Hayat branşında sigortalı adedi 22 milyonu geçti. Tüketiciler, son dönemde kredili hayat dışında prim iadeli hayat sigortaları, eğitim sigortası gibi ürünlere de ilgi göstermeye başladı.
AL SÜER / SİGORTAMEDYA
Türkiye’de sigorta sektörü ile ilgili sarf edilen klişe bir söz var: “Sektörde potansiyel büyük.” Gerçekten de sigortalılık oranı, sektörün gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranı gibi bazı belli başlı göstergelere bakıldığında ve gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında sektörde evet, potansiyel büyük. Ancak, sektörde bazı branşlar var ki potansiyel daha da büyük. Bunların başında da ‘hayat sigortası’ geliyor. Türkiye Sigorta Birliği (TSB) verilerine göre, yılın ilk 5 ayında yüzde 17.5 büyüyen hayat branşının, sektörde toplam prim üretimi içindeki payının yaklaşık yüzde 14 olduğu dikkate alındığında potansiyelin büyüklüğü ortada. Ancak, son zamanlarda hayat sigortasında önemli gelişmeler dikkat çekiyor. Tüketicilerin bu yıl kredili hayat dışındaki ürünlere de ilgisi artıyor. Biz de hayat sigortasındaki gelişmeleri mercek altına aldık. Sektör temsilcilerinin de görüşlerine başvurarak, tüketicilerin son dönemdeki eğilimlerini öğrenmeye çalıştık.
Banka kanalının payı yüksek
Türkiye’de hayat sigortası satışlarına bakıldığında, sektörde hayat branşındaki üretimin önemli bir kısmı, bankaların verdikleri kredilerle birlikte yapılan hayat sigortası satışlarından oluşuyor. Hayat sigortası satışlarında (ferdi + grup) toplam dağıtım kanalları içinde banka kanalının payı yaklaşık yüzde 80 düzeyinde. Bankaları yüzde 10 ile acente ve broker kanalı izliyor. Toplam ürün satışlarında ise ağırlığı, ‘uzun süreli hayat’ ve ‘yıllık hayat’ alıyor. İşte, banka kanalından ağırlıklı olarak satılan bu iki ürün uzun yıllardır kamuoyunda tartışma konusunu oluşturuyor. Bazı tüketici derneklerinin, “tüketici, hayat sigortası yaptırmaya zorlanmamalı” şeklindeki muhalefetine karşın, sektör temsilcileri geçmişe göre bazı tüketicilerin bu konuda daha bilinçli olduğunu ve gönüllü olarak sigorta yaptırdıklarını kaydediyor.
Eğitim sigortası yaptırmak moda
Kredili hayat, hayat sigortalarında çok temel ve uzun yıllardır satılan ürün. Ancak, sigortacılar bankasürans kanalında da kredili hayat dışındaki ürünlere (serbest hayat ürünleri) ilgide bir uyanışa dikkat çekiyor. Hayat ve emeklilik şirketlerinin farklı isimlerle (Sözgelimi, AvivaSA’da İyi İhtimaller Sigortası) sunduğu ve risk gerçekleşmediğinde sigortalıya belli bir dönem sonunda ödediği primi geri iade eden ‘prim iadeli hayat sigortası’ ya da son dönemin moda ürünü ‘eğitim sigortası’ bu ürünlerin başında geliyor. Sektör temsilcileri, acente kanalından, söz konusu ürünler dışında yıllık hayat, uzun süreli hayat gibi ürün satışlarında da bu yıl bir hareketliliğin olduğunu dile getiriyor.
Azalan mı yoksa sabit teminatlı mı?
Kredili hayat sigortasında ürünler, ayrıca teminat türlerine göre de ‘azalan’ ve ‘sabit teminatlı’ olmak üzere ikiye ayrılıyor. Azalan teminatlı ürünlerde birey bankaya kredi taksitlerini ödedikçe teminat azalıyor. Birey vefat ettiğinde sigorta şirketi sadece bireyin bankaya olan kredi borcunu ödüyor. Sabit teminatlıda ise sigorta şirketi, vefat eden bireyin bankaya olan borcunu ödedikten sonra geri kalan tutarı da yasal varislerine ödüyor. Azalan teminatlı ürünlerde, bireyler düzenli ödeme yaptıklarında riskleri azaldığı için doğal olarak primler de daha uygun. Emeklilik şirketi yöneticileri son dönemde, azalan teminatlı ürünlerin ağırlık kazandığını kaydediyor.
BES’e 50 bin TL yatırmak isteyen birikimli hayatı da düşünsün
Hayat ve emeklilik şirketlerinin, özellikle Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) başlamasından sonra pabucu dama atılan birikimli hayat sigortalarını da canlandırma girişimleri söz konusu. Bu şirketler arasında yer alan Allianz Hayat ve Emeklilik ile Allianz Yaşam ve Emeklilik’in, Genel Müdürü Taylan Türkölmez, bu konuda hedef kitle olarak BES’e sözgelimi 50 bin TL gibi bir meblağı yatırmak isteyen bireylere dikkat çekiyor. Türkölmez, “Bu müşterilerimize devlet katkısından yararlanacağı tutarın üst limitinin 25 bin TL olduğunu hatırlatıp, geri kalan 25 bin TL için de ‘vergi avantajı’ olan birikimli hayat sigortasını önerip, bunu bireysel emeklilikle paket şeklinde söz konusu müşterilere sunma niyetimiz var” diye konuşuyor.
Sigortanı yaptır; evini kaybetme
Bireylerin bankalardan kredi aldıklarında yapılan ‘kredili hayat sigortaları’, toplumda zaman zaman tartışma konusu. Sigortanın önemini özellikle de başta tüketici dernekleri olmak üzere sivil toplum kuruluşlarına iyi anlatmak gerekiyor. Çünkü, sigortayı kredi kullanırken ödenen ‘dosya masrafı’ gibi bir maliyet unsuru olarak görmek doğru değil. Sigorta, tüm taraflara büyük yarar sağlıyor. Banka müşterisi, sakatlık, maluliyet vb. gibi durumlarda kendisini, vefatı halinde de geride kalan sevdiklerini güvence altına alarak, kredi borcunun bankaya ödenmesini sağlıyor. Böylece, bireylerin satın aldığı konutu kaybetme riski de ortadan kalkıyor.
Hangi hayat sigortası ürünleri en yaygın?
Yıllık Hayat: Sigortalının belirlenen sigorta süresi içinde (sigorta süresi 1 yıl) vefatı durumunda, lehtar(lar)ına başlangıçta belirlenen teminat tutarını ödüyor. Vefat teminatının yanı sıra iş göremezlik, tehlikeli hastalık, vb. riskler için de teminat verilebiliyor.
Uzun Süreli Hayat: Sigortalının belirlenen sigorta süresi içinde (sigorta süresi 1 yıldan fazla) vefatı durumunda, lehtar(lar)ına başlangıçta belirlenen teminat tutarını ödüyor. Vefat teminatının yanı sıra iş göremezlik, tehlikeli hastalık, vb. riskler için de teminat verilebiliyor.
Prim İadeli Hayat Sigortası: Sigorta süresi sonunda risk gerçekleşmemişse primler sigortalıya geri ödeniyor.
Birikimli Hayat: Risk teminatı ile birlikte birikim sağlamak amacıyla düzenleniyor ve teknik faiz oranında getiri garantisi veriyor.
Kritik (Tehlikeli) Hastalıklar Sigortası: Kanser, kalp krizi, multipl skleroz, felç vb. tehlikeli hastalıklara karşı sigortalıya güvence sağlıyor.
Eğitim Sigortası: Çocuk sahibi bir bireyin, vefat ve sakatlık gibi hayati risklerini teminat altına alıyor ve çocuklarının eğitimine aynı şartlarla devam edebilmesini sağlıyor.
Türkölmez: Prim iadeli hayatta döviz bazında iade yapıyoruz
Kredili hayat ürünleri dışında, sigortalıların son dönemde özellikle prim iadeli hayat sigortasına ilgisinin arttığını vurgulayan Allianz Yaşam Emeklilik ve Allianz Hayat Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, “Allianz Türkiye olarak da sunduğumuz bu üründe, herhangi bir risk gerçekleşmemesi durumunda, sigortalının ödediği primler, döviz bazında kendisine iade ediliyor. Bunun dışında bireylerin bütçelerine uygun olarak dizayn ettiğimiz ve bireylerin modül modül alabilecekleri ‘modüler hayat sigortası’ da vefat, kritik hastalıklar gibi teminatları içeriyor” diyor.
Obalı: Kredili hayat dışı ürünlerde bilinç düzeyi artmalı
Yılın ilk 5 ayında hayat branşında büyümenin sürdüğünü belirten Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Özgür Obalı, şunları söylüyor: “Bankasürans kanalından hayat sigortası satışları olumlu seyrediyor. Ancak, satışların ağırlıklı kısmı kredili hayat sigortası satışlarından oluşuyor. Kredili hayat dışında tüketicilerin son dönemlerde prim iadeli hayat sigortaları ile eğitim sigortalarına ilgisinin arttığını gözlemliyoruz. Biz de Vakıf Emeklilik olarak kredili hayat dışındaki ürünlere ilginin artması için tüketicilerin bu ürünler hakkında bilgi ve bilinç düzeyinin artması gerektiğine inanıyor; bu konuda çalışmalarımıza devam ediyoruz. Örneğin en değerli varlıklarımız olan çocuklarımızın eğitim hayatını güvence altına alan Vakıf Eğitim Sigortası’nı bu vizyonla müşterilerimize sunuyoruz.”
Aksın: Tehlikeli hastalıklar sigortası büyük ilgi görüyor
Hayat sigortası satışlarındaki canlılığın sürdüğünü belirten Fibaemeklilik Genel Müdür Yardımcısı Nehir Aksın, hayat ürünlerindeki ağırlığın dağıtım kanallarına göre farklılık gösterdiğini söylüyor. Fibaemeklilik olarak anlaşmalı oldukları bankalardan yapılan satışlarda ‘kredili hayat sigortaları’nın ön planda olduğunu ifade eden Aksın, “Acentelerden yaptığımız satışların ise yüzde 90’ını yılık hayat ürünleri ağırlıklı ‘serbest hayat’ satışları oluşturuyor” diyor. Bireylerin son dönemde, sektörde bazı şirketlerin sunduğu prim geri ödemeli hayat sigortalarına ilgisinin arttığını vurgulayan Aksın, Fibaemeklilik olarak kadınlara özel olarak sundukları ‘Tehlikeli Hastalıklar Sigortası’nın da toplumda büyük ilgi gördüğünü kaydediyor.
Kuruca: ‘İyi İhtimallerin Sigortası’ banka kanalında çok satılıyor
2018 yılında bankasürans kanalından hayat sigortası satışlarında artan bir büyüme gözlemlediklerini belirten AvivaSA CEO’su Fırat Kuruca, şunları söylüyor: “Serbest hayat satışlarında, geçen seneye göre artan bir satış trendi söz konusu. Bu büyümede, sigorta müşterilerinin artan bilinci, dijitalleşme ve alternatif dağıtım kanallarının yaygınlaşması etkili. AvivaSA özelinde de ‘İyi İhtimallerin Sigortası’, geçen seneye göre bankasürans kanalında en çok satış artışı gösteren ürün oldu. Ürün yapısı gereği sigorta süresi dolduğunda ödenen primlerin tamamının geri alınabilmesi ve ürün kapsamında sunulan ek faydaları, satışları etkileyen en önemli faktörler arasında. Kredi bağlantılı hayat sigortalarında da müşteri bilincinin giderek arttığını görüyoruz; ancak bilincin istenilen düzeye getirilebilmesi için, sigortanın gerçek bir ihtiyaç olduğu vurgusunun tam ve doğru yapılması büyük önem taşıyor.”