6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde ülke olarak bir kez daha yıkıldık. Tüm ülkeyi yasa boğan depremler sonrasında Zorunlu Deprem Sigortası’na (ZDS) ilgi artarken, DASK’ta artık yüzde 100 sigortalılık oranı da hedef olmaktan çıktı, şart oldu!
ALP SÜER/SİGORTAMEDYA
6 Şubat günü, ülke olarak bir kez daha yıkıldık. Hem de ne yıkılma! Kahramanmaraş merkezli, 10 ilde meydana gelen depremler, tüm ülkeyi yasa boğdu. ‘Asrın felaketi’ olarak nitelendirilen depremlerde ölenlerin ve yaralananların sayısı her geçen gün artıyor. Türkiye sigorta sektörü ve sigorta şirketleri de her zaman olduğu gibi var gücüyle depremzede vatandaşlarımıza ve sigortalılara destek olmaya çalışıyor. Yaşanan depremlerde ülkemizde ilk akla gelen kurum da Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK). Yurtdışına da örnek bir model teşkil eden DASK, son yaşanan depremlerde gerekli aksiyonları alarak taraflı tarafsız herkesin takdirini topladı. Hayatımız Sigortalı Dergisi olarak yaşadığımız vahim hadiseden ötürü bu kez kapağımızda bir şirket yöneticisine yer vermedik. Siz değerli okuyucularımıza deprem ve DASK özelinde bir sayı hazırladık. Son yaşanılan deprem felaketinden sonra artık şunu da rahatlıkla söyleyebiliriz: DASK’ta artık yüzde 100 sigortalılık oranı şart oldu!
İstanbul’da ZDS poliçe üretimi yüzde 87 arttı
Kahramanmaraşlı merkezli, 10 ilimizi etkileyen deprem sonrasında da her depremde olduğu gibi Zorunlu Deprem Sigortası’na (ZDS) ilgi de artış gözleniyor. DASK’tan aldığımız veriler ışığında, poliçe adetleri ile ilgili birkaç rakam paylaşalım: 23 Şubat itibarıyla ülke genelinde günlük üretimde yüzde 112 oranında artış yaşandı. Poliçe üretiminde artış görülen başlıca iller ise; Hakkâri, Muş, Bingöl, Niğde, Bayburt, Mersin ve Batman olarak sıralanıyor. Marmara Bölgesi özelinde ise, deprem öncesi günde ortalama 11 bin 600 poliçe üretilirken deprem sonrası yüzde 75 artış ile 20 bin 400 adet ortalamasına yükseldi. Keza, İstanbul’da ise deprem öncesinde günde ortalama 6 bin 700 poliçe üretilirken yüzde 87 artış ile 12 bin 500 adet ortalamasına yükseldi.
Ülkemizde ZDS’si bulunan konut sayısı 11 milyonu aşarken, ülke genelindeki sigortalılık oranı ise yüzde 56. Depremden etkilenen 10 ilimizde ise, 1 milyon 63 bin adet poliçe bulunurken, bölgede ortalama sigortalılık oranı yüzde 50 seviyesinde. Diğer bir deyişle, deprem bölgesinde yer alan illerde ortalama sigortalılık oranı, ülke genelinden düşük seviyede bulunuyor.
ZDS’de primler yüksek mi?
2022 yılında, sigortalıların en çok şikâyet ettiği konuların başında poliçe fiyatlarındaki artış oldu. Gerçekten de sağlık başta olmak üzere, kasko, konut vb. sigorta ürünlerine yapılan zamlar sigortalıların bütçelerini de zorladı. “Peki, ZDS’de durum ne? Primler yüksek mi?” DASK’tan yapılan açıklamaya göre, ZDS, ‘zorunlu’ bir sigorta olması sebebiyle, primlerin de ödenebilir bir seviyede tutulması amaçlanıyor. Buna karşın, ZDS’de teminatlar da sınırlı. DASK, ZDS ile deprem sonucu meydana gelen maddi zararları, poliçede belirtilen limitler dâhilinde karşılıyor. Konutları için daha fazla teminat almak isteyen vatandaşlar, kendi istekleriyle, sigorta şirketlerinden, DASK’ın üzerine ‘ihtiyari’ sigorta (konut sigortası) yaptırabiliyor. ZDS’deprim hesaplanırken; konutun bulunduğu bölge, bina yapı tarzı, bina inşa yılı, metrekare cinsinden daire yüz ölçümü bilgileri gerekiyor. Zorunlu Deprem Sigortası tarife ve talimatlarındaki esaslara göre konuta ait bu bilgiler kullanılarak ödenecek primin hesaplaması yapılıyor.
ZDS yaptırmak çok kolay
ZDS yaptırmak da çok kolay. ZDS yaptırmak isteten bir vatandaş, en yakın sigorta acentesine başvuruda bulunulabiliyor ya da sigorta şirketlerinin web ve mobil uygulamaları üzerinden başvuru işlemi gerçekleştirilebiliyor. DASK fiyatları sabit olup, ödenmesi gereken prim, sigorta şirketine göre değişiklik göstermiyor. Konut ve kimlik bilgilerini beyan eden herkes ZDS yaptırabiliyor. Sigortanın süresi ise 1 yıl. Bir yılın sona ermesinin ardından poliçenin yenilenmesi gerekiyor.
Zorunlu Deprem Sigortası’nı vergilerle karıştırmayın!
Zorunlu Deprem Sigortası’nın (ZDS) vergi olduğu düşünen vatandaşlar da var. Halbuki, ZDS’nin deprem vergileri ile hiçbir ilgisi yok. DASK, gelir vergilerinden hiçbir pay almıyor. ZDS, 1999 yılında meydana gelen büyük Kocaeli depremi sonrasına denk gelen tarihte kanunlaştı ve kamu kaynaklarından bağımsız bir sigorta fonu oluşturmak amacıyla 2000 yılında kuruldu. DASK, ZDS ile sigortalılara verilen teminat karşılığında aldığı primler ile bir deprem teminat havuzu oluşturuyor. Bu havuz da devlet kaynaklarından tamamen bağımsız. DASK, ZDS poliçesi sahiplerinin primlerinden ve ilâve olarak uluslararası reasürörlerden temin ettiği sigorta koruması ile oluşturduğu kaynaktan yalnızca sigortalılarına tazminat ödemesi yapıyor.
DASK’a nasıl ihbarda bulunacaksınız?
· Alo DASK 125,
· e-devlet
· web sitesi (www.dask.gov.tr)
DASK hakkında 5 önemli faktör
· DASK fonları, sadece sigortalıların ödediği Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) poliçe primlerinden oluşuyor.
· DASK’ın fonları yalnızca sigortalıların hasarlarını ödemek için kullanılıyor.
· DASK’ın deprem vergileri ile hiçbir ilgisi yok. DASK, gelir vergilerinden hiçbir pay almıyor.
· DASK, finansal açıdan kamu kaynaklarından tamamen bağımsız.
· DASK’ın sunduğu Zorunlu Deprem Sigortası bir sigorta ürünü.
Ticari ve sınai olarak kullanılan binalar DASK kapsamında değil
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçede belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılıyor. Bina tamamen ya da kısmi olarak zarar görmüş olsa da teminat altında. ZDS, evdeki eşyaları teminat altına almıyor. Eşyaları teminat altına almak için farklı içeriklere ve teminatlara sahip olan ‘konut sigortası’ yaptırılması gerekiyor. Ayrıca, tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar, DASK kapsamına alınmıyor. Buna karşın, mesken olarak inşa edilmiş binalarda yer alan ve dükkân, ticarethane, büro ve benzeri amaçlar ile kullanılan bölümler için ZDS yaptırılabiliyor.
ZDS yaptırmayan için ciddi yaptırım olmalı!
Kahramanmaraş merkezli ve 10 ilimizi etkilen depremlerden sonra, Zorunlu Deprem Sigortası’na (ZDS) talebin arttığı gözleniyor. Ancak, geçmiş depremlerde de görüldüğü depremin etkileri geçtikten sonra vatandaşlar, ZDS poliçesi yaptırmayı ya da poliçelerini yenilemeyi ihmal ettikleri dikkat çekiyor. Uzmanlara göre, ülkemizde sigorta bilincindeki düşüklük yanında ZDS yaptırmayanlar için ciddi bir yaptırımın olmamasının da ZDS’ye talebi azalttığını belirtiyor. Tapu, elektrik, doğalgaz vb. kayıtlarda poliçenin sorgulanması nedeni ile poliçe yaptırıldığını vurgulayan uzmanlar, ZDS’sini yaptırmayan ya da yenilemeyenler için ciddi yaptırımlar olması gerektiğini söylüyor.
