Hayatımız Sigortalı Yazarı Dr. Erhan Ayberk, şirketlerin reklam sorumlularına yönelik bir yazı kaleme aldı. Ayberk’in “Reklam sorumluları ‘Sosyal İkilem’ belgeselini izlemeli” başlıklı yazısı şöyle…
Netflix’te çok göz önünde olmayan ve sadece meraklılarının takip ettiği bir orijinal Netflix belgeseli var. Adı, ‘Sosyal İkilem’ (Social Dilemma). Türkçe dublajı mevcut. Başta Google olmak üzere, bugün en popüler olan internet sitelerinde çalışmış üst düzey yönlendiriciler; yerküredeki neredeyse tüm insanları nasıl kontrol altına aldıklarını anlatıyorlar.
Üst düzey akademik çevreler de konu hakkında yaptıkları çalışmaları anlatıyorlar. Parlamenterler dahil oluyor. Soruşturma komisyonları görüntüleri veriliyor. Yaklaşık 1.5 saat süren belgeseli bitirdiğinizde, kendinize “hayatımı etkileyen tüm kararları veren; tek başına ben miyim?” diye soruyorsunuz. Belgeselde geçen ve benim sevdiğim sözlerden birisi şuydu: “Ürün için ücret ödemiyorsan, ürün sensindir.”
Sosyal medya kullanıcıları aslında birer ürün
Milyarlarca sosyal medya kullanıcısının aslında pazarda alınıp satılan ürünler olduğu anlatılıyor. Kanıtları oldukça sert. İzlerken midenize yumruk yemiş gibi oluyorsunuz. Sizin gün boyu yaptığınız tüm hareketler kayıt altına alınıyor ve kelim enin tam anlamıyla ‘muazzam’ bir veri elde ediliyor. Kimsiniz, nelerden hoşlanır, nelerden irrite olursunuz? Hangi tür görseller üzerinde ne kadar süre kalırsınız? Sizi baştan çıkaran ya da fikirlerinizi değiştiren şeyler nedir? Sizi kontrol etmek isteyenler size nasıl yaklaşmalıdır? İleride verebileceğiniz tüm kararların bir algoritması oluşturuluyor ve bunun nasıl manipüle edileceği de, böyle büyük bir veri dünyasının meyvesi. Yani, zihninizin deseni oluşturuluyor. Belki sizin bile farkında olmadığınız zaaflarınız kayıt altına alınıyor.
Ve pazarlanıyorsunuz!.. Kitleler halinde!.. Ücretinizi ödeyen, size kendi pazarladığı ürününü satıyor. Reklam verenlere güvence veriliyor biliyor musunuz? “Kesinlik ve risksizlik güvencesi”. Yani, bir firmanın pazarlamak istediği her neyse, ücreti mukabili onu istediği kadar satabilir! Garantili…Belgeselse bunlar tüm ikna edici kanıtlarıyla anlatılırken, ekrana Arthur C. Clark’ın yazısı düşüyor.
“Yeterince gelişmiş her teknoloji, sihirden farksızdır”
İşte o TEKNOLOJİ öyle bir geliştirilmiş ki, küçük dilinizi yutuyorsunuz. Çünkü bunu böyle yapan mühendisler anlatıyor. Hepsi gerçek. Tüm sigorta şirketlerinin reklam ve pazarlama departmanlarına belgeseli izlemelerini öneririm. Aslında, buradan yola çıkarak, siz de kendi müşteri desenlerinizi büyük kesinlikle oluşturabilirsiniz. Önce belgeseli izleyip, sonra bunu nasıl yapabileceğinizi hayal etmeniz yeter. Yönlendirme olmasın diye, kendi fikirlerimi şimdilik kendime saklıyorum.
