Sigorta sektörünün en önemli dağıtım kanallarının başında acenteler geliyor. İkinci sırada da brokerler ve bankalar geliyor. Acente ve brokerlerin sektörün prim üretiminin üçte ikisini karşıladığını söyleyebiliriz. Fakat sigorta brokeri ve acenteler arasındaki fark pek bilinmez. Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürü Dr. Ahmet Genç bile ‘acente ile broker arasındaki fark, kıymalı pide ile lahmacun arasındaki fark kadar’ demişti. Basit bir söylem ile acente sigorta şirketinin temsilcisi, broker ise sigortalının temsilcisi denilebilir.
Sigorta brokeri olmak için birçok evreden geçiliyor ve Hazine’nin onayı gerekiyor. Acente olmak da kolay değil, birçok prosedürü var. Acente normal olarak bir şirketi temsil etmesi gerekirken günümüzde 10-15 şirketten poliçe düzenleyebilen acentelerin olduğunu duyuyoruz. Brokerlerin ise hizmet verdiği sigortalısının risk analizini yapıp en iyi şartları sağlayan sigorta şirketini bulmak gibi bir sorumluluğu var. Acenteler gelirini, yani komisyonlarını sözleşmeli olduğu sigorta şirketinden alırken, brokerlerin de benzer bir durum içinde olmaları biraz garip bir görüntü verebiliyor.
Acente ucuz poliçe peşinde
Birden fazla sigorta şirketi ile çalışmanın avantajı, en iyi fiyatı veren şirketi bulabilmenin kolay olması. Şirketler arasındaki fiyatlarda öyle bir uçurum var ki, çoğu zaman bu durum acentenin sigortalı arasındaki bağın kopmasına engel oluyor. Yani acente fiyat nedeniyle müşterisini kaçırmamış oluyor. Birden fazla sigorta şirketi ile sözleşme yapamayan acenteler ise internetten iş paylaşımı ile bu sorunlarını çözer olmuşlardı. Hazine bunlara bir sınır getirmeye çalıştı. Diğer taraftan da acentelerin geçmişte çok istediği bu çözümün, son günlerde acentelerin bile şikayet etmelerine neden olduğunu söyleyebilirim. Sektörün duayenlerinden David Kohen “Sigortacılık bir satış becerisidir, işin kolayına kaçılmamalı’ derken, sektörün bir başka aktif duayen yöneticisi Cemal Ererdi ise “Acenteler sigortalılarını fiyata odaklamamalı ve enerjilerini en ucuzu bulmaya harcamamalılar” diyor. Acenteler en ucuz peşinde koşarken, kendi komisyonlarının da düştüğü unutulmamalı.
Brokerler Derneğinin araştırması
Dünyada nasıl dersek, münhasır yani bir şirket ile çalışan sigorta aracılarına ‘acente’, çok şirket ile çalışanlara ise ‘broker’ deniyor. Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği ‘2023 Türkiye Sigorta Aracıları Sektör Araştırma Raporu’ hazırlamış. Şöyle bir inceleme fırsatı buldum. Sonra da Dernek Başkanı Mehmet Genç’i aradım tebrik ettim. Çok başarılı bir araştırma. Sayın Genç bu araştırmanın bir önceki Başkan Basri Batıkarayel zamanında karar verildiğini, sonuçlandırılmasının kendilerine kısmet olduğunu belirtti. Rapordaki en önemli maddede özetle “Çoklu acenteler broker olarak sınıflandırılmalı veya yapılandırılmalı. Dünyadaki örnekleri gibi münhasır acentelik ve sigorta brokeri adları ile gruplandırılmalı’ denilmiş ve lisanslama süreçleri gözden geçirilmeli diye de eklenmiş.
SAİK Başkanı Hüseyin Kasap da benzer bir araştırmayı yaptırıyor. Tüm bunlar sonuçlandırıldığında Hazine tarafından masaya yatırılıp sigorta aracıları için yeni bir yol haritası çıkarılabilir diye düşünüyorum. Sigorta aracılarının şimdiki durumu kıymalı pide, lahmacun değil, bence ‘kıymalı pizza”.