Eksperlerin mutlaka ve bir an önce bağımsız meslek örgütlenmesine geçiş yapması gerektiğini açıklayan Ekol Ekspertiz Genel Müdürü Mustafa Nazlıer, Sigorta Medya için kaleme aldığı yazıda önemli tespitlerde bulundu. “TOBB çok değerli ve çok önemli bir kuruluş ancak, Sigorta Eksperlerini bünyesinde tutarak bir güç elde edemeyeceği gibi bünyesinden çıkardığında hiç bir güç kaybetmeyecektir” diyen Nazlıer’in değerlendirmeleri şöyle:
Sigorta sektörünün varlık sebebi; risk ve gerçekleştiğinde sonucu ortaya çıkan hasardır. Gerek risklerin tespiti gerekse hasarların incelenmesi ayrı uzmanlıklar gerektirir. Bir sigorta sözleşmesi ile güvence altına alınan kıymetin gerçekleşen risk sonucundaki ortaya çıkan hasarının değerlendirilmesi bir dizi profesyonel çalışma ile gerçekleşir.
Süreçler hakkında yüksek bilgi ve deneyime sahip uzmanlar, sigorta şirketi bünyesinde olabileceği gibi gerek sigortacı gerekse sigortalı tarafından uzmanlığı kapsamında tercihen belirlenerek hizmet alımı yapılabilmektedir.
Sigorta şirketleri; sigortalılarda müşteri memnuniyeti ve güven duygusu yaratmak üzere hasar yönetim süreçlerinde bünyelerinde bulundurdukları In House Uzman (Eksper) değerlendirmeler yaparak sigortalılar ile karşılıklı uzlaşmayı tercih etmektedirler. Özellikle sayısı fazla, niteliği düşük, maliyeti az olan hasar dosyaları için önemli bir uzmanlık bilgisi gerekmediğinden bu yöntemle çalışabilmektedirler.
Hasar yönetim sürecinde bir Sigorta Eksperi kullanımı, yasal çerçevede mutlak gerekli değildir. Tazminat konusunda evrensel uygulamalarda ve amir kanunlarda “tazminatın tarafların anlaşmasıyla ödenebileceği” belirtilmektedir. Tazminatın ödenmesi için tarafların anlaşabiliyor olması yeterli olacağından süreçlerde Sigorta Eksperi kullanımı zorunlu değildir.
Eksperin etkileşimi konusunda işleyiş bakımından İngiltere Sigorta Eksperleri İmtiyazlı Enstitüsü CILA (The Chartered Institute of Loss Adjusters) açıklamaları incelenebilir. http://www.cila.co.uk/public/what-we-do
Diğer taraftan, karmaşık ve büyük montanlı hasar talepleri, katastorfik hasarların yönetimi, ihtisas gerektiren incelemeler, yüksek teknoloji hasarları, dolaylı kayıplar (İş durması, kâr kaybı, vb.) konularında uzmanlığı kanıtlanmış gerçek veya tüzel kişilerden yoğun olarak hizmet alımı yapılmaktadır.
Bağımsız ve tarafsız süreç yöneticisine ihtiyaç var
Sigorta sektörünün tüm taraflarında doğru ve adil bir sonuca ulaşmak için Bağımsız ve Tarafsız bir süreç yöneticisine ihtiyaç vardır. Bu aşamada görevi Sigorta Eksper üstlenir. Eksper, Latince Expertus (Deneyim) kelimesinden türeyerek expert ve eksper olarak yer edinmiştir.
Eksper, deneyimli, usta, üstad, bilirkişi, bilen kişi anlamındadır. Sigorta Eksperi de sigorta konularında deneyimli, bilgi sahibi kişi olarak tanımlanır.
Dolayısıyla; sigorta sektörünün tüm taraflarının adil ve doğru bir sonuç için tamamen bağımsız ve tarafsız bir sigorta bilirkişisinden hizmet alımı için konumlandırılan kişi SİGORTA EKSPERİDİR.
Tüm taraflarda itiraz edilmeyecek düzeyde iş yapabilmesi için Sigorta Eksperinin tatmin edici bilgi, tecrübe, deneyim ve yüksek karakterine ihtiyaç vardır. Her hangi bir görevlendirme sonrası tarafların huzur ve inancı için eksperin niteliği son derece önemlidir.
Oto eksperi ile sigorta eksperi biribirine karıştırılmamalı
Sigorta Eksperliği ülkemizde Oto Eksperliği ile karıştırıldığından ve hatta yasal düzenlemelerde bu konuda halen eksiklik olduğundan Oto Eksperinin, Sigorta Eksperi unvanı taşıdığı görülmektedir. Unvanlar kendileri zaten mesleği tanımlar iken (Oto veya Sigorta Eksperi) yasal düzenlemeler da bu ayrışımı yapmamak yanlış anlamaların temel sebebidir.
Bu konuya açıklık getirmek üzere küresel uygulamaları incelemek yeterlidir. Örnek olarak;
- Uluslararası Otomobil Eksperleri Federasyonu’nun (FIEA) olup Türkiye de faaliyet gösteren Oto Kaza Branşı eksperleri bu federasyona üyedir.
- Sigorta Eksperleri Avrupa Federasyonu (FUEDI ) olup Loss Adjuster tanımı içinde yer alan konusu sigorta sözleşmesine bağlı hasar ve kayıpları gerekçeleriyle incelemek olan meslektir.
Her 2 meslek bir birinden çok farklı olup karıştırılmamalıdır.
Bu durumu dikkate alarak sigorta eksperliğinin aktif alanlarını görmeliyiz. Oto ve Oto Dışı tanımı ile ülkemizde belirgin bir ayrım vardır. Sigorta Eksperliğinin aktif alanı Oto Dışı dır.
Oto Dışında yer alan Sigorta Eksperlerinin aktif iş akışı;
- Gerçekleşen riski incelemek
- Kök sebebi tespit etmek
- Yakın Sebep Analizi Yaparak sigorta sözleşmesiyle ilişkilendirmek
- Hasarın giderilmesine yönelik yöntem belirlemek
- Belirlenen yöntemin maliyetlerini hesaplamak
- Ortaya çıkan hasar giderme maliyetinin sigorta sözleşmesi kapsamında değerlendirerek Tazminatı Tespit etmek,
- Kök sebebe göre rücu ve diğer hukuki sonuçları değerlendirmektir.
Bu iş akışı Oto Eksperi ile olan iş akışındaki belirgin farkı ortaya koymaktadır.
Sigortacılığın küresel oluşu her alanda eş zamanlı uygulamaların tüm ülkelerde aynı veya genel olarak benzer şekilde uygulanmasını sağlarken en güvenilir çözüm ortağı sigorta eksperdir. Sigorta Eksperleri; uzmanlıklarının tartışmasız olduğu konularda, karmaşık hasar ve süreçlerini büyük bir titizlikle kısa sürede ve en doğru sonucu elde ederek ortaya koyduklarından, sigorta sektörünün kilit taşı olmalarının yanı sıra güven konusundaki alternatifsiz partneridir.
Ülkemiz sigortacılığı yapılandırmasında İngiltere etkisindedir. 1927 sayılı Sigorta Murakabe Kanunundan sonra kapsamlı biçimde hazırlanan 7397 sayılı kanun içerisinde Sigorta Eksperliği bu çerçevesiyle yer almıştır. Son olarak 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’da da aynı misyonu ile yer edinerek bağımsız ve tarafsız konumunu korumuştur.
Açıklanan kapsamda; sigortacılık faaliyetlerinin temel amaç ve faaliyet sonuçları riskin gerçekleşmesi olasılığına dayanır. Hasar, sigorta sektörünün ürünüdür. Sigortacılığın tüm dünyada evrensel biçimde uygulanabilir olmasını sağlayan güvenlik mekanizması Sigorta Eksperleri üzerinde kurguludur. Yerel yasalar değişse de değişemeyen uygulayıcı ana faktör HASAR HİZMETLERİDİR.
Sigorta eksperleri bağımsız ve tarafsız olmak zorundadır. Amir Kanun böyle önerse de uygulamada TOBB bünyesinde olunması tamamen aykırılık yaratıyor. Mutlaka ve bir an önce bağımsız meslek örgütlenmesine geçiş yapılması gerekir. TOBB çok değerli ve çok önemli bir kuruluş ancak, Sigorta Eksperlerini bünyesinde tutarak bir güç elde edemeyeceği gibi bünyesinden çıkardığında hiç bir güç kaybetmeyecektir.
Bu aksiyon alınır ise kazanan önce sigortalılar ve sonra sigortacılar olacaktır. Bağımsız ve tarafsız sigorta eksperi yüksek bilgi ve ahlakıyla hasar tarafının doğru, adil yönetilmesi dışında güvenilir bir sisteme sahip olacaktır.
CILA bu bakımdan önemli bir örnek . Küresel geçerliliği olan bir meslek statüsünü sürekli güncel tutan yapıya muhtacız. Bölgesel etkinlik dışında küresel rekabet içinde gerekli. Sadece CILS değil : CII ve FUEDİ ile iş birliğine gidilmesi gerekir. Bu süreçler ile beraber FUEDI üyeliği kaçınılmaz. Çok büyük bir eksiklik . oto eksperi değiliz, sigorta eksperiyiz. Üye olacağımız yer bu adres. Ötesi yok.
FUEDI (The European Federation of Loss Adjusting Experts) nedir?
Sigorta Eksperleri Avrupa Federasyonu; Federasyonun amacı sigorta endüstrisiyle ticari alanlarda sigorta eksperlerinin bağımsız ve tarafsız mesleklerini daha da ileri taşımaktır.
FUEDI’ nin ilk önceliği profesyonel yönetimi ve yetkinlikleri yüksek standartlarda muhafaza etmektir. Ülkelerdeki üyelerin oluşturduğu profesyonel ve işbirliği içinde olan ortaklıkların Avrupa’ nın her tarafında ekspertiz standartlarını aynı yapmak istemektedirler.
FUEDI üyelinden sonra dünya eksperler birliği IFAA – Eksper Birliği Uluslararası Federasyonu (Başkanlığını yürütmektedir.) başlanması gereken süreçtir. 20 yıl geç kalmış olsak ta bir yerden başlamak lazım.
SEDDK’nın yeni yönetiminin duruşu çok önemli
SEDDK’nın yeni yönetiminin söylem ve duruşu çok çok değerli. Sektörün yeniden yapılanması konusunda çok etkili olacaklarını görmek umutlarımızı büyüttü. Hep beraber daha iyi bir sonuca varmak için iş birliğini, artırmalıyız. Bilgi, tecrübe ve deneyimlerin tamamını koşulsuz SEDDK’ya sunarak kendi sektörümüzü daha iyi günlere taşıyacağız.
SEDDK’nın sahadaki etkin rolünün temsilcileri bağımsız ve tarafsız sigorta eksperleridir. SEDDK ya hizmet eden, misyonlarının gerçekleşmesi için görev icra eden yaklaşık 1500 personel gibi sigorta eksperlerinin yasal ve legal uygulamanın temsilcisi olduğunu not ederim. Yeni yıl, yeni dönem, yeni sorunlar ve yeni umutlar ile fırsatlar var…SEDDK geçen 17 yılın tecrübelerinden yol çıkarak 5684 sayılı yasa ve gerekliliklerinin sürdürülemez olduğunun ve eksperler açısından bağımsızlığın şart olduğunu, geç kalındığını görüyordur. Eksperler sorunun değil çözümün parçası olacak ise artık aksiyon alınması da gerekir.
