Sigortalılar ve sigorta şirketleri arasında yaşanan uyuşmazlıkların çözüm noktası konumundaki Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvurular her yıl katlanarak artıyor. Uyuşmazlıkları hızlı bir şekilde çözüme kavuşturan Sigorta Tahkim Komisyonu bugüne kadar 1 milyonun üzerinde başvuru aldı. Kimi kayalara takılan yatının masrafının, kimi çarptığı sokak köpeğinin ve kedinin tedavi masraflarının, kimi ise gizli anahtar ile çalınan aracından kaynaklanan zararının karşılanması için soluğu Sigorta Tahkim Komisyonu’nda aldı.
Şehirlerarası yolda aracıyla seyir halinde olan sürücü, sokak köpeğine çarptı. Duyarlı sürücü, yaralı köpeği veteriner polikliniğine götürdü. Bel kemiğinde kırılma tespit edilen yaralı köpek, tedavi edildi. Kazazede sokak köpeği için 11 bin lira tedavi ücreti ödeyen sürücü, zararın trafik sigortası kapsamında karşılanması gerektiğini düşünerek sigorta şirketinin kapısını çaldı. Ancak olumlu yanıt alamadı. Şirket yetkilileri, poliçenin böyle bir hükmü içermediğini öne sürdü. Hukuk mücadelesini sürdüren duyarlı sürücü, bu kez Sigorta Tahkim Komisyonu’na müracaat etti…
Bu olay sigortalılar ve sigorta şirketleri arasında yaşanan uyuşmazlıkların çözüm noktası konumundaki Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan milyonlarca başvurudan sadece biri… Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvurular her yıl katlanarak artıyor. 15 yıl önce uyuşmazlıkların hızlı, kolay ve düşük maliyetle çözülmesi amacıyla kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu bugüne kadar 1 milyonun üzerinde başvuru aldı. Sigorta hakemlerince yaklaşık 780.156 başvuru karara bağlandı.
İlk çeyrekte 130 bine yakın başvuru yapıldı
Sigorta Tahkim Komisyonu 2007 yılında kuruldu. Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraflar arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacıyla kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu, hakem listelerinin oluşturulması ve sisteme üyeliklerin tamamlanması ile 2009’dan itibaren uyuşmazlık başvurularını kabul etmeye başladı. O günden bugüne birçok anlaşmazlığı çözüme kavuşturdu.
Komisyon’a yapılan başvurular 2009 yılında 137 adet iken, 2014 yılında 10 bine, 2018 yılında 100 bine, 2020 yılında 128 bin 878’e, 2021’de ise 300 bine yükseldi. Sadece Nisan 2022- Haziran 2022 arasında Komisyon’a 128 bin 890 başvuru yapıldı. Bunun 18 bin 688 adedi hayat dışı, 202 adedi de hayat branşında oldu.
Komisyona, 2009 yılından 2021 sonuna kadar toplam 880.888 adet başvuru yapıldı.
Kararlar hızlı çıkıyor
Uyuşmazlık dosyaları hakeme intikal ettiği andan itibaren 4 aylık süre içinde çözüme kavuşturuluyor. İlk hakemin kararına itiraz edilmesi halinde itiraz hakemleri en geç 2 ay içinde itirazı karara bağlıyor. Komisyon’un, yaşanan yoğunluğa rağmen 2020 yılında karara bağlama süresi ortalama 85 gün gibi kısa bir sürede gerçekleşti.
Başvuruların coğrafi dağılımı(Nisan-Haziran 2022 Dönemi)
Bölge Başvuru sayısı
Akdeniz Bölgesi 6.549
Doğu Anadolu Bölgesi 1.852
Ege Bölgesi 10.145
Güney Doğu Anadolu Bölgesi 4.365
İç Anadolu Bölgesi 17.695
Karadeniz Bölgesi 4.677
Marmara Bölgesi 83.607
Poliçe türü bazında dağılım (Nisan-Haziran 2022 Dönemi)
Poliçe türü Başvuru sayısı
Trafik 121.641
Motorlu Kara Taşıtları-Kasko 5.159
Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk 1.196
Motorlu Kara Taşıtları Dışındaki Kara Taşıtları 120
Diğer 774
Hakem Kararları Dağılımı (Nisan-Haziran 2022 Dönemi)
Başvuruda Belirtilen Talebin Kabulü 17.565 17.117 18.693
Başvuruda Belirtilen Talebin Kısmen Kabulü 5.750 5.743 5.604
Başvuruda Belirtilen Talebin Reddi 4.799 4.613 4.663
Başvuru maliyetleri uyuşmazlığa göre değişiyor
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru maliyetleri uyuşmazlık tutarına göre değişiyor. Uyuşmazlık tutarına bağlı olarak 150, 350 ve 500 lira başvuru ücreti bulunuyor.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na kimler başvurabilir?
Uyuşmazlık yaşanılan sigorta kuruluşu, Sigorta Tahkim Komisyonu’na üye ise ve başvuruda bulunduğunuzda sigorta kuruluşu talebinizi tamamen veya kısmen reddettiyse, talebinize başvuru tarihinden itibaren 15 iş günü (Trafik Sigortasında 15 gün)
içinde yazılı olarak cevap vermediyse başvuruda bulunulabilir. Komisyonun başvuruyu değerlendirmeye alabilmesi için Zorunlu Sigortalar hariçuyuşmazlık konusu rizikonun ilgili kuruluşun üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması gerekiyor.
Zorunlu Sigortalarda ise kuruluşun komisyona üye olup olmadığına bakılmaksızın, başvuru yapılabiliyor.
Kazada yaralanan sokak köpeğinin tedavisi için emsal karar aldı
Şehirlerarası yolda aracıyla seyir halinde olan sürücü, sokak hayvanına çarptı. Sürücü, yaralı köpeği veteriner polikliniğine götürerek tedavi ettirdi.
Tedavi ücreti 11 bin lira tuttu. Sürücü, zararın trafik sigortası çerçevesinde karşılanması için sigorta şirketine başvurdu. Şirket yetkilileri, poliçenin böyle bir hükmü içermediğini belirterek başvuruyu red etti. Bunun üzerine sürücü, Sigorta Tahkim Komisyonu’na müracaat etti. Konuyu detaylarıyla değerlendiren Komisyon emsal niteliğinde bir karara imza attı.
Komisyon, sahipsiz bir hayvan dahi olsa, her Türk vatandaşının hayvanların yaşama hakkını koruma yükümlülüğü bulunduğu dile getirildi. Kararda şöyle denildi: “Kazada zarar gören köpek, korunması gereken varlık niteliğindedir. Yaralanan köpeğin sahipsiz biçimde aniden yola çıktığı ve araç sürücüsünün kazaen köpeğe çarptığı iddia edilmiştir. Şehir içi ve hatta sokak içi yollarda araç sürücüleri ne yayalara ne de hayvanlara nazaran yolda otomatik geçiş üstünlüğüne sahip değildir. KTK 85. Maddesi uyarınca işletenin kusursuz tehlike sorumluluğu esastır. Köpeğin sahipsiz olması halinde, ‘Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir.” hükmü yok sayılıp yoldaki köpek için ‘ezilmeye zaten müstehak’ olduğu ileri sürülemeyeceğine göre, kusur belirlemesinin evcil hayvana sahip çıkılıp çıkılmamakla ilgisi olmayıp, kazadaki eylemin ve eylemsizliğin değerlendirilmesinden ibaret olduğunu kabul etmek gerekir. Somut olayda sigortalı işletenin hukuki sorumluluktan kurtulmasını sağlayacak bir delil sunulmadığına göre tehlike sorumluluğu ilkesi gereği davalının zarardan hukuken sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Bilirkişi raporuyla doğrulanan 8 bin 215 TL üzerinden kısmen kabulü gerekmiştir. Sigorta şirketine başvuru tarihinden itibaren yasal faizin ödenmesine, hükmedilmiştir.”
Komisyon, kazadan sonra alınan Amatör Denizci belgesi nedeniyle ‘red’ verdi
Tekne sahibi, 10 Ağustos 2021 tarihinde Seferihisar Teos Marina’dan yola çıkıyor. Rüzgarın sert olduğunu gören tekne sahibi, tekne radarını ve denizin l-3 metre altında görünen kayalığı da dikkate alarak Güneşköy Koyu’na 6.5 metrede demir atıyor. Başlangıçta tutmuş görünen demirin sert rüzgarın etkisiyle taradığını fark ediyor. Demir almak için zinciri toplamaya başlıyor. Ancak kısa bir süre sonra zincirin kayalığa takıldığını, ani ve ters rüzgarın da etkisi ile teknenin kayalığa doğru sürüklendiğini fark ediyor. Tüm manevra çabalarına rağmen tekne salmasının altı kayalığa sertçe bir şekilde sürtüyor. Bir şekilde kayalıktan tekne kurtarılıyor ve marinaya dönülüyor. Söz konusu sürtmeden kaynaklı teknede 2.087 euroluk hasar oluşuyor. Tekne sahibi sigorta şirketine başvurarak hasar dosyası açtırıyor.
Teknede meydana gelen hasara ilişkin olarak sigorta şirketi tarafından hasar tutarı muafiyet sonrası 1.172 euro olarak onaylanmakla birlikte, talep red ediliyor. Red gerekçesi olarak da tekne sahibinin Amatör Denizci belgesinin tarihi ileri sürülüyor. Çünkü tekne sahibinin amatör denizci belgesi 12 Ağustos 2021’de veriliyor. Tekne sahibi “Amatör Denizci Belgesi, Sınavı Takip Eden İki Ay İçinde Düzenlenir Ve Sınavı Başaran Adaya Veya Yetkilendirdiği Vekiline Verilir. Sınava girdiğim ve geçtiğim tarih 08.07.2021’dir” gerekçesi ile Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuruyor.
Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi ise Sigorta Tahkim Komisyonu’na “Taraflar arasında akdedilen poliçede yer alan özel şart gereğince, kanun ve yönetmeliklerin aradığı yeterliliğe sahip olmayan kişilerin kullanımı sırasında meydana gelen hasarlar teminat dışıdır” diyor.
Sigorta Tahkim Kurulu yaptığı inceleme sonrasında “Sigortalı yatın kanun, yönetmelik ve kurallarla belirlenmiş sayıda ve yeterliliğe sahip olmayan kişiler tarafından kullanılması sırasında meydana gelecek hasarlar teminat dışıdır” diyerek tekne sahibinin talebini red ediyor.
Komisyon “Sahipsiz hayvanların yaşamları desteklenmelidir” dedi
Bir sürücü, çarptığı yavru kedinin ağır yaralanması sonucu en yakın veterinere götürüyor ve tüm tedavilerini yaptırıyor. Tedavi sonucu sürücüye 3.500 TL’lik bir masraf çıkıyor. Sürücü de bu tutarı trafik sigortası kapsamında, sigorta şirketinden tahsil etmek istiyor. Ancak, olumlu bir yanıt alamıyor. Sürücü, bunun üzerine Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurdu. Yapılan incelemenin ardından Sigorta Tahkim Komisyonu, 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 4. Maddesini gerekçe göstererdi. “Bütün hayvanlar eşit doğar ve bu kanun hükümleri çerçevesinde yaşama hakkına sahiptir. Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir” diyerek sürücünün talebini kabul etti ve tedavi masraflarının tümü sigorta şirketi tarafından ödendi.
“Torpidodaki gizli bölmedeki anahtardan haberdar olunmayabilir” dedi
Yer İstanbul… Park halindeki lüks bir aracın camını kıran hırsızlar torpido gözündeki ‘gizli anahtar’ ile aracı çalıyor.
Kaskolu aracın sahibi sigorta şirketine başvuruyor. Sigorta şirketi ise sözleşmedeki ‘Araç anahtarlarının araç üzerinde bırakılması, aracın kapısı ve/veya camı kapalı olsa dahi asıl veya yedek anahtarın araç içerisinde bulunması sonucunda aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi sonucu meydana gelebilecek ziya, çalınma ve zararlar teminat kapsamı dışındadır’ gerekçesiyle başvuruyu reddediyor. Araç sahibi, gizli anahtardan haberdar olmadığını belirterek Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuruyor.
İtiraz dilekçesinde Türkiye ve yurt dışında yaşanan yüzlerce hırsızlık vakasını emsal gösteren araç sahibi araç sahiplerinin söz konusu anahtardan haberdar olduğunun iddia edilemeyeceğini vurguluyor. Yapılan araştırmada bu araçlarda sahiplerinin bile haberdar olmadığı 3’üncü bir anahtarın olduğu ortaya çıkıyor. Sadece bu lüks otomobilin 3 modelinde araçta birinin kilitli kalma ihtimaline karşı torpido gözündeki gizli bölmeye 3’üncü bir anahtar konulduğu, bunu bilen hırsızların da, camı kırıp araçları bu anahtarla çaldığı belirleniyor. Sigorta şirketinin bu hususta bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve poliçelerde sigortalı ile müzakere edilmeden yer verilen klozların (özel ve genel şartlar) haksız şart teşkil ettiği hususlarına yer verdi. İtirazı değerlendiren Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti, emsal olabilecek bir karara imza atarak, başvuruyu yerinde buldu.Kararda, sigorta tazminatının talep doğrultusunda yasal faiziyle birlikte başvuru sahibine ödenmesine hükmedildi.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru için gereken belgeler
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yaparken gereken belgeler ise şöyle:
● Eksiksiz olarak doldurulmuş ıslak imzalı başvuru formu
● Başvuru sahibinin kimlik belgesinin fotokopisi
● Başvuru ücretinin ödendiğine dair banka makbuzu
● Sigorta şirketinden başvurunun olumsuz sonuçlandırdığına dair, şirket yetkililerince imzalanmış cevap yazısı veya başvurudan sonra şirketin 15 iş günü sonunda yazılı cevap vermediğinin ispatına yönelik belgeler
● Sigorta şirketine gönderilen müracaat yazısı
● Sigorta şirketinden alınan yanıt ile şirketin talepleri karşılamama nedenlerini içeren, komisyondan beklenen talebi açık olarak anlatan bir yazı
● Uyuşmazlık konusunda haklılık için sunulması gereken tüm belgelerin okunaklı sureti
● Vekil ile başvuru yapılırsa vekalet ve vekalet suret harç makbuzu, baro pulu
Başvuru formu için: sigortatahkim.org
Başvuru maliyeti uyuşmazlık tutarına göre değişiyor
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru ücreti uyuşmazlık tutarı 5.000 TL’ye kadar olan başvurular için 150 TL, uyuşmazlık tutarı 5.001 ila 10.000 TL arasındaki başvurular için 350 TL, uyuşmazlık tutarı 10.001 TL ve 30.000 TL arasındaki başvurularda 500 TL, uyuşmazlık tutarı 30.001 TL ve üzeri başvurularda uyuşmazlık tutarının %1,5’idir (en az 500 TL).
