SEVGİ BAŞARAN / SİGORTAMEDYA
Son yıllarda artan enerji ihtiyacı yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini gözler önüne serdi. Yapılan araştırmalar da gösteriyor ki önümüzdeki süreçte tüm dünyada bu alana gerçekleştirilecek yatırım tutarı 1.3 trilyon dolara ulaşacak. Artan enerji yatırımlarını güvence altına almak ve ortaya çıkabilecek kar kayıplarını azaltmak için en iyi çözüm yolu ise ‘sigorta’.
Enerji ihtiyaçlarımız arttıkça çevre dostu, uygun maliyetli; yenilenebilir enerji arayışları da sürüyor. Uzmanlar geleceğin ana güç kaynakları olarak ise rüzgâr çiftliklerini ve güneş parklarını işaret ediyor. Araştırma kuruluşu IHS Markit’e göre; 2021-2025 döneminde dünyada sadece yenilenebilir enerjiye toplam 1.3 trilyon dolar yatırım yapılacak.
Bu yatırımlarda en büyük payı da tabi ki rüzgâr ve güneşe yapılan yatırımlar alacak. Ernst & Young’ın hazırladığı Yenilenebilir Enerji Ülke Çekiciliği Endeksi’ne göre ise yenilenebilir enerji; dünyanın COVID-19 pandemisi ile mücadelesi sürerken; uzun vadeli yatırım açısından en ‘güvenli liman’. Bu durum beraberinde enerji yatırımlarının güvenceye alınması konusunu da gündeme getiriyor. Yenilenebilir enerji yatırımlarınızı güvence altına almak ve; ortaya çıkabilecek kâr kayıplarını azaltmak için en iyi çözüm ise tabi ki sigorta.
Özellikle son yıllarda enerji talebindeki küresel artış; enerji ve enerjiye bağlı sektörlerde efektif bir ‘risk yönetimi’ yapılmasını ve dolayısıyla; enerji sigortalarına olan ihtiyacı daha fazla ön plana çıkarttı. Şirketlerde bu ihtiyaca kayıtsız kalmadı ve bu alana yönelik ürünleri birbiri ardına hizmete sunmaya başladı.
Yatırımın her aşamasında sigorta desteği
Öte yandan yenilenebilir enerji yatırımlarının her aşamasında sigorta desteği almak mümkün. Örneğin kurulum dönemi, inşaat, montaj; devreye alma ve test süreçlerini kapsarken, işletme dönemi ise santrallerin ticari faaliyete geçtiği dönemi kapsıyor. Santralin kurulum döneminde inşaat ve montaj risklerini içeren sigorta poliçeleri tanzim ediliyor. Bu poliçeler, proje süresi boyunca ‘teminat dışı kalan haller’ haricindeki her türlü riske teminat sağlıyor. Ayrıca hasar durumunda yaşanabilecek gecikmeler sebebiyle işveren; kurumun uğrayacağı kâr kaybını da teminat altına alan ilave çözümler gibi ek teminatlar ile mevcut poliçelerin çerçeveleri genişletilebiliyor.
TSB Başkanı Atilla Benli: Sigortalılık oranı daha da artacak
Yenilenebilir enerji yatırımlarının artması ile; bu alandaki sigortalanma talebinin de arttığını belirten Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Benli; “Bu alana yatırım yapan yatırımcıların ve tesis operatörlerinin kazanç hedeflerine ulaşmalarını sağlamak için uzun vadede hatasız operasyon hayati önem taşıyor. Bu noktada özel sigorta çözümleri ise risklerin karşılanmasını sağlıyor. Özellikle yenilenebilir enerji alanında yerel sigorta şirketlerinin yanı sıra küresel sigorta şirketlerinin de sağladığı alternatif çözümler ve yeni ürünler ile karşılanan talepler ve minimize edilen kayıplar sonucunda sigortalanma oranının da artması öngörülüyor” dedi.
Yenilenebilir enerjinin dışa bağımlılığı ve maliyeti önemli ölçüde azaltacağını belirten Benli; şunları söyledi; “Bu konu kamu yönetimimizin de öncelikli konuları arasında yer alıyor ve yatırımlar teşvik ediliyor. Bu kapsamda sigorta sektörü olarak biz de yatırımların desteklenmesi için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getiriyoruz. Yenilikçi ürünlerle bu alandaki ihtiyaçları karşılıyoruz.”
Kâr kaybı teminatı da var
Tesisler için en önemli teminatlardan birisinin kâr kaybı teminatı olduğunu vurgulayan Benli; “Bu teminatla uzun süreli iş durmalarında ciddi anlamda maddi kayıpların önüne geçilebiliyor. Bu ürünün faydalarını doğru anlattığımızda sektördeki penetrasyonun çok daha iyi seviyelere geleceğini düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. Benli, söz konusu güvenceleri içeren bu sigorta ürününün bilinenin aksine çok pahalı olmadığını; 1 Mw’lık lisanssız Güneş Enerji Santrali yatırımının yaklaşık maliyetinin 1.5 milyon dolar olduğunu ve yatırım yapılan tesislerdeki risk tespit çalışmaları sonrasında; belirlenen prim fiyatlarının ise toplam yatırımın yüzde 1’ini bile aşmadığını söylüyor.
Türkiye Sigorta enerjide pazar payını yüzde 20’ye çıkardı
Yenilebilir enerji proje ve yatırımlarında sigorta süreçlerinin başından sonuna kadar; danışmanlık hizmeti sunarak çözüm üreten Türkiye Sigorta; son yıllarda hızla artan yenilenebilir enerji yatırımlarının sadece inşaat/montaj aşamasında değil; operasyon döneminde de HES-GES-JES-RES santrallerine teminat sunarak ülke ekonomisine katkı sunuyor.
Enerji sigortaları alanında uzmanlaşmış kişilerden oluşturduğu enerji sigortaları birimi ile hizmet sunan ve Türkiye tarihinin en büyük doğal gaz keşfi Sakarya Gaz Sahası’ndaki Tuna-1 kuyusuna ilk poliçesini yapan Türkiye Sigorta, geçtiğimiz yıl sonu itibarıyla 10.000 MW üstünde kurulu güce sahip tesisi sigortaladı ve yüzde 20 pazar payına ulaştı.
Küresel ve yerel bilgimizle yeni ürünler sunuyoruz
Yenilenebilir enerji kaynakları yönünden Türkiye’nin sayılı ülkeler arasında yer aldığını belirten OYAK Grup Sigorta ve Reasürans Brokerliği A.Ş. Reasürans ve İş Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Almula Aslan, yenilebilir enerji projelerinin ilk inşaat sürecinden başlayarak işletme dönemini de kapsayan geniş bir teminat sunduklarına dikkat çekti.
Bunun için sektördeki yerel sigorta şirketleri ve global piyasalardaki reasürans şirketleri ile çalıştıklarının altını çizen Aslan, “Küresel güç ve yerel bilginin bir araya gelmesi, emsaller arasında doğru kıyaslama yapmak, yeni pazar ve kapasiteler bulmak, yeni ürün ve hizmetler geliştirmek, müşterilerimizin optimum şartlar ve alternatif çözümlerle desteklenmesine imkan sağlıyor. Teminat sağladığımız alanlar arasında Hidroelektrik Enerjisi Üretim (HES), Güneş Enerjisi Üretim (GES), Rüzgâr Enerjisi Üretim (RES), Jeotermal Enerjisi Üretim ve Bio-termal Enerjisi Üretim yer alıyor” diye konuştu.
Sigorta sektörünün rolü artacak
Önümüzdeki yıllarda; sigorta sektörünün pazardaki rolünün ilgili yatırımların ve buna paralel sigorta taleplerinin artmasıyla daha da büyümesini beklediklerini kaydeden Aslan; “Özellikle yenilenebilir enerji alanında yerel sigorta şirketlerinin yanı sıra; küresel sigorta şirketlerinin de sağladığı alternatif çözümler ve yeni ürünler ile karşılanan talepler ve minimize edilen kayıplar sonucunda; sigortalanma oranının da artması öngörülüyor” dedi.
Oyak Grup Sigorta olarak enerji yatırımlarına yönelik sundukları ürünler hakkında da bilgi veren Aslan; şunları söyledi; “Güneş Enerji Santralleri (GES) teminatı kapsamında; Montaj Tüm Riskler Sigortası ve İşletme Dönemi Tüm Riskler Sigortası dâhil. İşletme Dönemi Sigortası ile de GES’in kullanıma açıldıktan sonra işletmede yer alan kıymetlerin başına gelebilecek tüm fiziki hasarlara teminat sağlanıyor.”
Enerji alanında sigortalanan şirket sayısı artıyor
Çevreye duyarlı ve sürdürülebilir olan yenilenebilir enerji kaynaklarının gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakabilmek için; önemli olduğunu vurgulayan Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Levent Sönmez; sigortacılık sektörünün de bu alandaki faaliyetlerini artırdığına dikkat çekti. Gelecek dönemde de yenilenebilir enerji kaynaklarındaki yatırımların artmasının beklendiğini kaydeden Sönmez; “Yenilenebilir enerji sektöründe yaşanan değişimler; riskler ve yatırımları da göz önünde bulundurduğumuzda sigortacılık sektörü de ürün ve hizmetlerini bu alandaki ihtiyaçları karşılayacak şekilde konumlandıracaktır.
Dolayısıyla önümüzdeki dönemde de yalnızca yenilenebilir enerji kaynaklarını değil; aynı zamanda sürdürülebilirliği ve çevreye duyarlılığı baz alan ürünlerle de karşılaşacağımızı söyleyebiliriz” dedi.
Güneş enerji santrallerinin yüzde 20’sini sigortaladık
Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin kamu ve özel sektörün destek ve yatırımlarıyla birlikte arttığına dikkat çeken Sönmez; “Sigortalanma bilinciyle hareket eden ya da deneyimler karşısında çözüm arayan işletmeler sigorta poliçelerine yöneliyor. Şirketimizce sigortalanmış güneş enerji santrallerinin toplam kurulu gücü bu alanda üretilen kurulu gücün yaklaşık yüzde 20’sine denk geliyor. Son yıllarda bu alanda sigortalanan şirket sayısında artış eğilimi görülüyor” diye konuştu.
Dünyanın yaşanan doğal afetler ve pandemi nedeniyle küresel bir sınav verdiğinin altını çizen Sönmez; “Bu durum değişen risk koşulları karşısında; yatırımlarını sürdürülebilir şekilde devam ettirmek isteyen işletmeleri de tedbirlerini arttırmaya yöneltiyor. Bu noktada sigorta zorunluluktan ziyade bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkıyor. İşletmeler sigorta ihtiyaçlarına ve poliçe kapsamlarına göre inşaat ve montaj süreçleri; operasyonel ve üretim kayıplarına karşı da sigortalanabiliyor” dedi.
Yenilenebilir enerjiye 1.3 trilyon dolar yatırım yapılacak
Uluslararası Enerji Ajansı’nın tahminlerine göre yenilenebilir ya da diğer bir deyişle; yeşil enerjiden elde edilen elektrik 2025 yılında en büyük güç kaynağı olacak. Öyle ki kömürden sağlanan elektriği 50 yıllık liderliğinden alaşağı edecek. Araştırma kuruluşu IHS Markit’e göre de 2021-2025 döneminde; dünyada yenilenebilir enerjiye toplam 1.3 trilyon dolar yatırım yapılacak.
Bu yatırımlarda en büyük payı da rüzgâr ve güneş enerji alacak. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) raporuna göre yenilenebilir enerji yatırımları Aralık 2019’dan beri iki kat arttı. Rapora göre 2025 yılında, yenilenebilir enerji kaynakları; dünya çapında en büyük elektrik üretim kaynağı haline gelecek; yenilenebilir enerjiden dünyadaki elektriğin üçte biri temin edilecek. Uzmanlara göre önümüzdeki beş yılda da yenilenebilir enerji yatırımları en az iki kat artacak.
