Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), son yıllarda artan bir ivmeyle yoluna devam ediyor.
2013 yılında devreye giren yüzde 25 devlet katkısı teşviki, vakıf ve sandıkların BES’e geçişi yönünde düzenlemeler, otomatik katılım gibi konular, sistemi büyütüyor ve gelecek beklentileri de yüksek.
Sektörün portföy büyüklüğü olarak en büyük şirketi olan Anadolu Hayat Emeklilik’in yeni genel müdürü Uğur Erkan, sektörle ve şirketle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Uğur Erkan’ın değerlendirmeleri başlıklar halinde şöyle:
- Sektörde 19 Emeklilik şirketi faaliyet gösteriyor. Sektörde yüzde 20 payla en büyük şirket olarak biz 10 yılda yeni kâra geçiyoruz. Banka işbirliği olmayan BES şirketlerinin banka işbirliği olanlara göre işleri daha zor. Faaliyetlerin sürdürülebilir olması için belirli bir fon büyüklüğüne erişmek gerekiyor. Bizim hedefimiz, her alanda sektörün üzerinde büyüme performansını sürdürmek.
- 2013 yılında tasarrufları teşvik etmek amacıyla başlayan yüzde 25 devlet katkısının etkisiyle büyüme ivmesi artan BES’te getirinin uzun vadede daha yüksek olması için portföylerdeki hisse oranının daha yüksek olması gerekir. Şu anda BES fonlarında hisse payı yüzde 13, bizde ise yüzde 16 civarında. Ama bu daha çok olmalı. BES’te ortalama yaş 35. Ortalama 20 yıl olan vadede hisse payı artırılmalı
- Yüzde 25 devlet katkısının değişip değişmeyeceği yönünde sorular var. Biz bir değişiklik beklemiyoruz. Sistemin ve ülkenin buna ihtiyacı var. Bu teşvik ülkede tasarruf oranlarının artırılması için getirildi. Türkiye’de BES’in büyüklüğü 4,8 milyon katılımcı ile 30,9 milyar TL. Bu 10 yılda önemli bir rakam ama global ölçekte hala çok düşük. 2012 yıl sonu verilerine göre OECD ülkelerinde BES’in GSMH’ye oranı ortalama yüzde 77’yken, Türkiye’de bu oran sadece 3,8 seviyesinde. Bu anlamda Türkiye’nin gidecek yolu çok.
- Sektörün büyümesi adına vakıf ve sandıkların sistemi girişine yönelik düzenlemeler yapıldı. Bugüne kadar vakıf ve sandıklardan 880 milyon TL’lik aktarım oldu. 7-8 yıl önce bu iş gerçekleşseydi daha anlamlı bir büyüklük olurdu. Otomatik katılım sağlayacak çalışmalar, henüz deneme aşamasında. Bu sistemde zorunluluk olmayacak, ilk işe girişte sisteme dahil edilen kişi isterse bunu sürdürecek.
- Sistem 12 bin 500 katılımcıyı emekli etti. Sistemden emekli olanların ortalama fon büyüklüğü 2013 yıl sonu itibariyle 66 bin TL oldu. Şu anda sistemde emeklilik hakkı kazanmış katılımcılar var. Yüzde 25 devlet katkısı nedeniyle, sistemde kalmaya devam ediyorlar ve bu katkıdan faydalanıyorlar.
