Hayatımız Sigortalı Dergisi Yazarı Cenk Ecevit, günden güne artan e-ticaretle beraber gelen risklere dikkat çekiyor ve yeni sigorta ürünlerinin şart olduğunu söylüyor. Ecevit’in, Hayatımız Sigortalı Dergisi’nin Nisan ayı sayısında yer alan “e ticaret ve sigorta” başlıklı makalesi şöyle…
Microsoft’un kurucusu Bill Gates’e göre, internet, Bilişim Çağı’nın ve 21. yüzyılın ekonomik ve kültürel oluşumunda anahtar rolü oynayacak en önemli teknolojik gelişmedir. Bunun nedeni, ‘internet’in veri ve enformasyon alış-verişi için özgün; bağımsız, açık, ölçeklenebilir ve güvenilir bir ortam teşkil etmesidir. Gates’e göre İnternet Çağı’nın en önemli teknolojik uygulaması World Wide Web olmuştur. Web sayesinde İnternet’te veri ve enformasyon aramak, bulmak ve paylaşmak kolaylaşmış, hemen herkesin elinden gelebilen sıradan bir sürece dönüşmüştür.
Dünyada 1980’lerde İnternet’in kullanımının yaygınlaşması ve nihayet 1995’te tamamen serbest bırakılmasından sonra; ‘Bilişim Çağı’ olarak adlandırılan içinde bulunduğumuz dönem halen yaşadığımız pandemi dönemi ile birlikte hızlanarak; genel kullanımda ciddi artışlar ile hayatımızda yer almaktadır. Uzaktan eğitim ve evden çalışma kavramlarının yaygınlaşmasının zorunluluk haline geldiği günümüzde; evde internet kullanım oranları yüzde 90’ların üstündeyken; nüfusumuzun yüzde 60’ından fazlası e-devlet hizmetlerinden istifade eder hale gelmiştir.
e-ticaret hacmi arttı
Bu yeni Bilişim Çağı’nın pandemi dönemi ile yaygınlaşmasındaki hızlanma, yeniliklere kolayca adapte olan halkımızın harcama; ve tüketim alışkanlarını da değiştirmiş, e-ticaret hacminin geçmiş yıllara oranla hızlı artışına sebebiyet vermiştir. 2019 yılı 3, 4 ve 5. ayları ile 2020 yılının aynı dönemi e-ticaret hacimleri karşılaştırıldığında; gıda ve süpermarket alışverişlerinde yüzde 420; beyaz eşya alışverişlerinde yüzde 102 artış görülmekte. Diğer ‘fiziki’ ürün alışverişlerinde de benzer oran artışları gözlenmektedir. Birçok farklı e-ticaret şirketi bu hızlı artan ticaret hacminin içerisinde yer almaya çalışırken; elbette bu durumda yeni riskler doğurmaktadır.
Başta siber riskler içerisinde görebileceğimiz ve sigorta sektöründeki uygulamalar ile teminat altına alınabilen data kaybı, fidye talepleri; sahte servis uygulamaları, kullanıcı özlük bilgilerinin çalınması ve hatta müşterilerin kredi kartı bilgilerinin ele geçirilmesi sonucu; dolandırıcılık yapılması gibi riskler karşımıza çıkmakta iken bir yandan da dağıtıma dayalı olarak; nakliye risklerinin artışını görmekteyiz. Her ne kadar e-ticaret şirketleri; ‘sorumlu satışçı’ düsturu içerisinde çoğu zaman tüketici lehine hareket ile; hasarlı ürünlerin iadesini kabul edip sağlam olan yenileri ile değiştirse de kendileri açısından zarar oluşması kaçınılmaz hale gelmektedir.
Burada da karşımıza dağıtım şirketlerinin gönderimlerde hukuki sorumlulukları ve tazmin esasları karşımıza çıkmakta. Genelde mal bedelinin tamamı üzerinden (özellikle de yükte hafif pahada ağır mal grupları açısından) tazmin esası uygulanamamaktadır.
Yeni sigorta ürünleri şart
Buna karşın uygulamadaki sigorta ürünleri henüz tam anlamı ile riskleri tazmin edememekte; muafiyet uygulamaları, rücu imkânı kısıtı; yüksek prim maliyetleri gibi sebepler bu tür gönderimlere iliştirilebilecek; bütünleşik olarak satılabilecek sigorta ürünlerinin ülkemizde artmamasına sebebiyet vermektedir. Öte yandan e-ticaret şirketleri de bu tür riskleri üzerlerinde tutmaktadırlar. Dileriz ki yakın zaman içerisinde; bu artan e-ticaret hacmine uygun yeni sigortacılık ürünleri ile sektörümüz de tüm birimleri ile; uyum sağlamaya çalıştığı Bilişim Çağı’nı yakalayacak; hem tüketici lehine hem sigortacılığın yaygınlaştırılması adına hem de e-ticaret şirketlerinin faydasına hareket edecektir.
Hayatımız Sigortalı Dergisi’nin Nisan sayısını ücretsiz okuma için…