Sigorta Tahkim Komisyonu ilk Müdürü Metin Karacan; “Tahkim Komisyonu’nca şirketlere rating skoru verilebileceğini söyledi. Karacan, “Böyle bir uygulama başlatılırsa ödüllendirme yapılabilir. Bu da şirketleri kendi aralarında bir yarışın içerisine sokacak” dedi.
Türk sigortacılığı ile Azerbaycan sigortacılığı arasında iletişim köprüsü kurmak amacıyla YouTube üzerinde yayın yapan SIĞORTA EKRANI AZ.’de Tahkim konuşuldu. Sigorta Tahkim Komisyonu ilk Müdürü Metin Karacan; Sigortacı Ali Bayramov’un yaptığı programda önemli açıklamalar yaptı.
Sigorta Tahkim Komisyonu’nda şirketlerin sadece başvuru adetlerinin belirlenmediğini vurgulayan Karacan, “Aynı zamanda hasar sonrasında kazanma, ret ve kabul adetleri ile ilgili bir rating skoru verilip sınıflandırma yapılabilir. Şirketlerin rating skorları açıklanıp ödüllendirme yoluna da gidilebilir. Böylece şirketler kendi aralarında bir yarışın içerisinde girecekler. Önümüzdeki dönemlerde böyle bir uygulamanın olacağını düşünüyorum” dedi.
Tahkim nasıl kuruldu?
Tahkim Komisyonu’nun kuruluş hikayesini anlatan Karacan, şunları söyledi: “Sigorta Tahkim komisyonu 5684 numaralı sigortacılık kanunu doğrultusunda kuruldu. Faaliyetlerine 2008 yılı itibariyle başladı. Dünyada farklı uyuşmazlık metotlarıyla davalar takip ediliyor. Fransa’da arabuluculuk sistemi var. İngiltere, İrlanda ve Almanya’da Ombudsman’lık sistemi var. Bizimki de Ombudsman sisteminden esinlenerek oluşturulmuş ve daha iyi işlemesi için Türk yargı sistemi ile entegre edildi. Sigortacılık hem teknik bir konu hem de uyuşmazlıklar olabiliyor. Tahkim komisyonu kurulmadan önce sadece ticaret mahkemelerinde bu tip uyuşmazlıklar çözüyordu. Böyle olunca da davalar çok uzun süre biliyordu. Bunun yanında mahkemede dosya takibi için mutlaka bir avukat da çalışmak gerekiyordu. Kişinin kendi başına halletmesi zordu ve daha maliyetliydi. Özellikle küçük tutarlı hasarlarda sigortalılar mahkemeye gitmeyip hasarı sineye çekiyordu. Bu da birtakım sıkıntılara yol açıyordu. Çünkü sigortacılık sektörü güvene dayanan bir sektör. Eğer siz o güveni sağlayamazsınız, uzun vadede sektörde zarar görecek.”
Üç ana konuda faydalı
“Tahkim’in üç ana konuda faydalı olduğunu düşünüyorum” diyen Karacan; “En büyük faydası; haksızlığa uğradığını düşünen tüketici, hızlı bir şekilde ve daha makul ücretlerle sorunlarına çözüm buluyor. Böylelikle sektöre güven sağlanabiliyor. Aynı zamanda şirketlerin gelecekteki yükümlülükleri de daha hızlı ve kolay belirleniyor. Şirketler de bilançolarında gereksiz karşılık ayrılmıyorlar. Başka bir cepheden bakarsak mahkemelerin iş yükünü azalmış oluyor. Tahkimin hem tüketici hem sektör hem de mahkemeler açısından çok ciddi katkılar sağlıyor” diye konuştu.
Bilgilendirme ve iletişim vurgusu
Karacan’a göre sigorta uyuşmazlıklarında yargılamanın insanları tatmin edici bir şekilde yapılması gerekiyor. Karaca, “Böylece sigortalının poliçeye olan güveni de artmış olur. Bunun için de sigorta şirketlerinin vatandaşı bilgilendirmesi ve doğru poliçeyi teklif etmesi çok önemli. Uyuşmazlıkların büyük çoğunluğu sigortalıların yanlış poliçe almasından kaynaklanıyor. Bilgilendirme ve iletişim mümkün olduğu kadar çok yapılırsa bu uyuşmazlıklar da o denli azalacaktır” vurgusu yapıyor.
Tahkim’de 250 tane hakem görevli
Tahkim’in kurulması için önce kanuni mevzuatın lazım olduğunu söyleyen Karacan, şöyle konuştu; “Yani ana mevzuata ihtiyacımız var. Tahkim, Türkiye Sigortalar Birliği nezdinde kurulmuş bir kurum. İdari anlamda Türkiye Sigortalar Birliği’ne bağlı; ama faaliyetlerini bağımsız hakemler tarafından yürütüyor. Tahkimde en büyük rol bağımsız sigorta hakemlerine düşüyor. Bu nedenle o hakemlerin kimler olacağı konusu en temel konulardan birisi. Tahkim Komisyonu 2013 yılına kadar hakemleri belli kriterlere göre aldı. Bu kriterler sigorta hukukçusunun 5 yıl sigorta faaliyeti yapması; hukukçu olmayanların da 10 yıl sigorta sektöründe faaliyet göstermesi gerekiyordu. 2013 yılından sonra yine bu standartlar aynen devam ediyor. Ayrıca sınav sistemi geldi. Şu anda hem standartlar hem de sınav var. Tahkim’de 250 tane hakem görev yapıyor. Tahkim’in amacı kâr etmek değil. Başvuru yapanların ücretleri ve şirketlerin katkıları Tahkim’in bütçesini oluşturuyor. İlk kuruluşta genel bir mali desteğe ihtiyaç oluyor.”
2020 yılında tam 120 bin başvuru
Tahkim’i kurarken çok ciddi sayıda başvuru beklediklerini belirten Karacan; “Tahkim’e 2020 yılında 120 bin başvuru yapıldı. Aylık 10 bin başvuru demektir bu. Biz aslında Tahkim’in kuruluşunda böyle bir durumla karşılaşacağımızı ön görmüştük. Başvurular 10-15 yıl hızlı artacak, sonra bir yerde sabitlenip öyle devam edecek. Ve daha sonra da düşüşe geçecek. Tahkim’in birtakım farklı faydaları da olacak. Tahkime başvurular arttıkça, insanlar bilinçlenip, aynı konularda başvuru yapmayacak. Yine Tahkim’e başvuruda önce şirkete başvurma zorunluluğu var. Sigortalılar talep ve şikayetlerini önce sigorta şirketlerine bildirip; 15 gün içinde tazminat isteği karşılanmazsa; Tahkim’e başvuru hakkı kazanıyorlar. Şirketler de Tahkim’in hep sigortalı lehine karar verdiği konularda gelen tazminat taleplerini baştan ödeyecek. Tahkim Komisyonu’nun yıllık olarak yayınladığı istatistiklere baktığımızda şirket ve sigortalı lehine alınan kararlar arasında çok fazla uçurum yok” dedi.
En fazla şikayet trafikten
Karacan, “Türkiye’de en fazla poliçe üretimi trafik sigortalarında olduğu için en fazla uyuşmazlık da zorunlu trafik ve kasko da yaşanıyor. Bütün branşlardan başvuru var ama önemli çoğunluğu kaza branşlarından oluyor. Bu istatistikleri Tahkim Komisyonu’nun internet sitesinde herkes görebiliyor. Tahkim Komisyonu’na bir şirket hakkında en fazla başvuru yapılması o şirketin kötü şirket olduğu anlamına gelmez. O şirket, prim üretiminde sektör birincisi ise doğal olarak en fazla şikayet de ondan gelecektir. Prim üretimi yapmayan veya az yapan şirket hakkında Tahkim’e az gidilir. Bu da Tahkim’de başvurusu az diye o şirketin iyi şirket olduğunu göstermez. Tahkim’e yapılan başvurular 75 veya 80 gün içerisinde sonuçlandırılıyor. Yargı sürecine göre en fazla 80 günde bir sigortacılık sorununun halleder olması sektöre hız katıyor” şeklinde konuştu.
Ali Bayramov: Azerbaycan’ın Tahkim’e ihtiyacı var
Sigortacı Ali Bayramov, Azerbaycan’da Tahkim sisteminin mutlaka kurulması gerektiğini söyledi. Bayramov, “sigorta sistemi Tahkim gibi oluşumlara henüz hazır değil. Fakat Azerbaycan sigortacılığının da Tahkim’e ihtiyacı var. Hatta başvurular ilk etapta Türkiye’den daha çok olur. Bunun da sigorta birliği içerisinde yapılması lazım. Tahkim’in kurulması, sigortalıya olduğu kadar Azerbaycan’daki sigorta şirketlerine de belirli sistem getirecektir” dedi.