Motorlu araç sigortası olup, kaza sonucu onarımlarda aracına takılan ‘eşdeğer’ parçadan kuşkusu olan sigortalıların dertleri bitiyor. Araçlara takılan eşdeğer parçalara sertifika verilmesiyle, tüketicinin daha iyi hizmet alması, oto sigortalarında da fiyatların gerilemesi bekleniyor.
Motorlu araç sigortası olup, kaza sonucu hasar onarımlarında aracına takılan “eşdeğer” parçadan kuşkusu olan sigortalıların dertleri bitiyor. Söz konusu parçalar için “sertifikasyon” sisteminde geri sayım başladı. Buna göre, Türkiye Sigorta Birliği (TSB) tarafından bir anonim şirket kurulacak. Hazine Müsteşarlığı’nın onayından sonra söz konusu şirketin, anlaşacağı sertifikasyon konusunda uzman bir şirket de sertifikayı verecek. Böylelikle, tüketicilerin takılan parçanın eşdeğer olup olmayacağına ilişkin kaygıları sona erecek. Sertifikalı eşdeğer parça kullanımı, sadece kasko sigortası ile sınırlı olmayacak. Eşdeğer parça kullanılabilen motorlu araç sigortalarını da kapsayacak. TSB’nin tek ortak olacağı şirketin kuruluş çalışmaları halen sürüyor. Bununla birlikte, Hazine Müsteşarlığı tarafından “eşdeğer parça ve belgelendirme esaslarına” ilişkin mevzuat yayımlanacak. Çalışma taslağı, sektörle paylaşılarak görüş de alındı. Sertifikasyon sistemi sonucunda eşdeğer parça kullanımı yaygınlaştıkça sigorta şirketlerinin maliyetlerinin düşmesi, kasko ve trafik sigortalarında fiyatların gerilemesi bekleniyor.
Parça maliyetleri yüksek
Sertifikasyon konusunda sorularımızı yanıtlayan TSB Genel Sekreter Yardımcısı Atilla Oksay, motorlu araçların tamirinin, tüketiciler için büyük öneme sahip olduğunu vurgulayarak, bu alanda rekabetin az olduğu bir eko sistemin oluşmasının parça ve işçilik maliyetlerinde yüksek artışları beraberinde getirdiğine dikkat çekiyor. Türkiye’de kurulması hedeflenen yapının araç hasar onarımlarında sunulan güvenlik ve kalite standartlarını yukarı çekmeyi; buna karşın maliyetleri daha etkin bir şekilde kontrol etmeyi ve adil bir rekabet ortamı oluşturmayı amaçladığını belirten Oksay, tüm bunların, tüketicinin de daha kaliteli bir hizmet almasını sağlayacağını ifade ediyor.
İyi uygulamalar dikkate alındı
Oksay’ın verdiği bilgilere göre, TSB’nin yaptığı çalışmalarda sertifikasyon sistemi ile ilgili olarak yurtdışındaki tek bir modeli baz almak yerine, yurtdışındaki tüm iyi uygulamalar dikkate alınmış. Eşdeğer parça sertifikasyonu yapan kurumların birbirine benzer modellerle çalıştıklarının görüldüğüne dikkat çeken Oksay, “Bu kapsamda uluslararası iyi uygulamalar dikkate alınarak ülkemiz için uygulanabilir bir model oluşturulması yönünde çalışmalar yürütüldü” diyor.
Rekabet Kurumu’nun, 2005/4 sayılı Tebliği hükümleri çerçevesinde, ilgili taraflar otomotiv yedek parçası tedarik edebiliyor. Sigorta şirketleri de yetkili servislerin aşırı fiyat yükseltmeleri sonucu ve sigortalının da genellikle bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadığı için sigortalı adına yedek parçaları tedarik edebiliyor. Pratikte de söz konusu parçaları bu parçaları ithal eden firmalardan alıyorlar. Rekabet Kurumu Tebliği’nde yer alan orijinal parça ve eşdeğer parça tanımları, sigorta sektörü ve otomotiv sektörü tarafından farklı farklı yorumlanabiliyor. Sertifikasyon sistemi sayesinde yedek parça hangi ülkede üretirse üretilsin, test edildiği ve gerekli nitelikleri taşıdığı belgelenmiş olacak.
Kurulacak sistem servis sertifikasyonunu da sağlayacak
Türkiye Sigorta Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Atilla Oksay, “Sertifikasyon sistemi olsa bile araca sertifikasız eşdeğer parça takılma riski var mı? Bu konuda nasıl bir denetim uygulanacak?” sorumuzu şu şekilde yanıtladı: “Kurulacak sistem sadece parça sertifikasyonunu değil “servis sertifikasyonu”nu da kapsıyor. Onarım servisi belgelendirme uygulamalarında, onarım servislerinin çalışan personel yetkinliği, doğru donanım ve onaylı onarım yöntemleri kullanmaları ve servis hizmet kalitesi değerlendirilecek. Kaliteli, doğru ve güvenli onarım hizmeti sağlayan onarım servisleri belgelendirilecek. Bu çerçevede gerek kurulacak parça izleme sistemi gerekse sertifikalandırılan servislere yapılan ziyaretlerle olası suiistimallerin önüne geçilmesi hedefleniyor.”
Thatcham, Cappa ve CZ sertifikasyonda örnek kurumlar
Bazı Avrupa ülkeleri ve ABD’nin bazı eyaletlerinde, eşdeğer parçalarla ilgili olarak geçmişte yaşanan benzer sorunlar nedeniyle sigorta şirketleri bir araya gelerek eşdeğer parçalar için sertifikasyon hizmeti veren kurumlar kurmuş. Bu kuruluşlar arasında yer alan, İngiltere’de 1969’da sigorta şirketleri tarafından kurulan “Thatcham”, ABD’de 1987’de sigorta şirketleri ve ilgili tarafların katılımı ile kurulan “Cappa” ve İspanya’da yine sigorta şirketleri tarafından 1987 yılında kurulan “Centro Zaragoza” (CZ), yurtdışında yedek parça ve servis sertifikasyonu için rol model olarak alınabilecek kurumlar olarak sıralanıyor.
Axa Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Cemal Ererdi:
Sertifikasyon tüketiciler için büyük yarar sağlayacak Oto sigortalarında araçlara takılan eşdeğer parçalar için sertifika verilmesinin özellikle tüketiciler açısından büyük yarar sağlayacağını belirten Axa Sigorta CEO’su Cemal Ererdi, şu görüşleri dile getiriyor: “Sertifikasyon sistemi, sigorta şirketleri ile sigortalılar arasında karşılıklı olarak problem oluşmasını önleyebilir. Yeni satın alınan otomobiller için güvence verilirken, sigortalılar haklı olarak orijinal parçayı tercih ediyor. Daha yaşlı araçlarda ise sertifikasyonu olan parça talep edilebiliyor. Eşdeğer parçalara sertifika verilmesi yanında, araçlara parça takılan yerlerin de iyi denetlenmesi gerekiyor. Sigorta şirketleri çoğunlukla sertifikasyonu olan parçaları temin ediyor. Bu nedenle eşdeğer parçalar için sertifikanın sektörde yaygınlaşmasının tek başına sigorta şirketlerinin maliyetleri ve oto sigortaları fiyatları üzerinde etkili olacağını düşünmüyorum.”
Güneş Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Hasan Altaner:
Sigortalıların, parçaların kalitesi ile ilgili endişesi sona erecek Sigorta sektörünün, tüm dünyada otomotiv yedek parçalarının en büyük alıcılarından biri konumunda olduğunu belirten Güneş Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Hasan Altaner, şunları söylüyor: “Bugün gelinen noktada, yedek parça konusunda, düzenleyici mevzuatın yetersizliği ve kullanılan parçaların kalitesi konuları öne çıkıyor ve tartışılıyor. Buna istinaden, Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılan eşdeğer parça ve belgelendirme esaslarına ilişkin mevzuat hazırlıklarında son aşamaya gelinmiş durumda. Ayrıca, Türkiye Sigorta Birliği tarafından eşdeğer parça sertifikasyon sistemine ilişkin çalışmalar tamamlandı ve bu konuda bir şirket kurulması aşamasına gelindi. Sertifikasyonla ilgili çalışmaların sonuçlanması ile birlikte parçaları sertifikalandırmaya ilişkin bir süreç başlayacak ve belirli bir süre sonra da sertifikalı parçalar piyasada tedarik edilebilir hale gelecek. Bu aşamanın ardından, sigortalıların araçlarına takılan parçaların kalitesi konusundaki endişesinin sona ereceği görüşündeyim. Sigorta şirketlerinin de aynı kalitede ancak daha düşük maliyeti olan parça kullanımı artacağı için, ortaya çıkan bu maliyet avantajını sigortalılara yansıtacağını düşünüyorum.”
