Bu yıl toplamda 500 milyon TL’nin üzerinde bir tazminat ödeyeceklerini söyleyen TARSİM Genel Müdürü Yusuf Satoğlu, “Bu yıl çok ciddi bir hasar adedi yaşanmasına rağmen, TARSİM’in çok iyi bir sınavdan geçtiğini düşünüyorum” dedi.
Yakup SAYAR / DÜNYA
Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Genel Müdürü Yusuf Satoğlu, 8 yıl gibi kısa bir zaman diliminde Türkiye’de tarımda sigortalanma oranını yüzde 25’e ulaştırdıklarını söyledi. Yusuf Satoğlu, “Bu yıl çok ciddi bir hasar adedi yaşanmasına rağmen, TARSİM’in çok iyi bir sınavdan geçtiğini düşünüyorum” dedi. Haziran 2014 sonunda TARSİM Genel Müdürlüğü’ne atanan Yusuf Satoğlu, tarım sigortalarında gelinen durumu ve TARSİM’in hedeflerini DÜNYA ile paylaştı.
2014’te tarımda ciddi hasarların yaşandığı bir yıl olarak kayıtlara geçebileceğini söyleyen Satoğlu, “Bu yıl asıl hasar bitkisel ürün tarafında meydana geldi. Özellikle Malatya’da kayısı hasarları, Giresun’da fındık hasarlarını sayabiliriz. Hasar oluştuğu zaman bir anda 25-30 bin hasar ihbarı geliyor. Bu hasar ihbarları bir gün içinde geliyor ve çok iyi yönetilmesi gerekiyor. 30 bin tane hasar bir anda geldiği zaman, bunların eksperlerinin organize edilmesi ve eksperlerin hasar tespitinde bulunmaları gerekiyor. 2014 yılının başlangıcından bugüne kadar tüm branşlar için gelen hasar ihbar adedi 252 bini geçti. Fakat bu yıl bu kadar çok ciddi bir hasar adedi yaşanmasına rağmen, TARSİM’in çok iyi bir sınavdan geçtiğini düşünüyorum” dedi.
2014’te 500 milyon liranın üzerinde ödeme yapılacak
Şu anda ödenenlerle birlikte bu yıl yaklaşık 500 milyon liranın üzerinde bir tazminat ödemesi olacağını belirten Satoğlu, “Bunun büyük bir bölümü ödendi, geri kalan bir kısmı hasatı bekliyor. Hasat olduktan sonra ödeme gerçekleşecek. Geçen yıla oranla hasar ödemesinde yüzde 50 civarında bir artış yaşadık. 2014 yılının başından bugüne kadar, tüm tarım sigortası branşlarındaki poliçe sayısı, 1 milyon adedi geçti. Sigortalı büyükbaş ve küçükbaş hayvanların adedi 700 bin adede yaklaşmış, 16 milyon dekara yakın alan sigortalanırken, sigortalılara sağlanan teminat ise 12 milyar TL’ye yakın” diye konuştu.
Çiftçilerin yaşamlarının yetiştirdikleri ürünlere bağlı olduğunun altını çizen Satoğlu, “Çünkü tüm hayatları buna bağlı, o yüzden sigortalanmaya ihtiyaç duyuyorlar. Türkiye’de toplam sigortalanabilir tarım alanının şu anda yüzde 11 civarı sigortalı. 8 yılda gelinen nokta ise oldukça başarılı. 8 yıllık kısa bir dönemde sigortalanma oranlarını yüzde 25’e getirdik. Kâr amacı gütmeyen bir model olması çok önemli. TARSİM tamamen çifçilerin sürdürülebilir tarım ve üretim yapmalarını sağlayacak devlet destekli bir sistem. Bu yılki üreti mimiz ise 700 milyon TL civarında olacak. Önümüz açık, önümüzdeki yıllarda üretim katlanarak artacaktır” dedi.
2006’dan itibaren 1000’in üzerinde toplantı düzenlendiklerini ve köy köy bilgilendirme toplantıları yaptıkları bilgisini veren Yusuf Satoğlu, “Ama yeterli değil daha fazla yapılması gerekiyor. Bakın aynı zamanda bu sistemde devletin hasat fazlası garantisi var. Devlet diyor ki, bu sistemde beklenmeyen miktarda bir hasar olduğu takdirde ben reasüransın üzerindeki kısım için garantörüm diyor. Yani bu sistemi n faydalarını anlatmak konusunda daha fazla çalışmamız gerekiyor” dedi.
Birçok ülke bizi örnek alıyor
TARSİM’in bugün yurtdışında da büyük ilgi gördüğünü belirten Satoğlu, her ay en az dört beş tane TARSİM modeli için yurtdışından gruplar geldiğinin altını çizerek şunları söyledi: “Daha geçen hafta Dünya Bankası buradaydı. Dünya Bankası Kenya hükümetiyle TARSİM modeline benzer bir model oluşturmak istiyor. Ondan önce Cezayir buradaydı. Yani bundan 8-9 yıl önce İspanya modelini almış olan bir yapının bu yıl bu dönemde örnek teşkil etmesi Türkiye adına çok gurur verici bir olay. Çin aynı şekilde inceliyor TARSİM modelini. Bizim görünmeye ve kendimizi anlatmaya ihtiyacımız var” dedi.
Bugüne kadar 1.4 milyar TL ödendi
Yusuf Satoğlu, sisteme yönelik bilgiler de verdi. Sistemin başlangıcından bugüne kadar 4.4 milyon adedin üzerinde poliçe düzenlendiğini belirten Satoğlu detayları şöyle paylaştı: “401 bin hasarlı poliçenin sahibi olan üreticiye yaklaşık 1.4 milyar TL’nin üzerinde tazminat ödemesi yapılırken, yaklaşık 72 milyon dekar alan ve 3 milyon adedin üzerinde büyükbaş ve küçükbaş hayvan sigortalandı. 2014 yılı itibarıyla teminat kapsamına alınan Arıcılık (Arılı Kovan) Sigortası ile Arıcılık Kayıt Sistemi’ne (AKS’ye) kayıtlı olan yaklaşık 5.5 milyon adet arılı kovanın, 1 milyon adetten fazlası sigortalandı.”
Gül yaprağı da sigortalanacak
•Kuraklık bir gelir kaybı. Şu anda bunun için çalışmalar devam ediyor. Reasürörler, Hazine Müsteşarlığı, Tarım Bakanlığı ve şirketlerimiz arasında oluşturulan çalışma gruplarıyla çalışmalar yapılıyor.
•Burada devletin ciddi bir şekilde prim desteği var. Bitkisel ürünlerin yüzde ellisini devlet karşılıyor. Don teminatında üçte ikisini karşılıyor, yani yaklaşık yüzde 67’sini devlet ödüyor. Dolayısıyla devletin çok ciddi bir desteği var.
•Türkiye’de toplam 2000 tane eksper var. Bunun 1000 tanesi ziraat tarafında, 1000 tanesi hayvancılık tarafında. Eksperler ziraat mühendisleri ve veterinerlerden oluşuyor.
•Yoğun yağmur yağışı teminat dışında. Onu önümüzdeki yıl teminat kapsamına almayı düşünüyoruz. Özellikle meyvelerde yoğun yağışın zararı oluyor. Örneğin yoğun yağmur kiraz da çatlaklara yol açıyor.
•Asma yaprağı sadece üzüm değil bir ekonomik değer. Ticari bir getiri, şimdi onlarında sigortalanmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Gül yaprağı da önümüzdeki yıllarda sigorta kapsamına alınacak.
