OKS’de cayma süresi uzarsa cayma azalır mı?

CAN KANTAR / POSTA GAZETESİ

BES ve OKS güzel kurgulanmış bir sistem. Tasarrufu teşvik etmeye kim itiraz edebilir ki? Burada esas olan gönüllülük. Sistemde hem vatandaş, hem Devlet kazanıyor. Sisteme dahil olan katılımcılar, Devletin kendilerine verdiği yüzde 25 katkı ve üstüne üstlük enflasyonun az üzerinde de bir getiri elde etmişse çifte kavrulmuş bir avantaj. Ve param ne olur korkusu da yok. Çünkü birikiminiz Takasbank‘ta Devlet güvencesinde. Bu avantajlar tabi ki sistemde en az 10 yıl kalıp, 56 yaşında çıkarsan geçerli. Devlet de bu birikimlerden doğan fon avantajına sahip. Buraya kadar her şey güzel. Ama görüldü ki sisteme katılıp cayma haklarını kullananların sayısı hiç de az değil. Şimdi Torba Yasa‘da yer alan madde ile cayma süresi uzatılıyor. Bu sistemden çıkanların sayısını azaltır mı? Bence hayır. Bu tür önlemler geçici çözümler. Çıkmak isteyen 1 değil 5 ay sonra bile olsa çıkacaktır. Böyle yaparak gönüllülük esası zedelenmiş oluyor.

Ne yapılmalı?

Öncelikle asgari ücretlilerin sistemde kalmalarını beklemek hayal diye düşünüyorum. Hiç olmazsa asgari ücretlilere bu oran yüzde 3 değil de yüzde 1 yapılmalı. Çünkü bu kesim 50 TL’nin hesabını yapıyor. Sistemin içine yüzde 1 ile bile olsa işveren girmeli belki. Bir diğer konu ise BES şirketlerinin gelirlerine öyle tırpan vuruldu ki, sektör şirketlerinde heyecan kalmadı. Hiç BES ve OKS ile ilgili bir tanıtım reklamına rastlıyor musunuz? Devletimiz muhtemelen ‘taşın altına elimi ben koyuyorum, onlar aracı, o para onlara yeter’ diyordur. Böyle olunca, BES şirketleri ise işi otomatiğe bağladılar, ‘Gelen gelir, kalan kalır, cayan cayar’ deyip para kazanabilecekleri hayat sigortası ve sağlık sigortasına yöneldiler. Sözün özü, cayma süresini bir sene sonrasına yapsak ne olur? Çıkan 1 yıl sonra çıkacak, bu süreçte de sisteme sövüp sayacak. Fakat şirketlere nefes alacak bir gelir alanı bırakırsak, tanıtım yapacak, katılımcılara sistemin faydalarını anlatacak. İşte o zaman cayma azalır.

Benim sistemle ilgili çözüm önerilerim bunlar.