Her gün yeni bir sürprizle güne başlamak artık rutin oldu. Sektör dışı sürprizlerden bahsetmiyorum, onlar hiç ara vermiyor, hatta gün içindeki sayısı takip edilemez oldu. Sigorta sektörü 2013 yılını her gün yeni bir torba yasa, yönetmelik, genelge, komite seçimleri gibi aksiyonlarla geçirdi. 2014 yılı ise, çok daha eğlenceli olacağını haftası dolmadan belli etti.
Meslek olarak daha kötüsünü yaşamamıştık. Komite seçimlerinde Sayın Ahmet Genç kürsü konuşmasında “2003 yılında eksperlik kalkacaktı, ben engel oldum” demişti..! O dönem, meslek örgütü yöneticisi ve genel sekreteri olarak görev aldığım bir dönemdi ve inanın hiç haberimiz olmadı. Sadece benim değil tüm dernek yöneticileri dahil, hiçbirimizin bir bilgisi yoktu. Merak edip soran olursa, konuya Sayın Ahmet Genç bir açıklık getirecektir.
2003 yılında kaldırılmayan eksperlik için kısmet 2014 olacakmış; öğrendik ve artık haberimiz de var.
T.C.BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI web sitesi ‘Mevzuat Taslakları Bölümü’nde yer alan ‘Sigortacılık Destek Hizmetler Hakkında Yönetmelik Taslağı’ görüşlere açılmıştır. İlgili taslağa, isteyenler aşağıdaki linkten ulaşabilir. http://www.hazine.gov.tr/default.aspx?nsw=TrR3vg8KCNGoDQ4jjQvkpw==-H7deC+LxBI8=&mid=1189&cid=86&nm=1187
Taslağın dikkat çekici bazı bölümlerini incelediğimizde artık sigorta eksperliği mesleğine çok da gerek kalmadığı görüşünün ortaya çıktığını görmekteyiz.
5684 sayılı kanunun ‘n’ bendini inceleyerek konuyu irdelemek gerekirse;
“n) Sigorta eksperi: Sigorta konusu risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasarların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen ve mutabakatlı kıymet tespiti, ön ekspertiz ve hasar gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak yapan tarafsız ve bağımsız kişiyi,” tanımı, çok açık biçimde kısa ve öz olarak mesleğin sınırlarını çizmektedir.
Belirtilen yönetmelik taslağını incelediğimizde ise;
“SİGORTACILIK DESTEK HİZMETLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Sigortacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşların faaliyet alanlarıyla ilgili konularda yardımcı veya tamamlayıcı nitelikte destek hizmeti alımına, destek hizmetlerinin verilişine ve bu hizmetleri sunan destek hizmeti sağlayıcılarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) 28/03/2001 tarih ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre kurulmuş olan emeklilik şirketleri de bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.
(3) Dışarıdan temin edilmekle birlikte sigortacılık faaliyetlerinin uzantısı veya tamamlayıcısı niteliğinde olmayan hizmetler ile avukatlık hizmetleri bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.”
Aslında Amaç ve Kapsam açıkça sigorta sektörü içine giren her kişi ve kuruluşu denetlemek, incelemek, izlemek ve kayıt altına almak istediğini işaret ediyor.
Asıl önemli olan ve eksperleri ilgilendiren husus 2. Bölüm’de;
“İKİNCİ BÖLÜM
Destek Hizmetlerine İlişkin Esaslar
Hizmet konuları MADDE 4 – (1) Aşağıda sayılan hizmetlerin sunumunda ve dışarıdan temininde bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar uygulanır.
a)Risk değerlendirme, hasar belirleme ve tazminat ödemeye ilişkin süreçlerde, sigorta eksperliği işinden ayrı olmak kaydıyla gerçekleştirilen teknik inceleme ve kontrol hizmetleri,
b) Hasar öncesi risk azaltmaya ve hasar sonrası zarar azaltmaya yönelik hizmetler,
c) Onarım ve bakım hizmetleri,
ç) Yedek parça tedarik ve kontrol hizmetleri,
d) Yardım (asistans) hizmetleri,
e) Çağrı merkezi hizmetleri,
f) Sovtaj yönetimi hizmetleri,
g) Arşiv yönetimi hizmetleri,
ğ) Sigorta hizmetinin sunumunda önem arz eden ve yukarıda sayılanlara benzer Müsteşarlıkça belirlenecek diğer hizmetler.
Hizmet konularının ‘a’ ve ‘b’ bendi, doğrudan SİGORTA EKSPERLİĞİ mesleğinin; aynı işi, içinde EKSPER kelimesi kullanılmadan, dileyen herkes tarafından yapılabilir olduğunu açıklıyor. Dolayısıyla, bu bentler, bir sınav ya da yeterlilik gibi eksperlere şart koşulan birçok hususa gerek olmadan, bu yönetmeliğe atıfla sözü edilen görevlerin ifa edilebileceğini belirtiyor.
Sigorta eksperlerinin de artık tek belge, staj, sınav, muafiyet, eğitim ve benzeri hiçbir şey ile uğraşmasına gerek yok. Ayrıca TOBB’a levha kayıt ücreti ya da aidat yatırmasına da gerek kalmıyor.
Bu yönetmelikten sonra kimsenin eksperliği kurtarmasına da gerek kalmamış oluyor. Ne kadar pratik bir çözüm. İki ayrı madde ile tüm sorunlarımız birden çözülüverdi.
Mesleğe inanan meslektaşlarım için belirtmek isterim; asla bu ve benzer yapılanmalar canınızı sıkmasın. Meslek örgütü ve otoritenin beraberce mesleğin sonunu getirdiği gibi düşüncelere kapılmayın. Sadece görüşlere açılan bir taslaktır. Elbette görüşlerimizi bildirmeliyiz. Akılla, bilgiyle doğruyu bulacağız. Ancak şunu da belirtmek isterim; sigorta sektörü, her zaman olduğundan daha fazla şekilde, bilgi sahibi, kişilikli, mesleğini severek yapan, ciddi, onurlu ve çalışkan eksperlere ihtiyaç duymakta. Sigorta sektörü, risk ve hasar yönetiminde her zaman ilk tercihini bu yönde kullandı ve kullanacaktır. Bunun sağlanması doğrudan eksperlerin kendisi ile ilgilidir. Yasa ve yönetmelikler bize iş gelmesini ve iş verilmesini sağlamaz. Bireysel ve kişisel bir konu: Yasa ve yönetmelik gereği herkes Sayın Fazıl SAY gibi piyano çalacak dendiğinde, bu olabilir mi…?)
Bu yönetmelik bu şekli ile kabul edilir ise mecburen şu an sahip olmaya çalıştığım ekspertiz şirketini, Destek Hizmetleri, Danışmanlık, İnşaat, Turizm. Taah. İml. Tic. Ltd. Şti. olarak tescil ettirip aynı işi yapmaya devam edeceğim. Yani “Hasan Kel veya Kel Hasan” fark etmiyor.
Diğer taraftan sigorta şirketleri içinde bu yönetmelik uygulanabilir değil. Risk ve hasarı yönetirken sınırsız düşünce ve uygulama içindeyiz. Her uygulamamız tüm taraflar için en pozitif çözümü amaçlıyor. Bunun gereği olarak zaten hareket kabiliyetini artırmak için Eksperler Yönetmeliği içinde 18.madde ile düzenleme yapılmış durumda.
Yönetmeliğin ilgili maddesi aşağıdaki içerikte:
Uzmanlık hizmetinden yararlanma
MADDE 18 – (1) Eksperler, ihtiyaç duyulması halinde, konusunda kendisini kanıtlamış uzmanlardan yararlanabilir. Bu durumda eksperler, uzmanlar işe başlamadan önce onların kimliği ile uzmanlık konularını kendilerini görevlendiren tarafa yazılı olarak bildirir ve incelemelerinde uzmanları yanlarında bulundurur. Aksi halde, uzman vasfı ile tayin edilen bu kişilerin tespitleri geçerli sayılmaz ve raporda yer almaz. Bu kişilere verilecek ücret ekspertiz ücretine dahil edilemez.
(2) Eksperleri tayin eden taraflar, ayrıca kendileri uzman tayin edebilir. Bu suretle tayin edilen uzmanların kimliği yazılı olarak eksperlere bildirilir. Bu uzmanların çalışma ve tespitleri bu Yönetmelik kapsamında değerlendirilemez ve kendilerine yapılan ödeme ekspertiz ücretine dahil edilemez.
Risk ve hasar yönetiminin maestrosu SİGORTA EKSPERİDİR (YAPABİLİYOR İSE).
Bu yönetmeliği son bir aşama olarak görmeliyiz. Artık meslek ile ilgili hiçbir tartışma konusunun dile getirilmemesi gerek. Her ortamda Sigortacılık Genel Müdürlüğü ve sigorta şirketlerinden bir şey isteyip beklemekle olmaz. Doğru da değil.
Meslek örgütünü de kendi haline bırakmalıyız. Mutlaka bir gün durup düşüneceklerdir. Halen eksperlik var ise o zaman tekrar bu konuya bakarız. (Bu duyuru bize meslek örgütü üzerinden kendi çalışma ve görüşleri ile gelmeliydi)
Şu an eksperler olarak bizim bir şey yapmamız gerek.
Mesela ne mi?
