Türkiye’de çok sık olmasa da özellikle güney kıyılarda gözlenen hortumların tarım alanlarına verdiği zarar nedeniyle sigorta şirketlerince geçen yıl 65 bin 770 lira tazminat ödendi.
Tarım alanlarına hortum afetinin verdiği zarar en çok yüzde 54 ile ilkbahar mevsiminde oldu.
AA muhabirinin Meteoroloji Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığı bilgiye göre, hortumların meydana gelmesine “Kümülonimbüs” adı verilen bulutlar neden oluyor.
Bu bulutlar kabarık bir şekilde oluşurken, halk arasında şekil olarak karnabahara da benzetiliyor. Hortumlar ise yer yüzeyi ile yukarı atmosferde görülen sıcaklık farkıyla oluşan Kümülonimbüs bulutunun tabanından yeryüzüne uzanan ve huni şeklinde dönerek ilerleyen fırtınalar olarak biliniyor. Karada olanına Tornado (Kara Hortumu), deniz üzerinde olanına Waterspout (Su Hortumu) ismi verilen bu fırtınalar, yaşam alanlarında oluştuklarında etkileri çok daha şiddetli oluyor. Öyle ki bu rüzgar türünün hızı saatte 50 kilometreyi geçiyor ve 1 ila 7 kilometre ve bazen bunun üzerinde yol kat edebiliyor. Hortumlar önlerinde bulunan her şeyi devirirken, içine alarak gökyüzüne doğru çekmeye başlıyor.
Hortumdan korunma yöntemleri
Meteoroloji Genel Müdürlüğü yetkilileri, hortum yaşandığı sırada pencereden, kapılardan ve dış duvarlardan uzakta kalınması gerektiğini ve düşen ya da uçuşan nesnelerden korunmanın doğru olacağını belirtiyor. Yetkililer, evde ya da küçük bir yapıda iseniz bodruma, zemin katına; eğer bodrum yoksa alt kattaki koridor gibi bir iç bölüme gidilmesinin ve varsa sağlam bir masa gibi dayanıklı bir nesnenin altına girilmesinin uygun olacağını dile getiriyor.
Meteoroloji yetkilileri, araba veya herhangi bir araç içinde iseniz hortumdan kaçmaya çalışmadan derhal oradan çıkarak daha dayanıklı bir yapıya gidilmesi gerektiğini, eğer yakınlarda bir sığınak yoksa en yakın hendeğe veya dar ve derince bir su kanalı içine ellerinizle başınızı siper yaparak yüzüstü uzanmanın ve tehlike geçene dek beklemenin gerektiğini kaydediyor.
Özellikle güney kıyılarda gözleniyor
Geçen yıl, hortum afeti görülme sayısının mevsimsel dağılımına bakıldığında, kışın ve sonbaharda, Akdeniz iklimine sahip, kışın çok yağış alan ve sonbahardaki sıcaklık farkından dolayı Antalya’da yoğun olarak görüldü.
Aynı şekilde karasal iklime sahip Muş, Mardin illerinde ve Akdeniz’de Mersin ilinde, hortum afeti sıcaklık farklarından dolayı ilkbahar mevsiminde gözlendi.
Karadeniz ikliminin hakim olduğu Zonguldak’ta hortum afeti, sonbahar mevsiminde Karadeniz’den gelen siklonların etkisiyle oluştu.
Yaz mevsiminde ise Marmara’da Yalova ve Güney Doğu’da Diyarbakır illerinde hortum afeti görüldü.