Türk P&I Sigorta Teknik Müdür Yardımcısı Kaptan Halil Solak, inşası bitmiş gemilerde yapısal değişikliklerin teminat altına alınmasıyla ilgili bir makale kaleme aldı.
Türk P&I Sigorta’nın Mart ayı sirkülerinde yer alan “Gemi İnşa Sigortası (Refit & Conversion-Dönüştürme ve Donatma İşlemleri)” makale şöyle…
Ana teminat olarak teknenin inşaatının başlaması ile birlikte inşaat sırasında meydana gelecek rizikoları, denize indirilmesi ve deneme seferlerini de kapsayacak şekilde teminat altına alan Gemi İnşa Sigortası, Refit & Conversion işlemleri gibi inşası bitmiş gemilerde yapılacak yapısal değişikliklerin teminat altına alınmasında da kullanılmaktadır.
Refit işlemi
Genel olarak, ömrünü doldurmuş ekipmanların gemiden sökülmesi ve yerine yeni ekipmanların montajını içermektedir. Yeni emisyon standartlarını sağlamak için ticari gemilere Scrubber takılma işlemleri de refit olarak değerlendirilmesi gerekirken, bu işlemler sigortacılar tarafından planlı bakım tutum ve/veya tersane sorumluluk sigortası altında değerlendirilmekte olup refit günümüzde daha çok yatlarda yapılan dekorasyon değişiklik işlemleri için kullanılmaktadır.
Conversion
Bu işlem teknenin farklı bir operasyonda kullanılması amacıyla materyal değişimi, yeni ekipman ilavesi, boy değişimi gibi operasyonları içermektedir. Roro gemisinin Livestock taşıyıcı gemiye çevrilmesi, bir tankerin kuruyük gemisine çevrilmesi, yolcu veya konteyner gemisinin kapasitesinin arttırılması için ortadan kesilip ilave bir parça ile boy verilmesi gibi işlemler Conversion işlemi olarak değerlendirilmektedir.
Hem Refit işlemi, hem de Conversion işlemi, yeni inşadan farklı olarak yüksek bir mühendislik ve planlama gerektirmekte olup, ciddi riskler içermektedir. Sigortacılar değerlendirmelerini bu riskleri de dikkate alarak yapmaktadır.
Bir yeni inşa projesinde, proje başlangıcında risk daha düşük olduğu için, inşa belirli bir aşamaya gelene kadar sigortacı belirli bir miktarda prim rezervi oluşturabilmektedir. Conversion & refit işlemlerinde ise yapılan işlem zaten faaliyette olan bir tekneye yapıldığından, teknenin mevcut bedeli karşılığı bir riski oluşmakta, sigortacılar prim rezervi oluşmadan bu riski daha başlangıçta yüklenmektedirler. Fiyatlama yapılırken sigortacılar bu durumu dikkate alarak fiyatlama yapmakta, ilave olarak sigorta süresinin yeni inşaya göre çok daha kısa süreli olacağını da göz önünde bulundurmaktadırlar.
İlave faktörler dikkate alınmakta
Bu şekilde yüksek teknik bilgi içeren bir işlemin yapılmasını teminat altına almak için sigortacılar ilave bir dizi faktörü de dikkate almaktadırlar. İşlemin yapılacağı tersanenin bu yöndeki tecrübesi en önemli faktör iken, inşa projelerindeki en büyük risk olan yangın riski refit/conversion işlemlerinde daha da artmakta bu sebeple tersanenin en yakın itfaiye istasyonuna yakınlığı, aldığı yangın önlemleri dikkatle analiz edilmektedir. Bu sebeple konusunda uzmanlaşmış eksper firmalar durum tespiti ve tersanenin yeterliliğini değerlendirmek için görevlendirilmektedirler.
Verilecek ilave sigorta teminatlarına göre deprem riski, geminin suya indirilmesi için kullanılan sistemler, deneme seferleri de dikkatle değerlendirilen diğer noktalardır. Piyasa şartları ve rekabet ticari değerlendirmede etkin olsa da, teknik değerlendirmeden taviz verilmemesi hem sigorta şirketleri için hem de projeyi üstlenen tersaneler için vazgeçilmezdir. Bu şekilde oluşacak maddi ve daha da önemlisi çalışanların başına gelebilecek riskler minimize edilebilecektir.
