Dünya alarm veriyor

Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Bankası, University College London gibi 35 farklı kurumun 40’ı aşkın göstergeyi analiz ettiği Lancet Countdown’un raporuna göre dünya; bugüne kadar tespit edilen en endişe verici tablo ile karşı karşıya.

18 yılda aşırı sıcaklara bağlı yaşamını kaybeden yaşlı nüfus yüzde 54 arttı…

Sadece 2018 yılında dünya çapında 65 yaş üstü 296 bin kişi aşırı sıcaklar yüzünden hayatını kaybetti…

Türkiye sıcak hava dalgasına bağlı 65 yaş üstü ölümlerin en fazla görüldüğü 2. bölge kategorisinde…

Sağlık ve iklim değişikliği arasındaki ilişkiye dair 40’ı aşkın göstergenin analiz edildiği Lancet Countdown’un (Lancet Geri Sayım Raporu) ​​beşinci yıllık raporuna göre bugüne kadar tespit edilen en endişe verici tablo ile karşı karşıyayız. Sağlık sisteminin hazırlıksız yakalandığı aşırı sıcaklıklar, dünya çapında ölüm oranlarının hızla artmasına sebep oluyor ve milyonlarca insanın geçim kaynaklarını tehdit ediyor.

Her kesimin sağlığını tehdit ediyor

Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Bankası, University College London, Tsinghua University gibi 35 farklı kurumdan 120 uzmanın 40’ı aşkın göstergeyi analiz ettiği rapor bugüne kadar tespit edilen en endişe verici tabloyu ortaya koyuyor. Rapora göre iklim değişikliği toplumun her kesiminin sağlığını tehdit ediyor, özellikle de 65 yaş üstü büyük bir risk altında. Rapora göre, 2000-2018 arasındaki 18 yılda aşırı sıcaklara bağlı yaşamını kaybeden yaşlı nüfusu yüzde 54 arttı. 2018 yılında tüm dünyada 65 yaş üstü 296 bin kişi aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybetti. Türkiye sıcak hava dalgasına bağlı 65 yaş üstü ölümlerin en fazla görüldüğü 2.bölge kategorisinde. Rusya, ABD ve Avrupa’nın bazı ülkeleri sıcak hava dalgasına bağlı en fazla yaşlı ölümünün görüldüğü bölgelerden.

Lancet Countdown Sağlık ve İklim Değişikliği 2020 Raporu’na göre, acil önlem alınmadığı durumda, iklim değişikliği küresel sağlığı giderek daha fazla tehdit edecek, yaşamları ve geçim kaynaklarını etkileyecek ve sağlık sistemleri üzerinde baskı oluşturacak.

Ekonomi durma noktasına gelebilir

Lancet Countdown Genel Müdürü Dr. Ian Hamilton, “Pandemi bizlere sağlığımız küresel ölçekte bir tehdide maruz kalırsa, ekonomilerimizin ve yaşam biçimlerimizin durma noktasına gelebileceğini gösterdi. İnsan sağlığına yönelik tehditler iklim değişikliği nedeniyle artıyor ve yoğunlaşıyor. Bu gidişatı değiştirmezsek, gelecekte sağlık sistemlerimizin üzerindeki baskı kaldırılamayacak seviyeye gelebilir” açıklamasını yapıyor.

Lancet Countdown eş başkanı University College Londra’da yoğun bakım doktoru olan Profesör Hugh Montgomery, “İklim değişikliği, ülkeler arasında ve ülkelerin içinde var olan sağlık eşitsizliklerinin ölçeğini acımasızca genişletiyor. Rapor, tıpkı COVID-19’da görüldüğü gibi, yaşlı nüfusun daha kırılgan olduğunu, bunun yanı sıra astım ve diyabet gibi önceden sağlık sorunu olan kişilerin daha fazla risk altında olduğunu gösteriyor. Orman yangınları, seller ve kıtlık gibi olaylar, ulusal sınır ya da banka hesabı gözetmiyor. Ülkenin gelişmişlik düzeyi, 1,2 C’lik küresel ortalama sıcaklık artışının sağlık üzerindeki etkilerine karşı herhangi bir koruma sağlamıyor” diyor.

Hiçbir ülkenin sağlık sistemi iklim krizine hazır değil

Rapora göre 101 ülkeden sadece 51’inin ulusal sağlık ve iklim değişikliği stratejisi ya da planı bulunuyor. Ancak bu 101 ülkeden sadece 4’ü bu planları hayat geçirmek için yeterli finansal kaynağa sahip. Raporda, iklim değişikliği ve COVID-19 krizleriyle birlikte mücadele edildiği durumda, milyonlarca insanın sağlığının iyileştirilebileceği ve birçok hayatın kurtarılabileceği belirtiliyor. Beraber ilerleyen iki krize ortak bir yanıtın verilmesi, halk sağlığının iyileştirilmesi, sürdürülebilir bir ekonomi oluşturulması ve çevrenin korunmasına olanak sağlıyor.

Sıcak dalgası sessiz katil

HASUDER Halk Sağlığı Uzmanı ve akademisyen Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan: “İklim değişikliğinin neden olduğu doğrudan ve dolaylı sağlık sorunları toplumun her kesimini ancak en çok yaşlılar, çocuklar ve hamileler gibi kırılgan grupları ve kronik hastalıkları olan kişileri tehdit ediyor. Raporun bulgularına göre dünya genelinde sıcaklığa bağlı 65 yaş üstü ölümler her yıl artış gösteriyor.”

İstanbul Politikalar Merkezi Kıdemli Araştırmacısı ve Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Ümit Şahin: “Aşırı sıcaklar sırasında 65 yaş üzeri ve kalp hastaları başta olmak üzere, özellikle barınma koşulları iyi olmayan kesimlerde beklenmedik ölümler gerçekleşiyor. Gerçek zamanlı saptanamadığı için, sıcak dalgaları bir sessiz katil olma niteliğinde. İklim değişikliğiyle artan sıcak dalgalarına bağlı kitlesel ölümler başlamadan önlem almak zorundayız.”