ki; 2013 yılında sadece yüzde 2,21’lik pazar payı 2017 yıl sonunda yüzde 7,21’e, 2020 sonunda yüzde 18,12’ye yükseldi. 2023 yılı sonunda ise katılım esaslı fonların toplam fon tutarı içerisindeki payı yüzde 25,08 oranına ulaştı” açıklamasını yapıyor.
Katılım esaslı (faizsiz) fonlardaki artış yüzde 85’i aştı
BES’te sektörün toplam 318 fon ile katılımcılara hizmet sunduğunu söyleyen Sincek, şöyle devam ediyor: “Sektör genelinde 264 faizli, 54 ise katılım esaslı fon işlem görüyor. 2023 yılının son verileri ışığında, Gönüllü BES tarafında fonların getiri ortalaması yüzde 65,44 olarak gerçekleşti. Faizli fonlar yüzde 63,89 ortalama getiri sağlarken katılım esaslı (faizsiz) fonlar ise yüzde 70,29’luk getiri performansı ile geçen seneyi de başarıyla sonlandırdı. Yine Gönüllü BES tarafında fon tutarı artışının 1 yıllık değişim oranı ortalama yüzde 75,57 olarak gerçekleşti. Burada da yıllık değişim oranlarını incelersek, faizli fonlarda yüzde 73,22 olan toplam fon tutarı artışı katılım esaslı fonlarda yüzde 85,09 düzeyine çıkarak fark yarattı. Katılım Emeklilik olarak bu alanda öncü olmanın gururunu yaşıyoruz.”
