Dünya Meteoroloji Örgütü’nün hazırladığı son iklim raporunda yaşanan küresel ısınmanın geri dönülmez sınırın eşiğinde olduğu uyarısı yapıldı. Rapora göre insanlığın sera gazı emisyonlarını net sıfıra indirememesi halinde yakın tarihte ekstrem sıcaklıklar yaşanacak. Küresel sıcaklıklar önümüzdeki beş yıl içinde rekor seviyelere çıkacak.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün hazırladığı son iklim raporuna göre dünya için ‘tehlike çanları’ çalıyor. Raporda bilim insanlarının görüşlerine dayandırılan değerlendirmeye göre insanlığın sera gazı emisyonlarını net sıfıra indirememesi halinde yakın tarihte ekstrem sıcaklıklar yaşanacak.
Uluslararası kabul gören iklim bilimcilerin uzman görüşleri ve dünyanın en iyi tahmin sistemleri kullanılarak hazırlanan raporda çok yüksek bir ihtimalle bugüne kadar kaydedilen en sıcak yılın önümüzde beş yıl içinde yaşanacağı bildirildi. Bugüne kadar yaşanan en sıcak yıl ise 2016 olarak kayıtlara geçmişti.
Sıcaklıklar her 10 yılda yaklaşık 0.2 °C artıyor
İnsan kaynaklı sera gazı emisyonları 19. yüzyılın sonlarından bu yana küresel ortalama sıcaklıkları 1 °C’den fazla artırdı. 2022 ortalama küresel sıcaklığının, 1850-1900 ortalamasının yaklaşık 1.15 °C üzerinde olduğu belirtiliyor. Sıcaklıklar her on yılda yaklaşık 0.2 °C artıyor.
Küresel ortalama sıcaklıkta mevcut rekor günümüzden 7 sene önce yaşandı. 2016 yılı karada ve denizde en sıcak yıl olarak kayıtlara geçti. O yılın başlarında yaşanan El Nino olayı küresel ortalama sıcaklığı yükseltti. El Nino olayları, orta ve doğu Pasifik’in büyük bölümünde normalden daha sıcak denizlerle alakalı. Bu durum atmosferin ısınmasına ve küresel sıcaklıkların yaklaşık 0.1 °C yükselmesine yol açıyor. İlk etapta kulağa çok fazla gelmeyebilir ama bu genellikle bir önceki rekoru kırmak için yeterli oluyor. Mevcut küresel sıcaklık rekorundan bu yana geçen yedi yılda insanlık sera etkisini artırmaya devam etti. Bu da yeni bir rekor olasılığını güçlendiriyor.
“Sağlık, gıda güvenliği, su yönetimi ve çevre için ağır sonuçları olacak”
“2023 ile 2027 arasındaki yıllık ortalama yüzeye yakın küresel sıcaklığın en az bir yıl boyunca sanayi öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde olma olasılığı yüzde 66’dır” denilen raporda, önümüzdeki beş yılın en az birinin kaydedilen en sıcak dönem olma olasılığının ise yüzde 98 olduğu vurgulandı. Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas, “Dünya Meteoroloji Örgütü, 1,5°C seviyesini geçici olarak ve artan sıklıkta aşacağımıza dair alarm veriyor” dedi. Önümüzdeki aylarda bir El Nino gelişmesi beklendiğini açıklayan Taalas, “Bu, insan kaynaklı iklim değişikliğiyle birleşerek küresel sıcaklıkları bilinmeyen bir bölgeye itecek. Bunun sağlık, gıda güvenliği, su yönetimi ve çevre için geniş kapsamlı sonuçları olacak. Hazırlıklı olmamız gerekiyor” açıklaması yaptı.
La Nina sona erdi, El Nino başlıyor
– 2022’deki ortalama küresel sıcaklık, 1850-1900 ortalamasının yaklaşık 1,15°C üzerindeydi. La Nina (Orta ve doğu ekvatoral Pasifik boyunca normalden daha soğuk deniz yüzeyi sıcaklığı anormalliklerini ifade eder) koşullarının son üç yılın büyük bölümündeki soğutma etkisi, daha uzun vadeli ısınma eğilimini geçici olarak dizginledi. Ancak La Nina Mart 2023’te sona erdi ve önümüzdeki aylarda bir El Nino’nun (Pasifik Okyanusu’ndaki sıcak su kütlelerinin hareketiyle ortaya çıkan olay) gelişeceği tahmin ediliyor. Tipik olarak, El Nino, küresel sıcaklıkları, geliştikten sonraki yıl içinde artırır bu durumda, bu 2024 olacaktır.
– 2023 ile 2027 arasındaki her yıl için yıllık ortalama küresel yüzeye yakın sıcaklığın, 1850-1900 ortalamasından 1,1°C ile 1,8°C arasında daha yüksek olacağı tahmin edilmektedir.
– Önümüzdeki beş yıl içinde en az birinin, son derece güçlü bir El Nino’nun olduğu 2016’da belirlenen sıcaklık rekorunu geçme şansı yüzde 98’dir.
