2015 yılı yatırım araçları açısından çok dalgalı hareketlerin olduğu bir yıldı. Faizler yukarı yönlü hareket ederken, döviz tarafında kurdaki artışla TL’nin ciddi değer kayıpları gündeme geldi. Hisse senetlerinde de kayıplar söz konusuydu. Bu nedenle bireysel emeklilik yatırım fonlarının portföylerinde yer alan yatırım araçlarının birçoğu enflasyon karşısında reel getiri sağlayamazken, hisse fonlar düşüş eğiliminde idi. 2015 yılında iyi getiri sağlayan fonlar döviz cinsi yatırım araçlarına portföylerinde yer veren fonlar oldu. Peki, 2015 geride kaldı. 2016 yılında yatırım araçlarında beklentiler nedir? Bu beklentiler hangi yatırım fonlarının getirisini olumlu, hangilerini olumsuz etkiler?
Bireysel emeklilik yatırım fonlarının en çok yatırım yaptığı enstrumanlar olan faize dayalı yatırım araçlarından, kamu ve özel sektör tahvili ve bonosu ile mevduat faizlerini bu başlıkta incelemek gerekir. Bu yatırım araçlarına alternatif fonlar dışında hemen hemen bütün fonlar yatırım yapmaktadır. Kamu borçlanma araçları fonları, özel sektör borçlanma araçları fonları, kısa vadeli borçlanma araçları fonları ve para piyasası fonlarının içeriğinde asgari yüzde 80 oranında bu yatırım araçları yer almaktadır.
Faizler yüzde 14’e yükselebilir
Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası faizlerde değişikliğe gitmeyerek faiz oranlarını aynı bıraktı. Buna göre Merkez Bankası faizleri yüzde 11.25 ile yüzde 7.75 aralığında dalgalanıyor. Buna bağlı olarak piyasada işlem gören borçlanma araçlarının faizleri yüzde 11 seviyesinin üstünde. Ancak, bu yıl ABD Merkez Bankası’nın (FED) dört kez faiz artırımına gidebileceğini açıklaması, önümüzdeki dönemde bütün dünya piyasalarında faizlerde yukarı yönlü bir hareket beklentisi oluşturdu. Yıla yüzde 11’ler seviyesinden başlayan faizleri içeride asgari ücret artışları nedeniyle yükselmesi beklenen enflasyonun da yukarı yönlü baskılaması ile yüzde 14’lere doğru bir hareketlilik olacağı uzmanlar tarafından dile getirilmeye başlandı. Bu nedenle faize dayalı yatırım araçlarını portföylerinde tutan bireysel emeklilik fonlarında getiriler artacak, ancak reel getirilerde azalma söz konusu olacaktır.
Peki, dövize dayalı yatırım araçlarında beklenti nedir? Yıla hareketli başlayan döviz fiyatları uluslararası piyasalardaki çalkantılardan doğrudan etkileniyor. Zaten FED’in faiz artırımı açıklamasıyla gelişen ülke para birimleri, dolara karşı değer kaybetmeye başlamıştı. Doların güçlenmesi aslında dövize bağlı enstrumanlara (Eurobond, yabancı hisse senedi gibi) yatırım yapan fonların getirisinin artmasına neden oluyor. Bu değer kaybının bu yıl da belli bir seviyede sürmesi beklenebilir. Bir taraftan Çin’de yaşanan çalkantılar diğer taraftan FED’in faiz artırım silahı, gelişmekte olan ülke paraları üstünde ciddi baskı oluşturuyor. Bunun devam etmesi halinde yabancı para ile yatırım yapan fonların getirilerinde de artışlar söz konusu olacaktır.
Hisse fonlar değer kaybedecek
Hisse senedi piyasaları ise 2016’ya ciddi düşüşler ile başladı. Özellikle Çin hisse senetlerinde yaşanan değer kayıpları ve petrol fiyatının uluslararası piyasalarda 27 dolarlara kadar geri çekilmesi bütün hisse senedi piyasalarını temelinden sarsıyor. Çünkü hisse senetleri piyasalarında işlem gören çok güçlü petrol üreticisi ve dağıtıcısı firmalar var. Diğer taraftan petrolün değer kaybı nedeniyle petrol ticaretinden elde edilen gelir ve vergilerin düşmesiyle ekonomileri olumsuz etkilenen Suudi Arabistan, Rusya, Brezilya, Venezüella gibi petrol üreticisi ülkeler var. Kârlılığı düşen şirketler ve işletme sermayesi gereksiniminin artması bütün hisse senedi piyasalarına olumsuz yansıyor. Çin başta olmak üzere hemen hemen bütün borsalarda ciddi düşüşler yaşanıyor. Borsa İstanbul da bu olumsuz gelişmelerden etkilenerek 69 bin’lere doğru geri çekiliyor. Bu görünümün yılın ilk aylarında devam etmesi halinde hisse fonlarının da değer kaybetmesi kaçınılmaz olacaktır. Muhtemelen yılın ikinci yarısında hisse senetlerinde toparlanma ve güçlenme çabası izlenebilir.
Altın tarafına bakmadan geçmek olmaz. Çünkü geleneksel yatırım aracı olan altın uluslararası piyasalarda 2011 yılından beri düşüş eğiliminde. Ancak içeride dolar bazında hesaplanan altın fiyatı dolardaki değerlenmeye bağlı olarak 2014 yılının ortalarından itibaren yükseliş eğilimine girdi. Döviz fiyatlarında yıl içerisinde yükseliş olacağı beklentisi altın fiyatlarını da olumlu etkileyecektir.
