BDDK’nın aldığı önlemler, tüketim harcamalarında ve ekonominin büyüme hızında 2014’te düşüş beklentisi sigorta sektörünü de etkileyecek. Hayat dışı sektörde bu yıl büyüme hızının yüzde 20’nin altına gerilemesi bekleniyor. 2013 yılı karnesine bakıldığında, Türk sigorta sektörünün büyüme notu olarak “yıldızlı pekiyi” derecesini aldığı görülüyor. 2012 yılında soluklanan sektör, geçen yıl son yılların en iyi performansını sergiledi.
Gerçi, elimizde yılın tamamına ilişkin veriler henüz yok; sadece 10 aylık veriler mevcut. Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) verilerine göre, sektör 2013 Ocak-Ekim döneminde yüzde 23,26 büyüdü. Tüketici fiyatlarındaki yüzde 7,71’lik artıştan (2012 Ekim-2013 Ekim dönemi TÜFE oranı) arındırıldığında sektörde reel büyüme oranı ise yüzde 14,44 olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk 10 aylık döneminde hayat dışı (elementer) sektör yüzde 22,63 büyürken, hayat branşındaki büyüme ise yüzde 27,13 oldu. Yılın tamamında da sektörün 10 aylık döneme benzer sonuçlara ulaşması bekleniyor. Peki, geçen yılki göz kamaştırıcı büyüme performansı bu yıl da tekrarlanacak mı, yoksa sektörde büyüme hızı düşecek mi?
Bu soruların yanıtları, son günlerde sektörle yakından ilgilenenler tarafından da merak ediliyor. Biz de SİGORTALI Dergisi olarak bu soruları sektör yetkililerine yönelttik. Sektör temsilcilerinin yaygın görüşüne göre 2014, 2013 yılından biraz farklı olacak; hayat dışı sektörde nominal büyüme hızı yüzde 20’nin altına gerileyecek.
Sektör ekonomi ile büyüdü
2014 yılı ile ilgili beklentilere geçmeden önce, sektörde geçen yılki gelişmeleri kısaca değerlendirmekte yarar var: Sektörde 10 aylık büyümede en temel faktör, kuşkusuz Türkiye ekonomisindeki canlılık. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) geçtiğimiz ay açıkladığı verilere göre, ekonomi 2013’ün üçüncü çeyreğinde beklentilerin de üzerinde, yüzde 4,4 büyüdü. 2009 yılının son çeyreğinden itibaren kesintisiz büyüyen ekonomi, ekonomiye göbekten bağlı sigorta sektöründe prim üretim artışında da etkili oluyor. Sektörün büyümesinde etkili olan ikinci faktör yine ekonomik büyüme ile paralel olarak iç talep ve otomobil satışlarındaki artış. Nitekim, Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre, otomobil satışları 2013’ün 11 aylık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18,53 artarak 563 bin 456 adete ulaştı. Otomobil satışlarındaki artış, hayat dışı sektörde toplam pastadan yaklaşık yüzde 40’lık pay alan oto sigortalarında prim üretimini artırıcı etki yapıyor. Ekonomideki gelişmeler dışında sigorta sektörünü geçen yıl büyüten en önemli faktör, fiyatlardaki artış. 2013 yılı başından itibaren, başta trafik sigortaları olmak üzere birçok branşta sigorta şirketlerinin fiyatları artırmaları da hayat dışı sektörde büyümeyi tetikledi. Ayrıca, geçen yılki büyümede 2012 yılında rakamların görece küçük olmasından kaynaklanan baz etkisine de dikkat çekmek gerekiyor. Ancak, 2013’ün 10 aylık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre sektörde toplam poliçe adedinde yüzde 12, sigortalı adedinde ise yüzde 64’lük artış, sektörün sadece fiyat değil aynı zamanda miktar olarak da büyüdüğünü gözler önüne seriyor. Hayat dışı sektörde ise 10 aylık dönemde pazar payını yüzde 15’in üzerine yükselten ve 2012’nin aynı dönemine göre yüzde 33,2 artışla 2 milyar 521.5 milyon TL prim üreten Axa Sigorta ilk sırada yer alıyor. Axa Sigorta’yı yüzde 16,41 artışla 2 milyar 118.3 milyon TL prim üreten Anadolu Sigorta izliyor.
BDDK’dan taksitlere sınır
2013 yılını kısaca değerlendirdikten sonra, 2014 yılına gelecek olursak, bu yıl koşulların geçen yıldan biraz farklı olacağının altını çizmek gerekiyor. Öncelikle sektörün geçen yılki büyümesini domine eden Türkiye ekonomisinde büyüme hızının, bu yıl yüzde 4’ün altında kalması bekleniyor. Kredi kartı ile yapılan alışverişlere taksit sınırlaması getiren Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) şimdi de aylık taksit miktarına da bireylerin maaşına göre sınırlama getirmeye yönelik düzenleme hazırlığı içinde. BDDK’nın aldığı önlemlerin, geçen yılki ekonomik büyümede etkili olan kredi kartı ile yapılan alışverişleri ve tüketim harcamalarını sınırlayıcı bir etki yapması bekleniyor. Bu da doğal olarak ekonomi ve sigorta sektörü üzerinde de yavaşlatıcı bir etki yapacak.
Fiyatlarda hızlı artış olmaz
İkinci önemli bir faktör de geçen yılki hayat dışı sektörde büyümede etkili olan fiyat artışlarının bu yıl görülmesi beklenmiyor. Trafik sigortalarında bu yıl başından itibaren fiyatlandırmada tam serbestiye geçilirken, fiyatlarda 2013’e göre hızlı bir düşüş de beklenmiyor. Bunun da temel nedeni, söz konusu branşta zararın sürmesi. Sigorta sektörünün en büyük zarar kaynağının trafik sigortası olduğunu belirten Güneş Sigorta Genel Müdürü Serhat Süreyya Çetin, son 7 yılda sektörün, trafik sigortasından 3,4 milyar TL zarar ettiğine dikkat çekiyor. Çetin, “2012 yılı ise trafik branşında en çok zarar edilen yıl oldu; zarar 1,3 milyar TL’ye ulaştı. Bu nedenle tam serbestiye geçilmesinin fiyatlarda indirim yapılmasına izin verebileceğini düşünmüyorum” diyor. Sektör yetkililerine göre, geçen yıl fiyatlarda trafikte yüzde 50’ye yakın artışlar bu yıl yaşanmayacak. Sektör, 2014’te daha çok sigortalı ve poliçe adetlerini artırmaya çalışacak. Bununla birlikte tüketimi ve iç talebi kısmaya yönelik önlemler nedeniyle sektörde adetleri artırmanın da bir sınırı alacağı aşikar. Sektör temsilcileri, bu yıl oto sigortaları ve sektörün genelinde kârlılığın artmasını bekliyor.
TSB Başkanı Recep Koçak:
2014’te oto sigortalarında sonuçlar iyileşecek
2014 yılında hayat dışı sektörün 2014’te yüzde 15-20 aralığında büyüyeceğini tahmin ettiğini dile getiren Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı ve Işık Sigorta Genel Müdürü Recep Koçak, şunları söylüyor: “Hayat dışı branşlarda 2014 yılında özellikle oto sigortalarına ilişkin sonuçların iyileşmesi ve sektörün uzun yılların ardından bu branşta da kâr etmesi bekleniyor. Her ne kadar toplam prim üretiminin yaklaşık olarak yarısını oluşturan oto branşı, sektörün kârlılığı üzerindeki etkili olsa da doğal afetler, uluslararası reasürans piyasasındaki gelişmeler, karşılıklar, deprem sigortasındaki zorunlu tarife koşulları ve yeni zorunlu poliçelerin yürürlüğe girmesi gibi hususlar teknik sonuçlar üzerinde doğrudan etki yapacağından, sektörü etkileyecek dış etkenlerde çok önemli bir değişiklik olmaması durumunda 2014 yılında da hayat ve hayat dışı dahil sektörde yüzde 15-20 aralığında büyüme sağlanacağını söyleyebiliriz.”
Axa Sigorta CEO’su Cemal Ererdi:
Şirketler adetleri artırmak için çaba gösterecek
2013 yılında hayat dışı sektörün lideri Axa Sigorta’nın, CEO’su Cemal Ererdi’ye göre, bu yıl hayat dışı sektörde büyüme hızı düşecek, kârlılık ise artacak. Sektörün 2014’te nominal olarak yüzde 10-12 gibi büyümesini beklediğini belirten Ererdi şunları söylüyor: “2013’te sektörde fiyat artış etkisi çok fazlaydı. Ancak, bu yıl bu fiyat artışlarının sürmesi kolay değil. Sektör adetleri artırmaya yönelik çaba sarf edecek. Oto sigortalarında fiyat artışlarından bağımsız adet artışlarıyla büyüme sağlanacak. Ayrıca, Hükümet 2014’te ekonomide yavaşlama öngörüyor. Tüketimin daha da sınırlanması beklentisi var. Bu da sektörü etkileyecek.”
Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken:
Sektör, 2014’te kasko sigortasıyla büyüyecek
Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken, sigorta sektöründe 2013 yılının değerlendirmesi ve 2014 yılı beklentileri ile ilgili olarak şu görüşleri dile getiriyor: “Anadolu Sigorta ve rakip şirketlerin son beş yıllık prim artış oranları göz önüne alındığında, tüm şirketlerin artış oranlarının yıllar itibariyle dalgalanma gösterdiği gözlemlenmekle beraber 2013 yılında prim artış oranlarında genel olarak artış olduğu görülüyor. 2014 yılında da Türk sigorta sektörüne olan ilgi artacak ve şirketler arası rekabet artarak devam edecek. Sektörün, kasko sigortası genel şartlarında yapılan değişiklikler neticesinde çeşitlenen kasko ürünü ile 2014 yılında da büyüyeceği beklentisindeyiz. Sektörün hayat dışı sigortalarda 2014 için yüzde 15-20 aralığında büyümesini bekliyoruz.”
Güneş Sigorta Genel Müdürü Serhat Süreyya Çetin:
Oto dışı branşlara doğru bir yönelim var
Güneş Sigorta Genel Müdürü Serhat Süreyya Çetin, sigorta sektörünün, nominal ve reel olarak büyüme trendinin 2014 yılında da sürmesini beklediklerini ifade ediyor. Sektör olarak oto dışı branşlara doğru bir yönelimin mevcut olduğunu ifade eden Çetin şunları söylüyor: “2013’ün ilk dokuz aylık sonuçlarında; sorumluluk, yangın, mühendislik ve kaza branşlarında yaşanan büyümeler bunun sinyallerini veriyor. 2014 yılında başta bu branşlar olmak üzere, trafik ve kasko branşlarında da hem büyümenin hem de rekabetin gerçekleşebileceğini düşünüyoruz. Yeni yasal gelişmeler sonucu bina tamamlama sigortası gibi yeni branşların da gündeme gelmesi, diğer taraftan büyük projelerin devam etmesi piyasa büyüme trendinin süreceği düşüncesini pekiştiriyor. 2014 için de sektörde nominal büyümenin yüzde 20’ler seviyesinde olmasını bekliyoruz.”
Neova Sigorta Genel Müdürü Özgür Koç:
Trafikte fiyatlarda doygunluğa ulaşıldı
Sigorta sektörü açısından 2014’ün, 2013’ten farklı bir yıl olacağını belirten Neova Sigorta Genel Müdürü Özgür Koç şunları söylüyor: “2013’te hem ekonominin büyüme hızı arttı hem de trafik sigortalarında fiyat artışları yoğun oldu. Hayat dışı sektörde geçen yılki yüzde 25’lik büyümenin yüzde 10’u fiyat artışlarından, yüzde 15’i de reel ekonomik büyümeden kaynaklanıyor. Ancak bu yıl ekonomide büyüme hızında bir azalma olabilir. Ayrıca trafik sigortalarında sektör fiyatlandırmada bir doygunluk noktasına ulaştı. Bu nedenle hayat dışı sektörün nominal olarak bu yıl yüzde 12-15 düzeyinde büyüyeceğini, poliçe sayısında yüzde 2-3 düzeyinde artış olacağını tahmin ediyorum.” Alp SÜER / SİGORTALI