Allianz tarafından yapılan çalışma tüm dünyada kadınların ilerleyen yaşlarda yoksulluk gerçeği ile yüzyüze kalma riskini ortaya çıkarıyor. Araştırmaya göre azalan evliliklere karşın artan boşanma oranları ve uzayan yaşam süresi yoksulluğu tetikliyor
Allianz tarafından yapılan araştırmaya göre kadınlar; azalan evlilik oranları, artan boşanma vakaları ve eksik finansal bilinç nedeniyle yaşlılıklarını yoksulluk sınırının altında geçiriyor. Allianz’ın OECD verilerine dayanarak yaptığı ve 30 ülkeyi kapsayan araştırmasında Türkiye de yer alıyor.
Buna göre Türkiye’de 65 yaş üstü kadınların yüzde 15.6’sı yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Kadınları yaşlılıkta yoksulluğa iten en önemli sebeplerin başında ise dünya genelinde evliliklerin azalırken, boşanmaların artması ve uzayan yaşam süresi geliyor. Finansal bilinçteki eksiklik ise yine yaşlılıkta yoksulluğa yol açıyor. Boşanmadan dolayı yoksullukla karşılaşma riski ise nesillere göre farklılık gösteriyor.
Boşanma vakalarında kadınların haklarını koruyan düzenlemelerin çok yakın zamanda hayata geçmiş olması, nispeten genç kadınların yoksullukla karşılaşmasına engel. Türkiye’de de boşanma esnasında mal paylaşımının nasıl yapılacağına dair düzenleme 2009 yılında hayata geçirilmişti. Bu da bu tarihten sonra boşanan kadınların, evlilik süresince elde edilen mal varlığına ortak olmasının yolunu açıyor.
1970 yılında OECD ortalamalarına göre 1000 kişiden 8’i evlenirken, 40 yıl sonra bu oran 1000’de 5’e gerilemiş durumda. Bu durum, daha az ilişki yaşandığı anlamına gelmese de her geçen gün daha fazla kişi evlenme fikrinden uzaklaştığı gözleniyor. Türkiye’de de Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2012 rakamlarına göre evliliklerin sayısı 2012 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 1.9 artarken, boşanmaların ise yüzde 2.7 arttığı gözleniyor.
Yine OECD rakamlarına göre Almanya’da kadınların ortalama evlenme yaşı 29’ken, ortalama evlilik süresinin 14 yıl ve boşanma yaşının 43 olduğuna dikkat çekiliyor. Türkiye’de ise TÜİK’in 2012 verilerine göre kadınlar için ortalama evlilik yaşı 23,5 iken boşanmaların yüzde 39,6’sı evliliğin ilk 5 yılı içinde, yüzde 21,2’si ise evlilik süresi 6-10 yıl arası olan çiftlerde görülüyor.
Yaşam süresinin uzaması da yoksullukla geçirilecek sürenin artmasına neden oluyor. Türkiye’de kadınların ortalama yaşam süresi Birleşmiş Milletler verilerine göre 78 yıl olarak hesaplanıyor. Ancak sağlık alanındaki gelişmeler Rostock’taki The Max-Planck Demografik Araştırmalar Enstitüsü’nün araştırmalarına göre 2070 yılında insan ömrünün 100 yıla çıkması tahmin ediliyor. Bu da gelecekte bireylerin daha uzun bir emeklilik için daha fazla birikim yapma ihtiyacını doğuruyor.
Çalışma, eski dönemde, hiç iş hayatına girmemiş, eğitimi olmayan ve kariyeri çocuk büyütüp aileyle ilgilenmekle sınırlı kadınların boşanmalarda daha büyük zararla gördüğü vurgulanıyor. Buna göre 30 OECD ülkesinin 27’sinde 65 yaş üstü kadınların yüzde 15’i yoksulluk sınırının altında yaşarken, aynı yaştaki erkeklerde bu oran yüzde 11 seviyesinde kalıyor.
Bunun aksine bugün 50-60 yaşında arasındakilerin daha konforlu bir hayat sürdüğü, özellikle sanayileşmiş toplumlarda bugünkü kadınların annelerinden çok daha iyi eğitimli ve iyi seviyede olduğu ifade ediliyor. Bu toplumlarda kadınların iş hayatının bir parçası olduğu ve gelecekleri için yatırım yaptıklarına dikkat çekilen çalışmada bugünün kadınlarının daha iyi imkanlara sahip olduğu ve emeklilik dönemi için yatırım yapabildikleri belirtiliyor. Kadının artan ekonomik bağımsızlığının artmasının, finansal destek için bir eşe bağlı olmaktan çok daha önemli olduğu da çalışmanın notları arasında yer alıyor.
Bugün 20lerinde olan kadınlar finansal bağımsızlığa ve geçmişe kıyasla daha adil bir ücret politikasına sahip olsa da finansal krizlerden dolayı iş olanaklarının azalması karlı bir yatırım yapmayı engelliyor. Pek çok ülkede gençler arasındaki işsizlik oranının ve kişi başına düşen borç miktarının artması da genç toplumun önündeki fırsatların da azalmasına yol açıyor.
Allianz Türkiye CEO’su Solmaz Altın araştırmaya ilişkin değerlendirmesinde “Kadınlar dünyanın neresinde olursa olsun ilerleyen yaşlarda yoksullukla karşı karşıya kalma riskine sahip. Erken yaşlarda yapılan birikim ve yatırımlar gelecekteki refaha önemli derecede katkı sağlıyor. Bu anlamda kadınlarımızın finansal bilinçlerinin artması ve geleceklerini iyi tasarlamalarıyla yapacakları yatırımlar, daha mutlu ve huzurlu bir yaşlılık dönemi olarak geri dönecektir” diye konuştu.
Ülkelere Göre 65 Yaş Üstü Kadınlarda Yoksulluk Oranı (%) |
|||||
1 |
Güney Kore |
47.2 |
16 |
İngiltere |
12.6 |
2 |
İrlanda |
35.3 |
17 |
Danimarka |
11.5 |
3 |
Avustralya |
28.9 |
18 |
Almanya |
10.8 |
4 |
Meksika |
28.5 |
19 |
Fransa |
10.4 |
5 |
ABD |
26.8 |
20 |
Avusturya |
10.1 |
6 |
Japonya |
24.7 |
21 |
Slovakya |
8.4 |
7 |
İspanya |
24.7 |
22 |
Kanada |
8.1 |
8 |
Yunanistan |
24.5 |
23 |
İsveç |
7.7 |
9 |
İsviçre |
19.3 |
24 |
Macaristan |
6.6 |
10 |
Portekiz |
17 |
25 |
Polonya |
6.1 |
11 |
Finlandiya |
16.9 |
26 |
İzlanda |
4.3 |
12 |
İtalya |
16.1 |
27 |
Çek Cumhuriyeti |
2.9 |
13 |
Türkiye |
15.6 |
28 |
Lüksemburg |
2.4 |
14 |
Norveç |
13.1 |
29 |
Hollanda |
2.4 |
15 |
Belçika |
12.9 |
30 |
Yeni Zelanda |
0.9 |