1 aylık yağışı 8 saatte alan İzmir’de selin yarattığı hasar büyük. Yapılan ilk tespitlere göre 1000’e yakın ev ve işyeri; 3 binin üzerinde de araç hasar gördü. İzmir’de yaşanan sel felaketinin sigorta sektörüne olan maliyetinin yaklaşık 30 milyon TL’yi bulacağı tahmin ediliyor.
Sel felaketi bir kez daha gösterdi ki artık sigorta ‘olmazsa olmaz’! “Seller artık büyük risk oluşturuyor” diyen uzmanlar, sigortanın ne kadar önemli olduğunu bir örnekle açıklıyor: Bir restoranın kesilen 7 bin TL’lik poliçede sel baskını için ödediği tutar 139 TL. Ama bunun karşılığında aldığı teminat 1 milyon 765 bin TL.
SEVGİ SAYAR BAŞARAN / SİGORTAMEDYA
İklim değişikliği etkilerini fazlasıyla hissettirmeye başladı. Gün geçmiyor ki bir doğal afet yaşanmasın. İzmir ve civarını etkisi altına alan şiddetli yağış nedeniyle yaşanan sel felaketi; kapımızdaki tehlikeyi bir kez daha yüzümüze vurdu. 1 ayda aldığı yağışı 8 saatte alan İzmir’de selin yarattığı hasar büyük. Yapılan ilk tespitlere göre 1000’e yakın evin ve işyerinin; 3 binin üzerinde de aracın hasar gördüğü aşırı yağışların; sigorta sektörüne olan maliyetinin ise yaklaşık 30 milyon TL’yi bulacağı tahmin ediliyor. Daha depremin yaralarını yeni yeni saran İzmir’de yaşanan sel felaketi bir kez daha gösterdi ki artık sigorta ‘olmazsa olmaz’!
Risk oluşturuyor
Antalya’da faaliyet gösteren Cenk Sigorta Acenteliği’nin sahibi Cenk Börühan, “Sel alıp götürmeden, rüzgâr esip uçurmadan sigortanızı yaptırın” uyarısı yapıyor. Sel ve su baskınları teminatlarının konut; işyeri ile kasko poliçelerinin içinde otomatikman satın alındığını belirten Cenk Börühan; “Zaten evine, işyerine ve aracına sigorta yaptıran bilinçli sigortalılar bu teminatları da almış oluyor. Bu tür olaylardan en az hasarla etkileniyor” dedi. Bu konuda tüketicinin bilinçlenmesi gerektiğini belirten Börühan; şöyle devam ediyor: “Belli bir bilinç hala oluşmadı. Oysa artık sel baskınlarının da büyük riskler altına girdiğini insanların görmesi gerekiyor.”
Özellikle sel ve seylap için sigortalıların ödedikleri primlerin oldukça düşük olduğunu kaydeden Börühan; bir işyeri sigortası örneğinden bunu şu şekilde açıklıyor; “Örneğin bir restoran için yaptığımız işyeri poliçesinden bunu açıklayayım. Sel teminatı baktığınız zaman poliçenin binde biri bile yapmıyor. Örneğin 7 bin liralık poliçe kesmişiz restoran için. Bu poliçe içinde sigortalının sadece sel baskınları için ödediği prim tutarı 139 TL. Bunun karşılığında ise sigortalıya 1 milyon 765 bin liralık teminat vermişiz. Fırtına için alınacak teminat daha da düşük. Bu poliçede fırtına için ise 20 TL prim almışız.”
Başvurular geliyor
Ege Sigorta Acenteleri Derneği Başkanı Ersoy Kocamanoğlu ise gerek işyeri; gerek kasko, gerekse konut poliçeleri içerisinde bu teminatların yer aldığını belirterek; “Burada asıl yönlendirmeyi ise acenteler yapıyor. Burada önemli olan sigortalıların artık son yıllarda çokça yaşanan bu afetler konusunda bilinçlenmeleri. Çünkü bu tür afetlerin etkileri çok fazla yıkıcı oluyor. Bu durumda sigortalıların sadece o anki bakış açısı değil genel bakış açısı da çok önemli. Nedeni de şu. Sadece korku ve refleksle satın alınan bir poliçe ya da sigortalı grubu da oluşuyor. Bunun yanında tamamen bilinçli bir sigortalı da var. Biz işte bu bilinci oluşturmak istiyoruz” dedi.
Kocamanoğlu, İzmir’deki aşırı yağışlardan 1000’in üzerinde konut ve işyeri; 3 binin üzerinde ise aracın etkilendiğini belirterek; “Bu felaketin sigorta sektörüne getireceği yükün ise ortalama 30 milyon TL olacağını düşünüyoruz. Hasar bildirimleri gelmeye başladı. Daha hasar dosyası açtırmayanlar da var. Bir de bu tür hasarlarda örneğin araç için meydana gelen hasar aracın pert olmasına kadar gidiyor” diyor.
Fırtına riskine de dikkat
Sadece sel baskınlarının değil artık fırtınanın da önemli riskler arasına girdiğine dikkat çeken Cenk Sigorta Acenteliği’nin sahibi Cenk Börühan, “Fırtına teminatları da artık çok önemli. Çünkü fırtınada çok fazla yaşanmaya başlandı” diyor. Sigorta poliçesi satın almak isteyenlerin teminatları çok iyi incelemelerini öneren Börühan, “Özellikle Akdeniz ve Ege’de fırtına ve sel gibi felaketler önemli teminatlar arasında olmalı. Sigortalılar bu konuda teminatların ne olduğuna ve muafiyetin düşük olup olmadığına iyi bakmaları lazım” açıklamasını yapıyor.
Sorularla sel sigortası
Sel felaketlerine yönelik özel bir sigorta var mı?: Yangın, konut, kasko ve işyeri sigortalarının içinde ek teminat olarak dahil edilebiliyor. Satın alınacak sigorta poliçelerine sel/seylap teminatını ekletilmeli.
Konutlar, sele karşı nasıl güvence altına alınabilir?: Evsahipleri, hem konut hem eşyayı kapsayacak bir sigorta yaptırabiliyor. Kiracılar ise sadece eşyaları güvence altına alabiliyor.
İşyerleri için sigorta neyi kapsıyor?: Sel baskınında hem işyeri hem de eşya ve mallar (emtia) için sigorta teminatı alınabilir.
Trafik sigortasında sel güvencesi var mı?: Trafik sigortası değil, kasko sel zararını karşılar. Kasko yaptırırken poliçenin içinde sel teminatı olup olmadığını mutlaka sorun.
İstisnai durumlar var mı?: Sel bölgesinde dere yatağı olan yerde hasar riski varsa altyapısı yeterli değilse az bir yağmur yağdığında bile sel hasarı meydana gelecekse sel teminatı verilmeyebilir. Çünkü burada başta sigortalı olmak üzere bazı kurumların önlem alması lazım. Aksi takdirde ya çok yüksek muafiyetli sel teminatı verilir ya da hiç verilmez.
Doğal afetler küresel ekonomiye 250 milyar dolar kaybettirdi
Yardım kuruluşu Christian Aid, sigorta bedellerini baz alarak sıraladığı 2020 yılının doğa olayları küresel ısınma tehlikesinin boyutunu gözler önüne seriyor. En büyük 10 doğa olayının sadece sigortaya yansıyan faturası 150 milyar doları buldu. 2020 yılının ilk yarısında 207 doğal afet kaydedildi. Bu rakam son 20 yılın ortalaması olan 184’ün üzerinde. Küresel ekonominin 2020 yılında yaşanan doğal afetler nedeniyle toplam kaybı ise 250 milyar doların üzerinde.
Türkiyede son dönemde yaşanan sel felaketleri
ANTALYA DOLU VE SEL FEKALETİ: Ekim 2020’de Türkiye’nin örtü altı sebze üretim üssü Antalya’nın Kumluca ilçesi yağan dolu nedeniyle ağır hasara uğradı. İlçede aniden bastıran dolu ve kuvvetli rüzgar nedeniyle bölgedeki seralar zarar gördü. Uzun uğraşlarla yetiştirilen ürünler birkaç dakikada kaybedildi. Devlet destekli tarım sigortası kapsamında Antalya’da dolu ve fırtına hasarında seralar için 60 milyon lira hasar ödemesi yapıldı. Adana bölgesinde ise fırtınadan zarar gören narenciye için de 53 milyon lira hasar ödemesi gerçekleştirildi.
GİRESUN SEL FELEKATİ: Giresun il merkezi ile Dereli, Doğankent, Tirebolu, Espiye, Güce, Görele ve Yağlıdere ilçelerinde 2020 Ağustos’ta etkili olan aşırı yağış, sel ve heyelanlara neden oldu. Selde 10 kişi hayatını kaybetti, mahsur kalan 172 vatandaş kurtarıldı. Sel nedeniyle 80’e yakın bina ağır hasar gördü ve yıkımı yapıldı. 11 ilçede yapılan hasar tespit çalışmalarında 185 köy/mahallede toplam 3 bin 626 hasar tespiti yapıldı. Türkiye Sigorta Birliği (TSB) verilerine göre Giresun, Rize, Samsun ve Trabzon’dan sigorta şirketlerinde 244, TARSİM tarafında da 390 olmak üzere toplam 634 hasar dosyası açıldı. Sigortalılara yaklaşık 255 milyon lira tazminat ödedi.
Seller Çin, Japonya ve Hindistan’a milyarlarca dolar zarar verdi
Hindistan’da aylarca devam eden büyük sellerin yol açtığı hasarın sadece sigortalanmış olan kısmının 10 milyar dolar seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Çin, seller nedeniyle Hindistan’dan da büyük bir zarara uğradı. 2020 yılının Haziran ve Ekim ayları arasında Çin’in maddi zararı 32 milyar dolara ulaştı. Japonya’da yaşanan sel felaketi de 8.5 milyar dolarlık bir zarar yarattı.
