Bireysel Emeklilik Sistemi’ndeki 2014 yılının ilk çeyreğinde elde edilen 26.7 milyar TL’lik fon büyüklüğünün, yaklaşık 4 milyar liralık kısmı borsada değerlendiriliyor
Ekonomi yönetiminin tasarrufları artırmak amacıyla Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulamaya konulan yüzde 25 devlet katkısı teşviki, bireysel emekllik fonlarının büyümesi bakımından önemli bir dönüm noktası oldu. Bu teşvik sayesinde 2013 yılında sisteme net bir milyon yeni katılımcı girerek, bir önceki yıla göre kıyasla iki kat artış sağlandı. Ayrıca sisteme yeni giren katılımcıların ödediği ortalama katkı payı da yüzde 30’a yakın bir seviyede artış gösterdi.
2013 yılı itibarıyla 25 milyar lirayı aşan fon büyüklüğü ve 4,2 milyon katılımcı sayısına ulaşan sistem, bir yandan tasarruflarını artırırken, diğer yandan sermaye piyasalarının gelişimine katkı sağlıyor.
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre bu yılın ilk çeyrek sonu itibarıyla 4 milyon 424 bin 673 katılımcının toplam fon büyüklüğü 26 milyar 708 milyon 997 bin 449 TL düzeyindeydi. Fon büyüklüğünün yüzde 13,5’lik kısmı (yaklaşık 4 milyar lira) hisse senedinde değerlendiriliyor. Son açıklanan 11 Temmuz 2014 tarihi verilere göre ise Türkiye’de 4 milyon 662 bin 26 fon katılımcısı varken, toplam fon büyüklüğü ise yaklaşık 30 milyar TL düzeyinde bulunuyor.
Analistler, özellikle fonların hisse senedinde değerlendirilmesiyle sermaye piyasalarının derinleşeceğini ve gelişeceğini belirterek, dünya ortalamasının gerisinde olunmasına rağmen devlet katkısının bu oranlara ulaşılmasına önemli destek sağlayacağını ifade ediyor.
İlk çeyrekte BES fonlarındaki hisse senedi oranı yüzde 13,5 oldu
Dünyadaki ve Türkiye’deki BES’de toplanan fonların dağılımı hakkında değerlendirmelerde bulunan Vakıf Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı Özgür Obalı, dünyadaki tüm emeklilik fonlarının büyük kısmını oluşturan en büyük 13 emeklilik pazarının fon dağılımına bakıldığında, 2011, 2012 ve 2013 yıllarında tahvil ve bono ağırlığının çoğu ülkede azaldığını ve buradan çıkan fonların hisse senedi piyasasına kaydığını söyledi.
Dünyadaki tüm emeklilik fonlarındaki hisse senedi oranının düzenli olarak arttığına dikkati çeken Obalı, şunları kaydetti: “Fonların hisse senetlerindeki payı 2011’de yüzde 40,3 iken, 2012’de yüzde 47’ye ve 2013 yılında yüzde 52’ye kademeli olarak yükseldi. Diğer yandan 2013 yılı sonunda tüm emeklilik fonlarındaki tahvil ve bono ağırlığı yüzde 29, nakit ağırlığı yüzde 1 ve diğer yatırım araçlarının ağırlığı ise yüzde 18 seviyesinde bulunuyor. 2013 yılı sonu itibarıyla fonların hisse senetlerindeki payı en fazla olan ülke yüzde 57 ile ABD olurken, bu ülkeyi yüzde 54 ile Avustralya, yüzde 50 ile İngiltere ve yüzde 48 ile Kanada takip etti.”
Dünyada görülen trendin benzerinin biraz dalgalı bir seyir görülmesine rağmen genel olarak Türkiye’de de görüldüğünü ifade eden Obalı, “2011 yılı sonunda yüzde 12 olan BES fonlarındaki hisse senedi oranı, 2012 yılı sonunda yüzde 16’ya kadar yükselmişti. 2013 yılı sonunda ise BES fonlarındaki hisse senedi oranı yüzde 14 olarak gerçekleşti” dedi.
Obalı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) verilere göre 2014 yılının ilk çeyreği sonunda tüm BES fonlarındaki hisse senedi oranının yüzde 13,5 seviyesinde bulunduğu bilgisini verdi.
Ülkeler ortalamasının yüzde 52 olduğu hesaba katılırsa Türkiye’deki BES fonlarındaki hisse senedi oranının hala düşük seviyelerde kaldığını belirten Obalı, “Ülkemizdeki bireysel emeklilik fonları içindeki kamu borçlanma araçları oranı yüzde 58, ters repo yüzde 7 ve diğer yatırım araçlarının oranı ise yüzde 19 düzeyinde bulunuyor” diye konuştu.
BLOOMBERGHT
