OceanGate faciası gözleri dünyada popülaritesi her geçen gün artan ekstrem turizme çevirdi. Titanik enkazına deniz altı turu bu kapsamda yapılan seyahatlerden sadece biri… Köpek balığı istilasına uğramış sulardan, uzaya, zirvelerden, balta girmemiş ormanlara ve mağalara kadar risklerle dolu birçok ekstrem seyahat seçeneği var. Peki bu seyahatlerin risklerini kapsayan sigortalar var mı?
SİGORTAMEDYA ÖZEL
OceanGate Expeditions isimli şirket Haziran ayında dünyanın en meşhur gemi kazalarından biri olarak bilinen ve 1912’de yüzlerce insanın öldüğü Titanik’in enkazına denizaltı turu düzenledi. Yolcu başına 250 bin dolar alan şirket dalıştan 1 saat 45 dakika sonra araç ile iletişimin koptuğunu, Titan isimli su altı aracında bulunan yolcu ve mürettebatın kaybolduğunu açıkladı. Aramalar maalesef olumlu sonuçlanmadı.
OceanGate faciası gözleri dünyada popülaritesi her geçen gün artan ekstrem turizmine çevirdi. Titanik enkazına deniz altı turu bu kapsamda yapılan seyahatlerden sadece biri… Köpek balığı istilasına uğramış sulardan, uzaya, zirvelerden, balta girmemiş ormanlara ve mağalara kadar risklerle dolu birçok seçenek var. Peki bu riskleri kapsayan sigortalar var mı?
Ekstrem turizm 1 trilyon dolarlık hacme ulaşacak
Pazar araştırma şirketi Grand View Research’e göre, ekstrem yani macera turizmi 2022’de 316,6 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. 2030’a kadar ise dünya çapında 1 trilyon dolardan fazla gelir getirmesi bekleniyor. Bu büyümeye kayıtsız kalmayan sigorta şirketleri de her geçen bu kategorideki ürünlerinin sayısını ve kapsamını artırıyor. Aşırı seyahatin tehlikesini ve potansiyel acil durum maliyetlerini azaltmak üzere kurgulanan bu ürünler kapsamında birçok sigorta şirketi arama kurtarma ve tıbbi tahliye gibi ek hizmetler de sunuyor.
Uzaya seyahat için çözüm üretildi
Son yılların en çok konuşulan ekstrem alternatiflerden biri de uzay yolculuğu… Blue Origin ve Virgin Galactic gibi şirketlerin geziler için bilet satmasıyla, uzay turizmi pazarının 2030 yılına kadar yaklaşık 3 milyar dolara çıkması bekleniyor . Uzay yolculuğu sigortası pazarı hala küçük, ancak uzay işletmelerini sigortalayan Lloyd’s of London, 2021’de uzay yolculuğu sigortası yaptırmaya başladı. Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı ile Mitsui Sumitomo Insurance, uzay sigortası tekliflerini ortaklaşa geliştireceklerini söyledi.
Virgin Galactic şirketi tarafından düzenlenecek özel uçuşlara 800 kişi rezervasyon yaptırdı. Şirket tarafından, bu tura katılmanın kişi başı bedeli 450 bin dolar olarak belirlendi.
OceanGate kurbanlarının aileleri hayat sigortasından tazminat alabilecek mi?
OceanGate faciasının ardından dünya çapında olayın sigorta boyutu da gündemi meşgul ediyor. Hukuk uzmanlarına göre, denizaltı kurbanları bir feragatname imzalamış olsa bile aile üyeleri, muhtemelen zengin sevdiklerinden hayat sigortası ödemesi alabilecekler. Sigorta şirketlerinin hayat sigortası yaptırırken kişiye riskli hobilerinin olup olmadığını sorduğunu ve ona göre poliçe hazırlandığını belirten hukukçular, “Ne sevdiklerinin tehlikeli hobileri ne de OceanGate’in ölümden feragatnamesindeki bir imza, Titan dalgıç yolcularının aile üyelerinin artık ölmüş kaşifler için hayat sigortası taleplerini tahsil etmelerini engelleyemez” diyor. Virginia Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Kenneth Abraham ise Newsweek’e verdiği demeçte, “Feragatnamelerin geçerli olup olmadığına federal deniz hukuku karar verecektir” açıklamasını yapıyor. Custodio ve Dubey LLP’nin kurucu ortağı avukat Miguel Custodio ise ailelerin OceanGate’i dava edebilmelerinin tek yolunun, olayın bir mürettebat üyesinin ihmalinden kaynaklandığının kanıtlanması olduğunu söylüyor.
Luff Hukuk Bürosu’nun kurucu ortağı ve kişisel yaralanma vakalarıyla ilgilenen eski bir hukuk fakültesi profesörü olan Patrick Luff’a da “Bir hayat sigortası poliçesi için başvurduğunuzda, genellikle size son iki yıl içinde tehlikeli veya riskli davranışlarda bulunup bulunmadığınızı veya yapmayı planlayıp planlamadığınızı soruyorlar. Bunun nedeni açık: Bu faaliyetler sonucunda ölme riskinin daha yüksek olup olmadığını görmek istiyorlar. Bazı poliçelerde tüplü dalış, yamaç paraşütü veya bungee jumping gibi belirli etkinlikler belirtilir. Bu arada diğer politikalar, “diğer tehlikeli davranışları” basitçe kapsayan her şeyi kapsayan bir ifade içeriyor” diyor. Insurance Speak Podcast’inde, SecondLook’ta yönetici iddia danışmanı olan Chris Tidball, denizaltı felaketinin konu olacağı bazı olası dava ve sigorta konularını ele alarak şu değerlendirmeyi yapıyor. Tidball, sigorta perspektifinden bakıldığında, risk üstlenilmesinin rolü ve yolcuların seyahatle ilgili doğal riskleri tam olarak anlayıp anlamadıkları da dahil olmak üzere çeşitli faktörlerin incelenmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Tidball ayrıca, kazanın ardından ortaya çıkabilecek soruşturma türlerini ve çok uluslu bir denizcilik soruşturmasında yaşanacak olası karmaşıklıklara vurgu yapıyor.
