Türk P&I Sigorta Teknik Müdür Yardımcısı Halil Solak, gemi kiracılarının sorumluluk sigortası hakkında açıklama yaptı. Solak, bu poliçenin zorunlu olmamasına rağmen mutlaka yaptırılması gerektiğini söylüyor.
Gemi Kiracılarının Sorumluluk sigortasının, gemi kiracılarının bir kira kontratı kapsamındaki akdi ve yasal yükümlülüklerini teminat altına aldığını belirten Solak; “Genellikle kiralanan gemiye, yüke ve üçüncü şahısların mallarına verilen hasar, vefat ve kişisel yaralanma, kirlilik, enkazın kaldırılması; para cezaları ve hukuki masraflar, müşterek avarya, alıkoyma ve gecikme, savaş ve terörizm açısından teminat sağlanmaktadır. Kiralayanın talebi üzerine ek riskler de teminat kapsamına alınabilir” diyor.
Yanlış izlenim
P&I Sigortasının aksine, Gemi Kiracılarının Sorumluluk Sigortası zorunlu olmadığını sözlerine ekleyen Solak şunları söylüyor: “Ancak tıpkı gemi sahiplerine yönelik H&M sigortasında olduğu gibi, kiracıların böyle bir teminat almalarını şiddetle tavsiye ediyoruz. Özellikle küçük gemi kiralayıcıları, kargo, P&I ve H&M sigortalarının varlığı sebebiyle yeterli korumaya sahip olduklarına dair yanlış izlenime sahip olmakta; bu sebeple de maliyetleri düşürmek adına teminat satın almak konusunda isteksiz davranmaktadırlar. P&I sigortası geminin donatanı içindir ve gemi donatanının sorumluluklarını teminat altına almaktadır. H&M sigortası gemiyi teminat altına alırken Kargo sigortası, kargo ile ilgili talepler için teminat sağlamaktadır. Tüm bu sigortalar yeterli koruma sağlıyor gözükse de Kiralayanlar için durum böyle değildir.”
Solak, “Söz konusu teminatlarda sigortacının rücu hakkı, kiracılar açısından Demokles’in kılıcı gibidir. Armatör tarafından ödenen herhangi bir sigorta muafiyeti veya sigortacı tarafından reddedilen hasarlar kiracı tarafından ödenmek zorunda kalınabilir. Gemi donatanı tarafından sigorta sözleşmesi açısından anlaşmazlık veya ihlale düşülmesi kiracının karşılaşabileceği ek risklerdendir. Bir gemi kiracısı, sözleşme süresi boyunca gemiye verilen hasarlardan sorumlu olabilir. Kiracı çalışanları tarafından gemiye verilen hasarlar veya taşınan yükün, emniyetsiz rıhtım, kusurlu yakıt nedeniyle geminin maruz kalabileceği hasarlar; kiracının nihai olarak sorumlu tutulabileceği kalemlerden sadece birkaç tanesidir” diye konuşuyor.
Yükümlü tutulabilir
“Kiracılar ayrıca, eksiklik, teslimat yapılmaması, kiracı çalışanlarının neden olduğu hasar, istifleme ile ilgili talepler nedeniyle kargo kaybı veya hasarından da sorumlu tutulabilir” diyen Solak, “Her ne kadar donatanın P&I sigortası kapsamında değerlendirilebilse de; kirlilik, kiracıların karşılaştığı bir başka risktir. Bazı yargı bölgelerinde (özellikle ABD’de), geminin zaman esaslı kiracısı aynı zamanda geminin işletmecisi olarak kabul edilebilir ve yükümlü tutulabilir. Yakıt ikmali sırasındaki kirlilik de benzer şekilde ele alınabilir. Bir alt kiracı varsa ve karşılıklı kiralama sözleşmesi mevcut ise, alt kiracının iflas etmesi durumunda veya herhangi bir anlaşmazlık durumunda, gemi Kiracısı büyük meblağların söz konusu olabileceği yasal bir takım taleplerle karşılaşabilir” açıklamasını yapıyor.
Solak son olarak “Kiracıların karşı karşıya olduğu çok çeşitli riskler ve denizciliğin özelliği nedeniyle dahil olunan farklı ülke ve yetki alanları dikkate alındığında, Gemi Kiracılarının Sorumluluk Sigortası Teminatı satın almaları şiddetle tavsiye edilmektedir. Nihayetinde Demokles’in başının üstünde sallanan kılıç pamuk ipliğine bağlıdır!” vurgusu yaptı.
