Hayatımız Sigortalı Dergisi Yazarı Cenk Ecevit, derginin Mayıs sayısında brokerliğin ne olduğunu yazdı. Ecevit’in ‘Brokerlik’ başlıklı makalesi şöyle…
Sigorta ve Reasürans Brokerinin tanımı 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nda şu şekilde yapılmaktadır; Madde 2-d : Sigorta veya reasürans sözleşmesi yaptırmak isteyenleri temsil ederek, bu sözleşmelerin yaptırılacağı şirketlerin seçiminde tamamen tarafsız ve bağımsız davranarak ve teminat almak isteyen kişilerin hak ve menfaatlerini gözeterek sözleşmelerin akdinden önceki hazırlık çalışmalarını yürütmeyi ve gerektiğinde sözleşmelerin uygulanmasında veya tazminatın tahsilinde yardımcı olmayı meslek edinen kişi…
Kanunda yapılan tanım esasında brokerin görev ve sorumluluklarını net bir şekilde belirlemektedir. Broker, sigorta veya reasürans sözleşmesi yaptırmak isteyeni temsil eder; sözleşmelerin akdinden önce ve uygulanması ile hasar sürecinde yardımcı olur.
Broker riske karşı çözüm önerileri de getirir
Gerek kanun ve yönetmelikler gerekse de piyasa uygulamaları açısından diğer sigorta aracılarından ‘sigorta/reasürans yaptırmak isteyenin temsilcisi’ sıfatı ile ayrılan brokerin zaman zaman bahsedilmesi unutulan bir görevi daha bulunmaktadır: Müşterisinin doğabilecek riskine karşın çözüm önerileri getirmek, bu risklere yönelik ürünleri yerel uygulamada olmasa bile dünyadaki uygulamalara göre tatbik etmek hatta tamamen yeni bir uygulamayı başlatmak… Nakliyat sigortalarında hasar sonucu gecikme tazminatları, stok yönetim sigortaları, koruma ve sorumluluk (pandi), kefalet, siber, yönetici sorumluluk, ürün sorumluluk, mesleki sorumluluk gibi ürünlerin çoğu ülkemizde brokerlerin çalışmaları ile uygulanmaya başlanmış hatta bazı ürünler genel uygulama haline gelmiştir.
Bu tür uzmanlık isteyen ürünlerin çoğunun yine ihtiyari reasürans ile ülkemizde brokerler aracılığı ile uygulanabilir halde olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Yine prim karşılaştırma esasına dayalı, mesafeli satış mevzuatına uygun web tabanlı sigorta satış uygulamaları gibi yeni girişimler de yine brokerler tarafından hayata geçirilmiş ve genel hale gelmiştir. Reasürans alanında ise Türkiye dışında ve hatta Türk riskleri olmayan global piyasadaki riskleri gerek Türk gerekse de yabancı sigorta ve reasürans şirketlerine plase eden birçok reasürans brokeri bulunmakta, bu şirketler global reasürans piyasasında ülkemizi temsil ederken ülkemize döviz getirisi sağlamaktadırlar.
Öte yandan brokerler ülkemizde faaliyet gösteren sigorta şirketlerine yangın, mühendislik gibi geleneksel sigorta ürünlerinde de trete ihtiyacının temininde çalışmakta, ihtiyari reasürans sağlayarak ilave kapasite temininde destek olmaktadırlar. 2020 sonu itibari ile hayat dışı branşlarda yüzde 14 ve hayat dahil tüm branşlarda toplamda yüzde 12 paya sahip brokerlerin penetrasyondaki payından öte yeni ürün, yeni uygulama, ülkemize döviz kazandırma gibi ülkemiz sigortacılık sektörüne ve ekonomisine katkıları yadsınamaz ölçüye gelmiştir.
Son yıllarda sayısı hızla artarak 150’yi geçen brokerler arasına yeni katılımlara baktığımızda da yeni fikirler ve uygulamaları getirmek amacı ile çalışma arzusunda olan kişi ve kurumları görmekte, bu girişimlerin hayata geçmesini heyecanla beklemekteyiz.
Birlik’ olarak hareket etmek gerekli
Günümüzde sektörel anlamada yeri farklılaşmış brokerlerin ‘Birlik’ olarak hareket etmesi de artık gereklilik haline gelmiştir. Mesleğin geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak, meslek mensuplarının menfaatlerini; mesleki ahlak, düzen ve geleneklerini korumak, üyeler arasında çıkacak mesleki anlaşmazlıkları kesin olarak çözümlemek; yabancı brokerlerin faaliyetlerini düzenlemek, uyulması zorunlu meslek kurallarını belirlemek; yerel ve uluslararası mesleki kuruluşlara üye olmak, uluslararası mesleki toplantılara katılmak; brokerler arası ilişkilerde mesleki dayanışmayı güçlendirecek kararlar almak; tüketici haklarını koruma adına mesleki düzenlemeler yapmak, sigortacılık ve reasürans ile ilgili konularda seminer; sempozyum, konferans vb. eğitim programları düzenlemek gibi görevleri yerine getirecek ‘Birlik’ ile; ülkemizde faaliyet gösteren ve gösterecek Sigorta ve Reasürans Brokerleri’nin daha güçlü ve etkin olarak değer yaratacağına inanıyorum.