Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) Genel Müdürü Murat Hakseven, sigorta şirketlerinin sağlıklı fiyatlama yapabilmesi için, SBM’nin kaynak ve uygulamalarından iyi yararlanması gerektiğini söylüyor.
ALP SÜER / SİGORTAMEDYA
Geçtiğimiz aylarda katıldığım bir konferansta, konuşmacılardan biri, bilginin önemine işaret ederek, “Ne top, ne de tüfek. Bilgi günümüzde en önemli silahtır!” dedi. Bilgi çağında yaşadığımız gerçeğinden yola çıktığımızda, ‘bilgi’, ‘bilginin işlenmesi, veriye dönüşmesi,’ ‘big data’ gibi kavramlar şirketler için büyük önem taşıyor. Söz konusu kavramlar, özellikle ‘asimetrik bilgi’ye (asimetric information) yani, şirketlerle müşterileri arasındaki farklı bilgiye büyük ölçüde maruz kalan sigorta şirketleri için ayrı bir önem taşıyor. Ülkemizde de sahtekarlık ve suistimallarden tutun, fiyatlama ve yüklü miktarda hasar ödemelerine kadar yaşanan sorunlar, kuşkusuz şirketlerin müşterileriyle ilgili bilgi ve veri eksiklikleriyle yakından bağlantılı. Ancak, günümüzde şirketler bu konuda geçmişe göre daha avantajlı. Çünkü, sektörün tüm verilerinin toplandığı Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) gibi dünyada, eşi benzeri olmayan bir merkez sektörün hizmetinde. Biz de bu ay, Hayatımız Sigortalı Dergisi’nin kapağında, SBM’nin yeni Genel Müdürü Murat Hakseven’e yer verdik. Şirketin, İstanbul, Nidakule İş Merkezi’nde yer alan Genel Müdürlük binasında Hakseven’le SBM’nin 2018 yılı projeleri ve sigorta sektörü ile ilgili keyifli, bir o kadar da ilginç bir röportaj gerçekleştirdik. SBM’nin sektör açısından ne kadar önemli olduğunu ifade eden Hakseven’in, röportajda birkaç defa yinelediği şu sözlerini özellikle not aldım:
“Sektörün sağlıklı fiyatlama yapabilmesi için, SBM’yi sömürmesini istiyoruz.” Hakseven, burada ‘sömürü’ kelimesinden de SBM’nin tüm kaynaklarının, verilerinin ve uygulamalarının sektördeki tüm şirketlere açık olduğunu ve şirketlerin de bunlardan iyi yararlanması gerektiğini kast ediyor.
‘Sektörün önünde feneriz’
Sigorta sektörünün önünde bir ‘fener’ olduklarını dile getiren Hakseven, “SBM, sektöre istatistik veren bir merkez. Bunun sonucunda, sağlıklı fiyatlama yapılabilmesi için de çok önemli bir kaynak” diyor.
Hakseven’in verdiği bilgilere göre, SBM, sektörün ihtiyaçlarına yönelik bu yıl bir dizi projeyi de hayata geçiriyor. Bu projelerin başında da ‘veri olgunluk projesi’ geliyor. Burada SBM’nin bünyesindeki branşlarda SBM verileri ile sektördeki veriler karşılaştırılıyor. SBM’deki verilerin olgunluk seviyesi belirlenmeye çalışılıyor. Böylelikle, ‘bütünsel’ bir veri seti oluşturulması ve veri olgunluk seviyesinin yükseltilmesi hedefleniyor. SBM, söz konusu projenin hazırlık aşamasında ayrıca şirket içindeki bütün süreçleri yeniden ele almış, bazı alanları yalınlaştırıp daha anlaşılır kılmış. Sektör ile SBM arasındaki iletişimi canlı tutmak ve proaktif çözümler sunmak adına kurumsal iletişim bölümünü de daha aktif hale getirmiş.
Şirketler bütünsel veriye olumlu yaklaştı
Sigorta şirketlerini hem patron, hem de müşteri olarak gördüklerini bu nedenle yeni dönemde sigorta şirketleriyle iletişime ve mutabakata büyük önem verdiklerini vurgulayan Hakseven, söz konusu projeyi, sektördeki şirketlerin IT yöneticilerine de tanıttıklarını söylüyor. Sektörde çok sayıda şirketin yöneticisi ile bir araya geldiklerini belirten Hakseven, “Çok pozitif yaklaştılar. Hatta, gönüllü olarak pilot çalışma yapmak isteyen şirketler oldu. Onların da bütünsel veriden memnun olduklarını gördüm. İyi yolda olduğumuzu düşünüyoruz” diyor.
Murat Hakseven verilerle ilgili ne diyor?
- Sigorta şirketleri, hesaplamalarını yaparken SBM de bulunan bütünsel veriden de yararlansın.
- Sigorta şirketleri ile SBM’nin elindeki veri nitelik olarak aynı, ancak nicelik olarak farklı olabilir. Bu nedenle veri olgunluğunun ölçülmesi gerekli.
- Tüm branşlarda verilerin, sigorta şirketlerinden ‘real time on-line’ aktarılması ana hedefimiz. Bir şirket bunu 2, diğer şirket 4 günde transfer ettiğinde senkronizasyon sorunu oluyor.
- SBM’de Türkiye’nin verisi tutuluyor. Bizim için veri ve bilgi güvenliği çok önemli.
Sigortalı merkezli sigortacılık hedefiyle ‘sigortalı riski’ni oluşturacağız
Murat Hakseven, veri olgunluğu sağlandıktan sonra, SBM olarak nihai hedeflerinin ‘poliçe merkezli’ yapıdan, ‘sigortalı merkezli’ bir yapıya geçmek olduğunu kaydediyor. Hakseven, bu konuda şu bilgileri veriyor: “’Ortak veri modeli’ adında bir proje başlattık. Bu, veri tutma anlamında, farklı bir anlayışı temsil ediyor. Burada, bireyi, sigorta verisinin merkezine koyacağız. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) konusunu da gözardı etmeden, sigortalıya odaklanacağız. Birey bazında, ‘sigortalı riski’ni oluşturmak istiyoruz. Sözgelimi, sağlık poliçesi satılırken bireyin belki de geçmiş bilgileri bilinmiyor. Bu modelde biz bireyin risklerini hesaplayıp, ortaya koyacağız. Beyan usulü olanları, elektronik hale getireceğiz. Böylece suistimallerin de önüne geçmeyi hedefliyoruz. 2018 yılı içinde bu projemizi sektörle istişare edeceğiz.”
Mobil uygulama ile 5 dakikada kaza tespit tutanağı doldurun!
SBM’nin geliştirdiği Mobil Kaza Tutanağı (MKT) uygulamasının, trafikte beklemenin ve zaman kaybının önüne geçen bir sistem olduğunu ifade eden Hakseven, şunları söylüyor: “Ortalama bir kaza tespit tutanağını evrakların doldurulma süresi oldukça uzun iken, Mobil uygulama ile kişiler hızlı şekilde ortalama 5 dakika içinde kaza tespit tutanağını doldurabiliyor. Mobilden doldurulan tutanaklar anında ilgili sigorta şirketlerine iletiliyor. Kağıt form ile doldurulan bir tutanağın değerlendirilme süresi ortalama 16 gün iken mobil uygulamada bu süre ortalama 2 gün. Böylece vatandaşlarımız çok daha hızlı bir şekilde hasar ödemesi alabiliyor. Bu nedenle, vatandaşlar aynı bir banka uygulaması gibi MKT’yi de akıllı telefonlarına indirsin ve yararlansınlar.”
SBM’nin mobil kaza tutanağı uygulamasının bir çok kesime büyük yarar sağlayacağını belirten Hakseven, “Kaza tutanağını doldurulduğu yerler haritalanabilir. En çok kaza nerede oluyor? Hangi yol ve kavşaklarda kaza çok oluyor. Uygulama ile bunlar belirlenebilir. Ulaştırma Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, belediyeler bu uygulamadan yararlanabilir ve bir takım sonuçlara ulaşabilirler” diyor.
Bilgi konusunda SBM’nin değerini anladım, sektörü çok sevdim
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Genel Müdürü Murat Hakseven, aslında sigorta değil, banka kökenli. Uzun yıllar bankacılık yapmış. “Sektöre geldiğinizde ne bekliyordunuz? Sigortacılığı nasıl buldunuz?” sorumuza şu yanıtı veriyor: “Finans sektörü içinde yeralan sigortacılığa aşinalığım vardı. Aynı zamanda, sektöre gelmeden önce bir vatandaş olarak bir takım problemlerden de haberim vardı. Ancak, işin detayına özellikle bilgi konusuna girdiğimizde SBM’nin değerini anladım. Sigorta sektörünü de çok sevdiğimi söyleyebilirim.” Sigorta sektörünün potansiyeli olduğunu, bununla birlikte farkındalığının artmasının gerekli olduğunu ifade eden Hakseven, “Türk halkı, deneyerek, yaşayarak ve görerek bir takım şeyleri benimser. Sigorta konusunda farkındalığın artması için sektör olarak öz eleştiri yapmamız gerekli. Bu konuda, yapılabilecek çok şeyin olduğunu” ifade ediyor
Veri olgunlukta pilot uygulama başladı
Hakseven’den aldığımız bilgilere göre, ‘veri olgunluk projesi’, büyük ölçüde tamamlandı. 31 Ocak itibarıyla birkaç sigorta şirketiyle ‘pilot uygulamanın’ başladığını ve sürecin bu yıl içinde tamamlanacağını söyleyen Hakseven, projelerle sektöre ek iş yükü ve ek maliyet getirmemeye çalıştıklarının da özellikle altını çiziyor. “Proje ile ilgili ilk bulgularınız nedir? Sektör ve SBM’nin verileri arasında nicelik olarak ciddi farklılık var mı?” soruma Hakseven, “Örneğin, zorunlu olan trafik sigortalarında olgun bir veriden bahsedebiliriz, ancak diğer bazı branşlarda bu olgunluk seviyesinden tam bahsedemeyiz. Bu nedenle söz konusu branşlarda bu olgunluğu en üst düzeye çıkarmak istiyoruz” şeklinde karşılık veriyor.
Sektörle iletişim ve uyum çok önemli
Hakseven, röportajımızda, sektörle iletişimin ve uyumun önemine de sıkça vurgu yaptı. “Tüm çözümlerimizin tamamını sigorta şirketleriyle paylaşarak, onlarla mutabık kalarak gerçekleştirmek istiyoruz. Sektöre rağmen bir şey yapmak niyetinde değiliz” diyor Hakseven. Murat Hakseven’e son zamanlarda sayısı ve şiddeti artan ‘siber saldırıları’ hatırlatarak, bu konudaki düşüncelerini de sorduk. Teknolojinin çok hızlı geliştiğini ve teknoloji geliştikçe, teknoloji suistimallerinin de arttığını ifade eden Hakseven, “Biz de bu konuda dinamik olmak zorundayız. Veri ve bilgi güvenliği ile ilgili politikalarımızı sürekli güncelliyoruz. Veri güvenliği ile ilgili gerekli önlemleri alıyoruz. Bu amaçla bilgi güvenlik sistemlerimiz ve mevcut veri merkezimizi yeni baştan düzenledik ve geliştirdik diye konuşuyor. Bilgi erişimi konusunda süreci olabildiğince hızlandırmak niyetinde olduklarını ifade eden Hakseven, “Dünya dijitalleşmeye doğru gidiyor ve ciddi bir mesafe de kat edildi. Ülke olarak da fena bir noktada değiliz. Yapay zeka konusunun işlendiği ve uygulandığı şu günlerde, biz bunun gerisinde kalmak istemiyoruz” değerlendirmesine bulunuyor.
Son zamanlarda basında ve çeşitli oturumlarda sıkça yer alan ‘Insurtech’le ilgili görüşlerini de açıklayan Hakseven, şunları söylüyor: “Insurtech’i platform olarak tanımlıyorum. Bunun kimsenin tekelinde görülmemesi ve bundan herkesin faydalanması gerekli. Bu nedenle, sektörün tüm taraflarıyla bir araya gelip; insurtech’i insan kaynaklarından yönetimine kadar çeşitli konuları konuşmaları gerekli, öte yandan bu iş için SBM nin doğru adres olduğu kanaatindeyim.”
80 milyona dokunmak istiyoruz
SBM’nin sadece sigorta şirketleri değil, sigortalılara yönelik de önemli hizmetleri söz konusu. Hakseven’in verdiği bilgilere göre, ‘Sigortam360’ bunların başında geliyor. Hasar bilgilerinin sorgulanabildiği Sigortam360, aynı zamanda kişisel bir dashboard. Diğer bir deyişle, sigortalının, SBM’deki sigorta poliçelerini tek bir ekranda görebilmesini sağlayan platform. Araçların hasar bilgileri, aynı zamanda 5664 SMS uygulamamız ile de sorgulanabiliyor. Ayrıca edevlet entegrasyonu ile, sigortalı e-devlet kapısından da poliçe ve hasarlarını öğrenebiliyor. Mobil KTT uygulaması sayesinde, kaza yapan vatandaşlar, kaza tespit tutanağını akıllı cihazlar yardımıyla hızlı bir şekilde doldurabiliyor. Hakseven, buna karşın bu kanaldan doldurulan kaza tespit tutanağının, kağıt form ile doldurulan kaza tespit tutanağına oranının çok düşük olduğunu söylüyor. Emniyet Genel Müdürlüğü ile ‘bedeni hasarlı’ kazalarda da kaza tespit tutanaklarının SBM’ye iletilmesini sağlayan bir entegrasyonu gerçekleştirdiklerini kaydeden Hakseven, sigorta şirketlerinin hasar maliyetlerini ve karşılaştıkları sigorta suistimallerini azaltmayı hedeflediklerini söylüyor.
SBM’nin bireylere yönelik uygulamalarıyla aslında 80 milyona dokunmak istediklerini ifade eden Hakseven, “İstiyoruz ki 80 milyonun tamamı sigortalı olsun. Sigorta sektörünün hedefinin de bu olduğunu düşünüyorum. Yurtdışı örneklere baktığımızda sigorta sektörü, bankacılık sektörünün önünde. Türkiye’de büyük potansiyeli olan bu sektörün, arzu edilen seviyeye gelmesi gerekiyor” diyor.
Acentelerin sisteme erişimi kolaylaştı
SBM’nin sigorta acentelerine yönelik olarak da projeleri söz konusu. Acentelerin, sektörün çok önemli paydaşları olduğunu ifade eden Hakseven, şu görüşleri dile getiriyor: “Acentelerin, sigortalılık bilincinin oluşmasında çok önemli yeri var. Biz de SBM olarak acentelerin bizim sistemlerimize erişimini kolaylaştırmak adına her türlü çalışmayı yaptık ve yapmaya devam edeceğiz. Acentelerin, SBM ekranlarına erişiminde bilgi güvenliğinden ödün vermeden aşamaları kısalttık. Sisteme acenteler artık daha hızlı erişebiliyorlar. Ayrıca SAİK, SEİK ve TOBB temsilcilerinin de olduğu, periyodik toplantılarla sorunların tartışıldığı ve çözümlendiği bir danışma komitemiz var. Bu sayede gerek acentelerin gerekse eksperlerin SBM’den beklentileri konusunda dinamik ve etkin bir sürece sahibiz.”
Bilgi teknolojileri uzmanı bilgi güvenliği konusunda tecrübeli
Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Üretim Yönetimi Bölümü’nde Yazılım Güvenilirliği üzerine 5 Güvenilirlik modelini kapsayan Yüksek Lisansı tamamlayan Murat Hakseven, bilgi teknolojileri profesyoneli olarak, yazılım ve IT ile ilgili sektör çalışmalarında yer aldı. Hakseven’in, Yapay Zeka, Yapay Sinir Ağlarıı, Yazılım Metodolojileri, İş Zekası (BI), İş Süreçleri Yönetimi (BPM), Yazılım Yaşam Döngüsü, Yazılım Mimarileri, Yazılım Sistemlerinde Dönüşümler, Temel Bankacılık Sistemleri, Alternatif Dağıtım Kanalları ve Ödeme Sistemlerinin Operasyon ve İş Geliştirme, Veri ve Bilgi Güvenliği ve BT Sistemlerinin yönetimleri konularında geniş tecrübeleri var
Toprakla uğraşmayı seviyor Yalova’da kivi yetiştiriyor
Röportajın sonunda geleneğimizi bozmadık, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) Genel Müdürü Murat Hakseven’le hobileri ve ilgi alanlarını konuştuk. Verdiği bilgilere göre Hakseven, tam bir doğa aşığı. Toprakla haşır neşir olmayı da çok seviyor. Yalova’da ailesine ait bir evin bahçesinin belli bir kısmında ‘kivi’ yetiştiriyor; hasattan sonra bu, aile içinde tüketiliyor, ya da tanıdıklara, eş, dosta dağıtılıyor. Spor yapmayı, özellikle yüzmeyi çok seven Hakseven, kitap okumaktan da büyük keyif alıyor. Teknoloji ve yapay zeka ile ilgili kitaplar, Hakseven’in başucu kitapları arasında yer alıyor. Batman’lı olmakla birlikte yemek yemeye çok düşkün olmadığını belirten Hakseven, karnıyarık yapmaktan hoşlandığını, karnıyarığın da kıymalı değil parça etli yapılananın daha makbul olduğunu söylüyor. İşten arta kalan zamanlarında eşi ve oğluyla yakından ilgilendiğini vurgulayan Hakseven, seyahat etmekten de hoşlandığını, ancak kalabalık olmayan yerleri tercih ettiğini kaydediyor.
